حمل و نقل دريايى

راه‌هاى آبى چين از ۵۰،۰۰۰ رودخانه را در برمى‌گيرد که اکثر آنها در طول سال يخبندان ندارند و براى حمل و نقل داخلى قابل استفاده هستند. در سال ۱۹۹۰ در بنادر اصلى در حدود ۴۸۰ ميليون تن کالا تخليه شد که نسبت به سال پيش از آن ۵/۵ درصد رشد داشت. بندر شانگ‌هاى به تنهايى ۶/۱۴۵ ميليون تن يعنى يک پنجم رقم کل تخليه بار در کشور را تشکيل مى‌داد.


حمل و نقل دريايى چين خط ساحلى به طول ۱۸،۰۰۰ کيلومتر دارد که از کنار ۲۰ شهر بزرگ و متوسط واقع در ۱۰ ايالت و منطقه خودمختار گذر مى‌کند. تا پايان سال ۱۹۹۰ تعداد ۲۵۱ لنگرگاه با آب‌هاى عميق در چين ايجاد شده است. سيستم حمل دريايى نقش اصلى را در جابه‌جايى کالا در تجارت خارجى اين کشور بعهده دارد. در سال ۱۹۹۰، ۹۰ درصد تجارت خارجى کشور (معادل ۱۶۰ ميليون تن کالا) از طريق بنادر اين کشور حمل شد. از شبکه حمل و نقل کشور براى جابه‌جايى مواد سوختي، مسافر و واردات و صادرات کالاها با ظرفيت کامل بهره‌بردارى مى‌شود. رشد مناطق آزاد تجارى و افزايش مبادلات بازرگانى چين موجب فشار مداوم بر روى بنادر اين کشور شده است. بنادر زير براى حل مستقيم کالاهاى تجارى فعاليت دارند: شانگ‌هاي، داليان، تيانجين، سينگانگ، لانگ‌کو، هوانگ‌پو، کينگوانگ دائو، بى‌هايي، فيوزو، ليانيوگانگ، گوانگ‌زو، کينگ‌دائو ، وتزو، ينگ‌کائو، يانتايي، نينگ بو، شانتو، باساو، فانگ چنگ، زانگ چيانگ، هاى‌کو، زيامن، زانگ جياگنگ، نانتونگ، شى جيو و وى‌هايي.


بزرگترين بندر چين، شانگ‌هاى است. اين بندر در حدود ۱۸۱ لنگرگاه دارد که از اين تعداد، ۵۵ لنگرگاه قادر به پذيرش کشتى‌هايى با ظرفيت ۱۰،۰۰۰ تن بار مى‌باشند. بندر شانگ‌هاى مى‌تواند در يک زمان تا ۳۰،۰۰۰ کشتى را بذيرد. بنادر اقمارى نيز براى تقسيم کالاها و رساندن آنها به وسيله کشتى‌هاى کوچکتر به شانگ‌هاى ايجاد شده‌اند. حمل کنندگان خارجى مى‌توانند مستقيماً از طريق بزرگترين رودخانه چين يعنى يانگ‌تسه حرکت کنند.



بندر تيانجين بندر اصلى ساحل غربى درياى Bohai در شمال‌شرق چين است و مهمترين بندر شهر صنعتى تيانجين و بندر اصلى ورود به شهر پکن محسوب مى‌شود. از ميان ۳۹ لنگرگاه اين بندر، ۲۹ لنگرگاه پذيراى کشتى‌هايى با ظرفيت ۱۰،۰۰۰ تن با بيشتر است. بندر تيانجين سالانه در حدود ۲۰ ميليون تن کالا را جابه‌جا مى‌کند و گنجايش ۶۸۲۸ کانتينر را دارد. اين بندر مجهز به سيستم کامپيوترى است.

حمل از طريق راه‌آهن

در چين ۷۰ درصد حمل بار از طريق راه‌آهن انجام مى‌شود. توسعه خط آهن يک عامل مهم در رشد اقتصاد ملى و افزايش استانداردهاى سطح زندگى مردم بوده است.



چين ۵۳،۳۴۰ کيلومتر خط آهن که ۶۹۰۰ کيلومتر آن برقى و ۹۰۰۰ کيلومتر آن مخصوص لوکوموتيوهاى ديزلى است. در سال ۱۹۹۰، در چين ۲۶۴،۰۰۰ واگن وجود داشت که توسط ۳۱۸ ايستگاه و ۴۳ خط بستى بين‌المللى جابه‌جا مى‌شد. چين در حال احداث خطوط آهن جديد با استفاده از وام‌هاى خارجى از جمله وام بانک جهاني، بانک توسعه آسيا و بانک ژاپن است. بيشتر ظرفيت حمل راه آهن اين کشور براى تجارت داخلى مورد استفاده قرار مى‌گيرد و ظرفيت کمى از آن براى تجارت خارجى بکار برده مى‌شود که شامل دو گروه است:


اول ـ خط آهن بين‌المللى از چين به کشورهاى شرق اروپا و جمهورى خلق کره (معروف به SMGS).


دوم ـ حمل کانتينرى خط آهن بين‌المللى از طريق سيبرى به کشورهاى اروپايى و جمهورى اسلامى ايران ، (معروف به TSR)

حمل هوايى

چين ۳۷۸ فرودگاه دارد که ۹۴ منطقه و شهر را به هم مرتبط مى‌کند. طول خطوط هوايى اين کشور مجموعاً ۴۲۷،۰۰۰کيلومتر است که همگى با پکن ارتباط مستقيم دارند. شرکت ملى حمل و نقل تجارت خارجى چين (SINOTRANS) سرويس کالايى خوبى را ارائه مى‌دهد و کالاها را به اروپا، آمريکاى شمالي، ژاپن و جنوب شرقى آسيا حمل مى‌کند. چين شرکت‌هاى سرمايه‌گذارى مشترکى براى ايجاد دفاتر امانات پستى از چين به ساير کشورهاى جهان جهت برآورده ساختن نيازهاى تجارت بين‌الملل ايجاد کرده است.


سازمان‌هاى مرتبط با حمل و نقل تجارت خارجى

در حدود ۱۳۳ شرکت کشتيرانى در چين وجود دارد که کار حمل و نقل دريايى کالا به خارج را انجام مى‌دهند. اين شرکت‌ها ۳،۲۵۰ کشتى با حجم ۱۹ ميليون DWT (ظرفيت کشتى بدون بار Dead Weight Tonnage) در اختيار دارند.

شرکت ملى حمل و نقل تجارت چين (SINOTRANS).

اين شرکت يک سازمان دولتى اس که در سال ۱۹۵۵ تأسيس شده است. شرکت فوق تحت نظارت وزارت بازرگانى خارجى و همکارى‌هاى اقتصادى فعاليت مى‌کند و به عنوان يک شرکت حمل و نقل عمومى براى شرکت‌هاى صادراتى ـ وارداتى عمل مى‌نمايد. شرکت مزبور حمل کليه کالاهاى صادراتى و کالاهاى غيرتجارى را از طريق دريا، زمين، هوا و دفتر پست زير پوشش دارد. شرکت SINOTRANS ۵۶ شعبه در داخل کشور و چندين دفتر نمايندگى در خارج از چين دارد. شرکت فوق داراى ۲۰ شرکت سرمايه‌گذارى مشترک با کشورهاى خارجى در خارج از چين و ۴۵ شرکت سرمايه‌گذارى مشترک با مراکز داخلى در چين است. اين شرکت همچنين در ۲۰۰ بندر متعلق به ۱۴۰ کشور جهان نمايندگى دارد.


چين داراى شرکت‌هاى هواپيمايى در آلمان، انگلستان، ژاپن، فرانسه، ايالات متحده، دانمارک و ... است. اين کشور همچنين يک شرکت حمل و نقل وابسته در نيويورک دارد. اين شرکت در زمينه حمل دريايي، هوايي، زمينى و حمل چند جانبه (Multimodal) بين ايالات متحده و چين فعاليت مى‌کند.