جلد دوم از مجموعه 'فلسفه تاریخ 'حاوی درسهایی است از استاد شهید آیتالله مطهری که تحت همین عنوان در سالهای 1355تا 1357برای برخی از شاگردانشان تقریر کردهاند .در این دروس, افزون بر نقد و تحلیل, بخشی از کتاب 'مارکس و مارکسیسم 'نوشته 'آندره پییتر', نیز دیدگاه مارکسیسم درباره فلسفه تاریخ, بررسی و ارزیابی شده است .کتاب شامل سه بخش است :در بخش اول, نخست ریشههای فکری فلسفه مارکس بررسی میشود ;سپس مولف نشان میدهد که تا چه اندازه مارکس از هگل و فویرباخ متاثر بوده است .در بخش دوم نظریه معروف مارکس به نام 'مادیگرایی تاریخی 'تحلیل شده, همچنین از تناقض میان این نظریه و منطق دیالکتیک و تعدیل مارکس و انگلس در نظریه جبر اقتصادی سخن رفته است .بخش سوم درباره 'پرکسیس 'یا 'فلسفه عمل 'است که طی آن, رابطه میان انسان و کار, پراگماتیزم, تعارض میان فلسفه عمل و جبر تاریخ و مسائلی از این دست تشریح و تبیین میشود .صفحات پایانی کتاب به فهرست آیات, احادیث, اشعار, اسامی اشخاص, کتابها, نشریات و مقالات اختصاص دارد .