بناى تاريخى مسعوديه
بناى تاريخى مسعوديه، در خيابان اکباتان تهران، به دستور ظل‌السلطان فرزند ناصرالدين‌شاه هم‌زمان با کاخ گلستان احداث شد. اين مجموعه در محدوده ميدان بهارستان و خيابان‌هاى ملت و اکباتان قرار دارد و شامل پنج عمارت اصلى و تاريخى است و قدمت آن به سال ۱۲۹۵ هـ.ق مى‌رسد. عمارت مسعوديه با توجه به نقشهٔ عبدالغفار، در زمينى به مساحت چهل هزار متر مربع احداث شد. آنچه امروز از اين باغ و عمارت باقى مانده نيمهٔ غربى مجموعه در زمينى به مساحت حدود دو هکتار است.
تالار سلام اين مجموعه زير نظر صنيع‌الملک نقاش‌باشى براى ميرزا آقاخان اعتمادالدوله صدراعظم آقاخان نورى نقاشى شد. در عمارت مسعوديه کتيبه‌هاى به تاريخ ۱۲۹۵ هـ.ق باقى مانده است. عمارت اصلى يعنى دو بناى واقع در جبههٔ جنوبى شامل ديوان‌خانه و حوضخانه و عمارت سردر، تغييرات عمده‌اى نيافته‌اند اما بدنهٔ غربى که در کنار خيابان ملت قرار داشت، و بدنهٔ شرقى به طور کلى تخريب شده است. در عمارت مشيريه و عمارت سيد جوادى نيز تغييراتى مشاهده مى‌شود که بايد گفت ناشى از تغيير سليقهٔ حاکم در اوايل دورهٔ پهلوى بوده است. سردر کالسکه‌روى عمارت مسعوديه همچنان باقى است.
اين مجموعه که هم‌زمان با کاخ گلستان بنا شد و به ويژه تزيينات معمارى آن، متأثر از نفوذ هنر غربى در سال‌هاى اواخر حکومت قاجار است، در سال ۱۳۲۰ توسط دولت از دختر ظل‌السلطان خريدارى و در اختيار وزارت معارف وقت قرار گرفت و بيش از ۷۵ سال در اختيار وزارت آموزش و پرورش بود.
اين عمارت با تصويب‌نامهٔ هيأت وزيران دراختيار سازمان ميراث فرهنگى کشور قرار گرفته است تا کارهاى بازسازى و مرمت آن انجام شود.
خانه مشيرالدوله پيرنيا
خانه وثوق
اين بنا در سال ۱۲۵۳ هـ.ق يا ۱۲۱۱ شمسى در زمان محمدشاه قاجار براى يکى از صاحب‌منصبان دوره قاجاريه به نام ميرزامحمد قوام‌الدوله آشتياني ساخته شد.
برخى ديگر از خانه‌هاى دوره قاجاريه در تهران
خانه ميرزامحمود وزير در خيابان اميرکبير، خانه اخوان عليزاده خانه قديمى صفوى در سرچشمه، خانه رضاشاه در خيابان امام خميني، خانه صبا، خانه بهزاد در خيابان انقلاب، خانه علاءالدوله در خيابان فردوسي، خانه مستوفى در خيابان پانزده خرداد، خانه احسانى در پامنار کوچه بهاءالدوله، خانه بازار مسگرها در خيابان مصطفى خميني، خانه نصرالدوله در سرچشمه، خانه کلاراآبکار در خيابان جمهورى اسلامي، خانه هدايت در خيابان هدايت، خانه قوام‌السلطنه در خيابان ۳۰ تير و ... .