مهريز
شهرستان مهريز در سى کيلومترى جنوب شهرستان يزد و در همسايگى شهرستان‌هاى تفت، بافق و خاتم و استان کرمان قرار دارد. اين شهرستان با وسعت ۱۴،۶۸۴ کيلومتر مربع و جمعيت بيش از ۴۵،۷۷۰ نفر داراى دو بخش هرات-مروست و مرکزي و پنج دهستان است. بناى شهرستان مهريز را به مهرنگار دختر انوشيروان نسبت داده‌اند. بدليل حاصلخيزى اراضى اين شهرستان، بيشتر مردم اين منطقه به کار کشاورزى اشتغال دارند. يکى از چشمه‌هاى پرآبى که بخش عمدهٔ آب کشاورزى منطقهٔ مهريز و يزد را تأمين مى‌کند، چشمهٔ زيبا و تماشايى غربالبيز در نزديکى روستاى مذوار است.
ميبد
شهرستان ميبد در پنجاه کيلومترى شمال غربى شهرستان يزد قرار دارد. اين شهرستان با ۱۲۷۱ کيلومتر مربع وسعت، کوچکترين شهرستان استان است و به لحاظ تراکم نسبى جمعيت، بعد از يزد قرار دارد. در حال حاضر جمعيت اين شهرستان بالغ بر ۶۲،۲۸۶ هزار نفر است.
شهرستان ميبد شامل يک بخش مرکزي و دو دهستان بفروييه و شهدا است. اگرچه بافت سنتى اين شهرستان در طول زمان گزندهاى فراوان ديده است، اما يکى از نمونه‌هاى نادر شهرهاى باستانى ايران به‌شمار مى‌رود.
يک روايت افسانه‌اى حکايت از آن دارد که ميبد در زمان کيومرث بنيانگذارى شد و نخستين آدميان از راه آب و دريا به اين سرزمين پا گذاشتند. راه‌هاى باستانى آن را سواران مادي، پارسي، اشکانى و ساسانى درنورديدند. نارين‌قلعه ميبد کهن‌ترين سند تاريخى و شهرسازى استان يزد است.
سکه‌هاى به جاى مانده از دوران پوراندخت ساساني که در اين شهرستان ضرب مى‌شد، از جمله اسناد تاريخى است که اهميت سياسى و مدنيت شهرستان ميبد را در دوران ساسانى نشان مى‌دهد.
مراکز ديدنى: نارين‌قلعه، مسجد جامع ميبد، مسجد جامع فيروزآباد، مسجد جامع بفروييه، مسجد جامع زيرگ بيده (معمارى بوکني)، قلعه‌هاى پراکندە، مجموعهٔ کاروانى رباط، زيارتگاه‌هاى امامزاده خديجه‌خاتون، ميرصدرالدين قنبر، پيرچراغ، پير بفرو و ...، موزهٔ زيلو، آسياب‌ها، حسينيه‌هاى قديمي، آب‌انبارها، برج‌ها، مراکز مذهبى زرتشتيان، خانقاه، باروى شهر قديم شامل برج‌ها، حصارها، خندق‌ها و دروازه‌هاى شهر از دورهٔ ساسانى به بعد و ... .
يزد
اين شهرستان شامل شهرهاى شاهديه، زارچ، حميديه و يزد با دو بخش و چهار دهستان است.
مراکز ديدنى: مجموعهٔ امير چخماق، مسجد جامع کبير، زندان اسکندر، مجموعهٔ حمام و بازار خان، خانهٔ لارى‌ها، بقعهٔ دوازده امام، باغ دولت‌آباد، موزهٔ آيينه و روشنايي، مجموعهٔ تاريخى هشت، مسجد چهل محراب، مسجد يعقوبي، دخمهٔ زرتشتيان، آب‌انبار شش بادگير، آتشکدهٔ زرتشتيان، مسجد ملا اسماعيل، خانقاه نعمت‌الهي، خانهٔ محمودي، بقعهٔ سيدشمس‌الدين، مسجد ريگ، گنبد مصلى عتيق، بقعهٔ شيخ احمد فهادان و ... .