کتاب با دیباچه مترجم در چند و چون رمان و داستان آغاز میشود؛ سپس نویسنده موضوع 'گونهشناسی رمان' را مطرح میسازد و در ابتدا خاطرنشان میکند: '.... گونه شناسی رمان کمکی برای تفسیر رمان خواهد بود. گونه شناسی تعیین کنندههای کلی را نشان میدهد, جنبههای مهم را در طرح, در ساختار و در وضعیت روایی یک رمان آشکار میسازد و نشانگر آن است که تحت چه شرایط و مفروضاتی داستان روایت شده را باید درک و فهم نمود؛ بنابراین خواننده را به آن جنبههایی از اثر رهنمون میسازد که تنها به کمک آن.... تا حدی بتوان اثر را تفسیر کرد و این جنبهها, پایه و نقطه شروعی برای تفسیر باشد و در ضمن جلوگیری کند از این که توجه به جزئیات کم اهمیت یا به موضوعات جزئی جلب گردد'. نویسنده پس از آن 'انواع و گونههای ایستمانهای روایی' در رمان را معرفی میکند و چنین نتیجه میگیرد: 'محتوای روایی یک بخش مهم عبارت است از کارایی نحوه و ریخت روایی', بر پایه همین موضوع, نویسنده سه مبحث را عنوان میکند که عبارتاند از: 1ـ ایستمان روایی گزارشگونه, 2ـ ایستمان داستانی با من روایی, 3ـ وضعیت و ایستمان روایی شخصی. موضوع بعدی کتاب, طراحی دایره گونهها, به ویژه گونههای ساختاری در رمان است که در قالب سه 'طرح' معرفی میشود و پس از آن, ردهبندی گونهها از روی جنس و ذات داستان (رده بندی ذاتی) مطرح میگردد, پایان بخش کتاب معرفی انواع رمان از جنبه موضوعی است که عبارتاند از: رمان تاریخی, رمان شهسواری, رمان روستایی یا شبانی, رمان مکاتبهای یا نامهگونه, رمان رشد و کمال, رمان حادثهای, رمان رند و بیکاره, رمان قهرمانی و شخصیتی, رمان پاورقی, رمان عاشقانه, رمان پلیسی, و رمان روانکاوانه یا روانشناختی.