سفر روحانی به بغداد می‌تواند منجر به کاهش نفوذ آمریکا شود

سید رضا قزوینی غرابی کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص اهمیت سفر قریب الوقوع رئیس جمهور به عراق به عنوان همسایه غربی ایران که از نزدیکی فکری و اشتراکات زیاد فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و دینی هم با ایران برخوردار است، اظهارداشت: سفر آقای روحانی به عراق، نخستین سفر وی به این کشور از ابتدای دولت یازدهم تا کنون است، در واقع از تیرماه سال ۱۳۹۲ تاکنون مقامی در سطح ریاست جمهور به بغداد سفر نکرده بود و پس از تردد فراوان مقامات عراقی، آنها انتظار داشتند تا رئیس دستگاه اجرایی ایران نیز سفری را به عراق داشته باشد.

وی گفت: خوشبختانه پس از سفر آقای ظریف وزیر امور خارجه و تعدادی دیگر از مقامات اقتصادی و نفتی ایرانی، هماهنگی‌های این سفر صورت گرفته و آقای روحانی در ۲۰ اسفند عازم بغداد خواهند بود.

غرابی با بیان اینکه به اقتضای مسائل همسایگی، فرهنگی و مرزهای مشترک دو کشور، عراق و ایران روابط خوبی با یکدیگر دارند و چنین رفت و آمدهایی میان همسایگان طبیعی است، افزود: شرایط خاص منطقه‌ای و بین المللی برای دو کشور به خصوص ایران، تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران و فشارهای واشنگتن بر بغداد برای دوری از تهران، اهمیت این سفر، اهداف و نتایج آن را دوچندان کرده است.

این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: در عرصه بین المللی، دیپلماسی مطلوب، گسترش روابط با همه کشورهای جهان در چارچوب منافع مشترک و در همه سطوح منطقه‌ای و بین المللی است. طبیعتاً ثبات و امنیت منطقه‌ای نیز در درجه نخست در سایه مناسبات و همکاری‌های میان همسایگان محقق خواهد شد.

وی ادامه داد: در سال‌های اخیر توجه تهران به دلیل تمرکز بر پرونده هسته‌ای، معطوف به کشورهای حوزه اروپا بود و شاید همین مسأله باعث شده تا در عرصه منطقه‌ای، توجه به همسایگان کمتر بوده باشد.

غرابی با اشاره به اینکه کشورهای همسایه ایران از جمله عراق، ظرفیت‌های خوبی در عرصه‌های مختلف دارند و می‌توانند در شرایط فعلی به مثابه ریه‌های تنفسی ایران مورد استفاده قرار گیرند، تصریح کرد: طبعاً این موضوع به خودی خود محقق نخواهد شد و نیازمند توجه جدی برای گسترش این روابط است اما بی تردید اشتراکات مختلف میان دو کشور، روند دستیابی به این مهم را سهل تر می‌کند.

این کارشناس مسائل منطقه گفت: هرچند عراق در سال‌های اخیر تلاش کرده تا در سیاست خارجی خود روند مستقل و بی طرفی را در مناقشات آمریکا با ایران اتخاذ کند اما روابط مستحکم بغداد با دو کشور و سایر کشورهای دیگر می‌تواند ظرفیت خوبی برای ارتباطات منطقه‌ای و بین المللی ایران باشد.

وی بیان کرد: روابط فعلی دو کشور در حوزه‌های مختلف سیاسی، امنیتی و اقتصادی، توان گسترش و توسعه بیش از این را نیز دارد. برخی اختلافات قدیمی در حوزه‌های مرزی و منابع آبی نباید بر اصل گسترش این روابط تأثیر منفی بگذارد، باید این مسائل به تدریج حل شود.

غرابی خاطرنشان کرد: نباید فراموش کرد عراق کشوری است که همچنان در برخی عرصه‌ها از سلطه طلبی ایالات متحده رنج می‌برد. طبیعی است که در کشوری که پانزده سال پیش، رژیم سیاسی حاکم بر آن توسط آمریکایی‌ها سرنگون شد، نظام سیاسی جدید آن با ورود آمریکا، شکل گرفت و حدود هشت سال به طور مستقیم تحت اشغالگری آمریکا بوده، همچنان آمریکایی‌ها در آن از نفوذ و قدرت برخوردار باشند. سفر روحانی به عراق با سفر مخفیانه ترامپ هماوردی می‌کند و می‌تواند منجر به کاهش قدرت و نفوذ آمریکا در عراق شود.

این کارشناس مسائل منطقه گفت: بنابراین نباید انتظار داشت که صرفاً با چند سفر، شاهد بازشدن کامل همه دروازه‌های اقتصادی و سیاسی عراق به سمت ایران و ایستادگی بغداد در مقابل واشنگتن بود. آمریکایی‌ها به شدت بر سیستم گردش ارزی و مالی عراق تسلط دارند و حجم طلب‌های آنها از عراقی‌ها بیش از یک تریلیون دلار است.

وی تصریح کرد: البته تردیدی نیست که سفری در چنین سطح و پیگیری نتایج آن می‌تواند آثار خوب و مثبتی را به همراه داشته باشد، روابط دو کشور در همه عرصه‌ها ظرفیت گسترش را دارد اما این موضوع مستلزم توجه بیشتر سیاست خارجی ایران به گسترش روابط منطقه‌ای است.

غرابی در پایان خاطرنشان کرد: برخی از همسایگان عراق و رقیبان منطقه‌ای تهران تلاش دارند تا از فشارهای موجود بر تهران در راستای کسب سهم بیشتر از بازار عراق بهره برداری کنند. چشم انداز ترک‌ها برای افزایش تبادل تجاری با بغداد تا ۱۰۰ میلیارد دلار، هشداری برای تهران است.