مادهٔ ۳۴۰

هرگاه در ملک ديگرى با اذن او يکى از کارهاى مذکور در مادهٔ ۳۳۹ را انجام دهد و موجب آسيب يا خسارت شخص ثالث شود عهده‌دار ديه يا خسارت نمى‌باشد.

مادهٔ ۳۴۱

هرگاه در معبر عام عملى به مصلحت عابران انجام شود که موجب وقوع جنايت يا خسارتى گردد مرتکب ضامن ديه و خسارت نخواهد بود.

مادهٔ ۳۴۲

هرگاه کسى يکى از کارهاى مذکور مادهٔ ۳۳۹ را در منزل خود انجام دهد و شخصى را که در اثر نابينائى يا تاريکى آگاه به آن نيست به منزل خود بخواند عهده‌دار ديه و خسارت خواهد بود و اگر آن شخص بدون اذن صاحب منزل يا با اذنى که قبل از انجام اعمال مذکور از صاحب منزل گرفته است وارد شود و صاحب منزل مطلع نباشد عهده‌دار هيچ‌گونه ديه يا خسارت نمى‌باشد.

مادهٔ ۳۴۳

هرگاه در اثر يکى از عوامل طبيعى مانند سيل و غيره يکى از چيزهاى فوق حادث شود و موجب آسيب و خسارت گردد هيچ‌کس ضامن نيست گرچه تمکن برطرف کردن آنها را داشته باشد و اگر سيل يا مانند آن چيزى را به‌همراه آورد و کسى آن را به جائى مانند محل اول يا بدتر از آن قرار دهد عهده‌‌دار ديه و خسارت‌هاى وارده خواهد بود و اگر آن را از وسط جاده بردارد و به گوشه‌اى براى مصلحت عابرين قرار دهد عهده‌دار چيزى نمى‌باشد.

مادهٔ ۳۴۴

هرگاه کسى در ملک ديگرى عدواناً يکى از کارهاى مذکور در مادهٔ ۳۳۹ را انجام دهد و شخص ثالثى که عدواناً وارد آن ملک شده آسيب ببيند عامل عدوانى عهده‌دار ديه و خسارت مى‌باشد.

مادهٔ ۳۴۵

هرگاه کسى کالائى را که به‌منظور خريد و فروش عرضه مى‌شد يا وسيلهٔ نقليه‌اى را در معبر عام قرار دهد و موجب خسارت گردد عهده‌دار آن خواهد بود مگر آنکه مصلحت عابران ايجاب کرده باشد که آنها را موقتاً در معبر قرار دهد.

مادهٔ ۳۴۶

هرگاه کسى چيز لغزنده‌اى را در معبر بريزد که موجب لغزش رهگذر گردد عهده‌دار ديه و خسارت خواهد بود مگر آنکه رهگذر بالغ عاقل يا مميز عمداً با اينکه مى‌تواند روى آن پا نگذارد به روى آنها پا بگذارد.

مادهٔ ۳۴۷

هرگاه کسى چيزى را بر روى ديوار خود قرار دهد و در اثر حوادث پيش‌بينى نشده به معبر عام بى‌افتد و موجب خسارت شود عهده‌دار نخواهد بود مگر آنکه آن را طورى گذاشته باشد که عادتاً ساقط مى‌شود.

مادهٔ ۳۴۸

هرگاه ناودان يا بالکن منزل و امثال آن که قرار دادن آن در شارع عام مجاز نبوده و در اثر سقوط موجب آسيب يا خسارت شود مالک آن منزل عهده‌دار خواهد بود و اگر نصب و قرار دادن آن مجاز بوده و اتفاقاً سقوط کند و موجب آسيب يا خسارت گردد مالک منزل عهده‌دار آن نخواهد بود.

مادهٔ ۳۴۹

هرگاه کسى در ملک خود يا ملک مباح ديگرى ديوارى را با پايهٔ محکم بنا کرده لکن در اثر حادثهٔ پيش‌بينى نشده مانند زلزله سقوط کند و موجب خسارت گردد صاحب آن عهده‌دار خسارت نمى‌باشد و هم‌چنين اگر آن ديوار را به سمت ملک خود بنا نموده که اگر سقوط کند طبعاً در ملک او سقوط خواهد کرد لکن اتفاقاً به سمت ديگرى سقوط کند و موجب آسيب يا خسارت شود صاحب آن عهده‌دار چيزى نخواهد بود.

مادهٔ ۳۵۰

هرگاه ديوارى را در ملک خود به‌طور معتدل و بدون ميل به يک طرف بنا نمايد لکن تدريجاً مايل به سقوط به سمت ملک ديگرى شود اگر قبل از آنکه صاحب ديوار تمکن اصلاح آن را پيدا کند ساقط شود و موجب آسيب يا خسارت گردد چيزى برعهدهٔ صاحب ديوار نيست و اگر بعد از تمکن از اصلاح يا سهل‌انگارى سقوط کند و موجب خسارت شود مالک آن ضامن مى‌باشد.

مادهٔ ۳۵۱

هرگاه کسى ديوار ديگرى را منحرف و مايل به سقوط نمايد آن‌گاه ديوار ساقط شود و موجب آسيب يا خسارت گردد آن شخص عهده‌دار خسارت خواهد بود.

مادهٔ ۳۵۲

هرگاه کسى در ملک خود به مقدار نياز يا زائد بر آن آتش روشن کند و بداند که به‌جائى سرايت نمى‌کند و عادتاً نيز سرايت نکند لکن اتفاقاً به‌جاى ديگرى سرايت کند و موجب تلف يا خسارت شود ضامن نخواهد بود.

مادهٔ ۳۵۳

هرگاه کسى در ملک خود آتش روشن کند که عادتاً به محل ديگر سرايت مى‌نمايد يا بداند که به‌جاى ديگر سرايت خواهد کرد و در اثر سرايت موجب تلف يا خسارت شود عهده‌دار آن خواهد بود گرچه به مقدار نياز خودش روشن کرده باشد.

مادهٔ ۳۵۴

هرگاه کسى در ملک خود آتشى روشن کند و آتش به‌جائى سرايت نمايد و سرايت به او استناد داشته باشد ضامن تلف و خسارت‌هاى وارد مى‌باشد گرچه به مقدار نياز خود روشن کرده باشد.

مادهٔ ۳۵۵

هرگاه کسى در ملک ديگرى بدون اذن صاحب آن يا در معبر عام بدون رعايت مصلحت رهگذر آتشى را روشن کند که موجب تلف يا خسارت گردد ضامن خواهد بود گرچه او قصد اتلاف يا اضرار را نداشته باشد.


تبصره:

در کليه مواردى‌که روشن‌کنندهٔ آتش عهده‌دار تلف و آسيب اشخاص مى‌باشد بايد راهى براى فرار و نجات آسيب‌ديدگان نباشد وگرنه روشن‌کنندهٔ آتش عهده‌دار نخواهد بود.

مادهٔ ۳۵۶

هرگاه کسى آتشى را روشن کند و ديگرى مال شخصى را در آن بى‌اندازد و بسوزاند عهده‌دار تلف يا خسارت خواهد بود و روشن‌کنندهٔ آتش ضامن نيست.

مادهٔ ۳۵۷

صاحب هر حيوانى که خطر حمله و آسيب رساندن آن را مى‌داند بايد آن را حفظ نمايد و اگر در اثر اهمال و سهل‌انگارى موجب تلف يا خسارت گردد صاحب حيوان عهده‌دار مى‌باشد و اگر از حال حيوان که خطر حمله و زيان رساندن به ديگران در آن هست آگاه نباشد يا آنکه آگاه باشد ولى توانائى حفظ آن را نداشته باشد و در نگهدارى او کوتاهى نکند عهده‌دار خسارت آن نيست.

مادهٔ ۳۵۸

هرگاه حيوانى به کسى حمله کند و آن شخص به‌عنوان دفاع از خود به مقدار لازم او را دفع نمايد و همين دفاع موجب مردن يا آسيب ديدن آن حيوان شود شخص دفاع کنند ضامن نمى‌باشد و هم‌چنين اگر آن حيوان را از هجوم به نفس يا مال محترم به‌عنوان دفاع به مقدار لازم باز دارد و همين کار موجب تلف يا آسيب او شود عهده‌دار نخواهد بود.


تبصره:

هرگاه در غير مورد دفاع يا در مورد دفاع بيش از مقدار لازم به آن آسيب وارد شود شخص آسيب‌رساننده ضامن مى‌باشد.

مادهٔ ۳۵۹

هرگاه با سهل‌انگارى و کوتاهى مالک حيوانى به حيوان ديگر حمله کند و آسيب برساند مالک آن عهده‌دار خسارت خواهد بود و هرگونه خسارتى بر حيوان حمله‌کننده و مهاجم وارد شود کسى عهده‌دار آن نمى‌باشد.

مادهٔ ۳۶۰

هرگاه کسى با اذن وارد خانهٔ کسى بشود و سگ خانه به او آسيب برساند صاحبخانه ضامن مى‌باشد خواه آن سگ قبلاً در خانه بوده يا بعداً وارد شده باشد و خواه صاحبخانه بداند که آن حيوان او را آسيب مى‌رساند و خواه نداند.

مادهٔ ۳۶۱

هرگاه کسى که سوار حيوان است حيوان در جائى متوقف نمايد ضامن تمام خسارت‌هائى است که آن حيوان وارد مى‌کند.

مادهٔ ۳۶۲

هرگاه کسى حيوانى را بزند و آن حيوان در اثر زدن خسارتى وارد نمايد آن شخص زننده عهده‌دار خسارت‌هاى وارد خواهد بود.