مسجد دارالاحسان (جامع)
اين مسجد در ضلع شمالى خيابان امام خميني سنندج قرار دارد. براساس کتيبه‌هيا موجود، بناى مسجد در سال ۱۲۲۷ هـ.ق توسط امام‌الله خان اردلان والى کردستان ساخته شد. اين بنا شامل دو ايوان شرقى و جنوبي، گل‌دسته‌هاى بالاى ايوان شرقي، صحن مرکزي، ۱۲ حجره در اطراف، شبستان ستون‌دار با ۲۴ ستون سنگى مارپيچ و ... است. اين مسجد را مى‌توان مسجد-مدرسه دانست، زيرا بخشى از آن به حجره‌هاى طلاب علوم دينى اختصاص دارد و بخش جنوبى آن صحن اصلى مسجد است. اين بنا داراى تزيينات کاشى‌کارى هفت رنگ مينايى فوق‌العاده پرکار و ظريف، ازاره‌هاى مرمرين، آجرکارى لعاب‌دار و معقلي، حوض سنگى و فواره‌هاى زيبا و همچنين ستون‌هايى با تزيينات طنابى است.
از عمده تزيينات بنا، نگارش آيات قرآنى در قسمت‌هاى گوناگون مسجد است؛ چنان که دو ثلث قرآن مجيد در اين بنا نگارش شده است. اين مسجد در گذشته يکى از مهم‌ترين دارلعلم‌هاى دينى بوده و بسيارى از علما در اين دارالعلم به کسب علوم مختلف پرداخته‌اند. مسجد دارالاحسان، يکى از ارزشمندترين مساجد استان کردستان از نظر معمارى و تزيينات معمارى است.
مسجد دارالامان (مسجد والى)
مسجد دارالامان در خيابان فردوسى شهر سنندج قرار دارد. اين مسجد در دوران حکومت قاجار و توسط غلام‌شاه خان فرزند امان‌الله خان اردلان در ضلع شرقى قلعه حکومتى شهر ساخته شد. مسجد داراى صحنى زيبا و ايوان بزرگى است که در پشت آن شبستان وسيعى قرار دارد و از نظر معمارى با مسجد دارالاحسان سنندج قابل مقايسه است. اين بنا هم ابتدا به صورت مسجد-مدرسه بود، که با احداث خيابان فردوسى بخش مدرسه آن از بين رفت. مسجد دارالامان يک ايوانى است و سبک معمارى دوره قاجاريه در ساخت آن کاملاً رعايت شده است.
مسجد دومناره
اين مسجد در خيابان امام خميني، در بافت قديمى سقز واقع است. تاريخ دقيق ساخت مسجد مشخص نيست، ولى از آنجا که اهالى محل ساخت آن را به شيخ حسن مولانا آباد نسبت مى‌دهند، احتمال دارد در اواخر دوره افشاريه و اوايل زنديه ساخته شده باشد.
در ديوارهاى مسجد از کاشى‌هاى صابونکى با طرح سرو (درخت زندگي)، کار استادعلى اصفهانى براى تزيين استفاده شده است. به نظر مى‌رسد که اين استاد اصفهانى چند سالى در سقز سکونت داشته است.
مسجد رشيدقلعه بيگى
اين مسجد که در ضلع جنوبى بازار سنندج قرار دارد در اوايل حکومت قاجار ساخته شده و از قديمى‌تين مساجد استان کردستان است.
طاق‌نماهاى آجرى بيرونى و داخلى از ويژگى‌هاى تزيينات معمارى اين مسجد محسوب مى‌شود. مسجد رشيد قلعه‌بيگى داراى اتاق‌هايى در طبقه اول و دوم است که در اصطلاح محل به آنها اتاق فقيه (طلاب علوم ديني) مى‌گويند.
اين مسجد به سبک مسجدهاى منطقه کردستان ساخته شده و کليهٔ ويژگى‌هاى اين مساجد يعنى شبستان ستون‌دار چوبى (به ويژه چهارستون)، ايوان سمت حياط و ايوان ديگرى رو به سمت جنوب را دارا است.
مسجد و تکيهٔ عبدالله‌بيگ
اين بنا در بافت قديمى شهر سنندج، در محله سرتپوله و ضلع شرقى خيابان شهدا قرار دارد.
مسجد عبدالله‌بيگ داراى دو بخش اصلى است: حياط که در ضلع جنوبى قرار گرفته و داراى يک آب‌نما است و بخش ديگرى که فضاى اصلى مسجد است و با طاق، چشمه طاق و گنبد مسقف شده و دارى ايوانى قوس‌دار رو به جنوب و حياط است. اخيراً يک پنجره بزرگ فلزى در اين قسمت تعبيه شده است. نوع قوس‌هاى اين بنا يادآور معمارى اصفهانى است و در تزيينات آن آجرکارى خفته و راسته در نماسازى و گره‌چينى به کار رفته است. نرده‌هاى فلزى به سبک اوايل عصر پهلوى نيز در ساختمان مشهود است.
در طرفين ايوان، حجره‌هايى در دو طبقه ايجاد شده که محل آموزش طلاب علوم دينى است. اين مسجد را مى‌توان در زمره مساجد يک ايوانى کردستان قلمداد نمود. تاريخ دقيق ساخت مسجد مشخص نيست و احتمالاً به اوايل دوره قاجاريه تعلق دارد.