خطا، تخطى از قانون است که در اثر برخورد شخصى با حريف يا با اجراء يک حرکت غير ورزشى به‌وجود مى‌آيد و جريمهٔ آن از دست دادن مالکيت توپ، ثبتِ اسم خطاکننده در برگهٔ منشى در شرايطي، پرتاب آزاد تيم مقابل است (شکل - حرکات داورى در اعلام خطاها در بازى بسکتبال).


حرکات داورى در اعلام خطاها در بازى بسکتبال
حرکات داورى در اعلام خطاها در بازى بسکتبال

خطاى شخصى

”خطاى شخصى و جريمه“ خطاى بازيکنى است که با بازيکن حريف برخورد کرده، او را هُل دهد يا با حرکات خشن مانع پيشروى بازيکن مهاجم گردد. اگر خطاى شخصى روى بازيکن در شوت انجام شود:

جريمه

- اگر توپ گل نشود به آن بازيکن، ۲ پرتاب آزاد (اگر خطا در منطقهٔ دايرهٔ پرتاب سه‌امتيازى انجام گرفته باشد.) يا ۳ پرتاب آزاد (اگر خطا در خارج از منطقهٔ دايرهٔ پرتاب سه‌امتيازى انجام گرفته باشد.) تعلق مى‌گيرد.


- اگر توپ گل شود، امتياز گل قبول است (دو يا سه امتياز) و يک پرتاب آزاد نيز به بازيکن داده مى‌شود.

خطاى اخراج (ديسکاليفه)

”خطاى اخراج - ديسکاليفه“ هرگونه خطائى که خارج از روحيهٔ ورزشکارى صورت گيرد منجر به ثبت خطا و اخراج بازيکن خطاکار مى‌شود. (شرايط بازيکن در حال شوت و شروع مجدد بازي، مانند خطاى غير ورزشى است.)

خطاى غير ورزشى (Unsport Foul)

”خطاى غير ورزشي“ خطاى شخصى است که بنا به قضاوت داور و به‌طور عمد، روى بازيکن با توپ يا بدون توپ صورت مى‌گيرد.

جريمه

جريمهٔ اين خطا، پرتاب آزاد (دو پرتاب براى بازيکن که در حال شوت نباشد و دو يا سه پرتاب با توجه به مکان شوت بازيکنى که در حال شوت باشد) و مالکيت توپ است. پس از انجام آخرين پرتاب، براى شروع مجدد بازى توپ از بيرون طولى در نيمهٔ زمين به تيم پرتاب‌کنندهٔ آزاد داده مى‌شود.

خطاى فنى (Technical Foul)

”خطاى فني“ خطائى است که بدون ايجاد برخورد به‌وجود مى‌آيد و مى‌تواند از سوى بازيکنان، مربيان و ذخيره‌ها و همراهان تيم صورت گيرد. اين خطا، شامل حرکاتى چون اعتراض به داور، درگيرى‌هاى لفظى و غيره است.

جريمه

ثبت خطا براى بازيکن يا مربى يا ذخيره‌ها، و يک پرتاب آزاد به تيم مقابل است که با معرفى کاپيتان تيم مقابل، هر فردى مى‌تواند پرتاب‌ها را انجام دهد. شروع مجدد بازى از سوى تيم پرتاب‌کننده از بيرون خط طولى در نيمهٔ زمين انجام خواهد گرفت.

خطاى مهاجم در حين حمله (شارژ کردن - Charging)

از انواع خطاهاى شخصى است که بازيکن مهاجم بر روى مدافع مستقيم خود مرتکب مى‌شود.

جريمه

مجازات بازيکن خاطى فقط ثبت خطا در برگهٔ منشى است و به مدافع، پرتابى تعلق نمى‌گيرد. اگر مهاجم در حال شوت کردن باشد و توپ وى در حين خطا کردن گل شود، امتياز گل نيز به حساب وى ثبت مى‌شود.

خطاى طرفين - Double Foul

”خطاى طرفين“ خطائى است که به‌طور همزمان، دو بازيکن بر روى يکديگر انجام مى‌دهند.

جريمه

خطاى شخصى براى هر يک از بازيکنان اعلام و ثبت مى‌شود و پرتاب آزاد به‌ هيچ‌يک داده نخواهد شد. تيمى که در زمان وقع خطا مالک توپ بوده است، بازى را از بيرون خط اوت آغاز مى‌کند و چنانچه هيچ‌يک از تيم‌ها در زمان وقوع خطا مالک توپ نبوده باشند، بازى در نزديکترين دايره با جامپ‌بال (بين‌الطرفين) آغاز خواهد شد.