ويژگى‌هاى نظامى - استراتژيک جنگ زمينى

سازمان و تشکيلات

هسته اصلى و استراتژيک ارتش‌هاى مدرن دنيا لشکر است. لشکر نيروى متوازنى است که تقريباً از شانزده هزار سرباز و ۲۹۰ تانک به انضمام واحدهاى توپخانه، مهندسى رزمي، مخابرات، تعمير و نگهدارى و پشتيبانى خدمات رزمى تشکيل يافته است. البته اين ارقام در هر ارتش نسبت ارتش‌هاى ديگر ممکن است کاملاً متفاوت باشد. تناسبى که بين پياده‌نظام و تعداد تانک‌هاى آن وجود دارد، تعيين‌کننده اين است که اين لشکر، مکانيزه است يا زرهى (روس‌ها لشکر زرهى را لشکر تانک مى‌نامند). لشکرهاى زرهى از لحاظ تانک قوى و مجهز هستند. در مناطق کم عارضه و نسبتاً مسطح و جلگه‌اى اين واحدها از قدرت مانور بيشترى برخودار هستند. البته نوع سومى از لشکر در آمريکا وجود دارد که با عنوان لشکرهاى احتياط متحرک از آنها نام مى‌برند. کمبود تانک در اين لشکرها با توپخانه سبک جبران مى‌شود و در هر يک از آنها تقريباً ده هزار سرباز خدمت مى‌کند. جدول ذيل گوياى چند نمونه از لشکرهاى زرهى و مکانيزه است:

سازمان لشکرهاى زرهى و مکانيزه

تانک‌ها

تانک‌ها به‌منظور برخوردارى از بيشترين کارآئى بايد با ساير سلا‌ح‌ها پشتيبانى شوند. يکى از ويژگى‌هاى تانک اين است که در يک زمان مى‌تواند حفاظت، قدرت آتش و تحرک را به نمايش بگذارد. تانک در عين‌حال عامل اصلى پشتيبانى است. تانک در آفند به‌عنوان جلودار و در پدافند همچون سنگرى مستحکم و متحرک عمل مى‌کند. تانک‌هاى جنگى بين ۳۸ تا ۶۳ تن وزن دارند. عرض آنها ۵/۳ و طول آنها هشت متر است. تسليحات اوليه تانک، يک توپ بلند با کاليبر ۱۲۰ ميلى‌مترى است که توان شليک گلوله‌هاى انفجارى متنوعى را دارد.

سرعت تانک‌ها در جاده‌هاى صاف و کم عارضه چهل تا پنجاه کيلومتر در ساعت، در جاده‌هاى خاکى پانزده تا ۲۵ کيلومتر خارج از جاده پنج تا هفده کيلومتر در ساعت است. براى حرکت تانک‌ها در مناطق شيبدار جدول ذيل مى‌تواند تا حد زيادى روشنگر باشد. چنانچه مراکز جغرافيائى ايران بتوانند با توجه به شيب زمين در مناطق مختلف کشور و با درنظر گرفتن معيارهائى از اين قبيل، امکانات سرزمين ما را براى حرکت تانک‌ها مشخص کنند، چنين اطلسى مى‌تواند به بهترين وجهى در عمليات وسيع نظامى و حتى در تدوين استراتژى نظامى مؤثر و مفيد واقع شود.

سرعت تانک با توجه به شيب جاده

تانک T - 64 مى‌تواند از سطح شيبدارى تا بيست درجه عبور کند. مهم‌ترين ملاحظات در مورد عمليات تانک‌ها اين است که تا آنجا که ممکن است بايد با وسيله نقليه ديگر حمل شود؛ به‌نحوى ‌که به مأموريت آن لطمه‌اى وارد نشود.