میزانسنی که می‌خواهد هفت شود

پخش این برنامه تا به امروز توانسته به یک برنامه قوی و باکیفیت سینمایی تبدیل شود. سال‌هاست در تلویزیون جای خالی یک برنامه تخصصی سینمایی به‌وضوح حس می‌شود. تاکنون برنامه‌های متفاوتی در این حوزه تولید و پخش شده است. برنامه‌های چند آیتمی که یک آیتمش به سینما و وضعیت آن اختصاص داده شده یا گفت‌وگو محوری که تنها به نقد و تحلیل فیلم‌های روی پرده سینما و جشنواره‌ها پرداخته و شرایط سینما را بررسی می‌کنند. اما ویژگی‌های مشترک همه این برنامه‌ها نداشتن ثبات و عدم امتداد آن در یک شبکه تلویزیونی است. عاملی که می‌تواند به‌تنهایی به پیشرفت و تکامل برنامه مورد نظر و حتی بهبود شرایط موضوع برنامه بینجامد. کاری که برنامه «نود» طی این سال‌ها توانست انجام دهد.

**امیدوار شدن سینما به یک برنامه تلویزیونی

با روی آنتن رفتن برنامه هفت در سال 89 سینماگران و مخاطبانش به این موضوع امیدوار شدند که می‌شود سینما هم یک برنامه تخصصی پرچالش و سازنده داشته باشد و با وجود اینکه «هفت» توانست مخاطبانش را جذب کند، اما تغییرات و حواشی بسیاری که برای این برنامه به‌وجود آمد، نتوانست آن موفقیتی که انتظار می‌رفت را به‌دست آورد. تعدد و تغییرات مجری‌ها، به‌وجود آمدن حواشی توسط منتقد ثابت این برنامه یعنی مسعود فراستی، متوقف شدن مدام برنامه و... باعث شد که آخرین قسمت این برنامه در اسفند سال 95 روی آنتن رود. بعد از این برنامه، برنامه‌های سینمایی متفاوتی پخش شد که همگی تقریباً خصوصیاتی را که در ابتدا نام بردیم، داشتند.

**برنامه «میزانسن» و حواشی به‌وجود آمده

«سینما اکران»، «شب‌های شفاهی»، «کیوسک»، «سینما دو» و ... از برنامه‌های تلویزیونی به‌شمار می‌آیند که در سال‌های اخیر به نقد و تحلیل و بررسی فیلم‌های سینمایی روی پرده پرداخته‌اند. اما متأسفانه هیچ یک از این‌ها نتوانسته‌اند به‌صورت مستمر آنتن یک شبکه را از آن خود کنند و بعد از مدتی از کنداکتور شبکه‌ها حذف شدند. نبود انگیزه مسئولان، عدم چالش و کیفیت مناسب در این برنامه‌ها، به‌وجود آمدن حواشی و... هر کدام دلیلی برای پایان این برنامه‌ها بودند.

چند ماهی است که مجله هنری فرهنگی «میزانسن» جمعه شب‌ها روی آنتن شبکه شما می‌رود. این برنامه که صرفاً سینمایی نیست و به هنر تئاتر هم می‌پردازد، حاصل مشارکت و همراهی جمعی از فعالان رسانه‌ای در حوزه‌های گوناگون هنری است. مهدی سجاده‌چی، فیلمنامه‌نویس به‌عنوان مجری و کارشناس این برنامه حاضر است و نیما حسنی‌نسب منتقد بخش سینمایی آن است. این برنامه توانسته به دور از حواشی تا کنون در قامت یک برنامه سینمایی تلویزیونی که رسالت خود را در قالب تحلیل و بررسی شرایط و مشکلات روز جامعه سینمایی بازگو و بررسی کند. برنامه جمعه شب آن که به نقد و بررسی فیلم «مارموز» کمال تبریزی پرداخت، باعث به‌وجود آمدن حواشی شد که تا روز گذشته هم ادامه داشت.

**حق‌الزحمه‌ای ناچیز از سوی سازمان!

فردای پخش برنامه «میزانسن»، کمال تبریزی یادداشتی را به شرح ذیل در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد:

دیشب به دعوت یک همکار قدیمی که البته از دشمنان خانه در دوران شمقدری بود به گمان اینکه توبه کرده در برنامه میزانسن شرکت کردم و در ادامه دو منتقد نام آشنا در نقدی کهنه و عقب‌افتاده بر مارموز، مدام مرا به تکرار لیلی و مارمولک تشویق می‌کردند، دو نفری که با همراهی مجری، بدون درک تفاوت‌ها و ویژگی مارموز، شبیه دو کوه منجمد و متوقف شده بودند!

اما از همه جالب‌تر اینکه با وجود حضور من در برنامه، تصمیم گرفتند همچون سیروس که نگران از رویارویی نیامد در غیاب کارگردان، تیغ از نیام بر کشند و حرمله‌وار، مارموز بی‌‏پناه را ناجوانمردانه سر از تن جدا کنند! و سخن آخر … نسل‌های آتی ما را زیر نظر دارند نقد سفارشی و باسمه‌ای و خوشایند سیمای میلی به همه جهان نمی‌ارزد چه رسد به حق‌الزحمه‌ای ناچیز از سوی سازمان! …..عزت زیاد.»

**تلویزیون یا 'سیمای میلی'؟

این یادداشت اعتراضی کمال تبریزی بدون واکنش نماند و موجب شد که نیما حسنی‌نسب هم در صفحه مجازی خود متنی را منتشر کند که قسمتی از آن را در ادامه می‌خوانید:

آقای کمال تبریزی

«حدس می‌زدم حمله‌های من به پروژه مشکوک 'ما همه با هم هستیم' و نقدهای تند و تیزم به جریان تولیداتِ مشکوک و نابودگرِ این روزها -که شما از سردسته‌هایش هستید – بی‌پاسخ نمی‌ماند، ولی گودرز را چرا به شقایق ربط دادید؟

خطای شما در ساخت فیلم بد و متحجر و کوچه علی چپ زنِ 'مارموز' به کنار، نقش کلیدی‌تان در تولید یکی از مخرب‌ترین تولیدات سینمایی این سال‌ها و اختلال در نظام تولید با پرداخت دستمزدهای نجومی از منابع نامعلوم، به‌زودی آشکارتر خواهد شد و تشت‌ها آماده سقوط از بام‌هاست. شرم باد که تاریخ سینمای ما را در غیبتِ ساخته‌های بیضایی‌ها و تقوایی‌ها و عیاری‌ها، با ویرانه‌های شماها مقطع‌بندی خواهند کرد.»

وی در ادامه با انتقاد از فعالیت‌های کمال تبریزی برای ساخت سریال‌های تلویزیونی چنین گفت: «راستی اگر تلویزیون را «سیمای میلی» می‌دانید، چرا سیاهه سریال‌های شما این‌قدر طولانی است و چرا همین الان فاز نمی‌دانم چندم سریال عظیم و بودجه‌خوار «سرزمین کهن» را هم ول‌کن نیستید؟

اگر ما را برای دریافت حق‌الزحمه ناچیز برنامه متهم می‌کنید، خودتان چرا انبان‌تان از بودجه‌ها و ارقام برآورد تلویزیون پُر نمی‌شود و دودستی به این سفره چسبیدید و بودجه سیمای میلی را «میل» می‌کنید و سیری ندارید؟»

**«میزانسن» هفت جدید؟

هر چند که این کارگردان روز گذشته حرف‌های خود را پس گرفت و با انتشار متنی صحبت‌های خود را درباره صدا و سیما و منتقد برنامه اصلاح کرد، اما این برنامه توانست دوباره چالشی را در جامعه سینمایی ایجاد کند. درست است که حاشیه برای یک برنامه می‌تواند موجب حذفش از تلویزیون شود، اما برخی حواشی می‌تواند سازندگی را هم به همراه بیاورد و موجب بالارفتن سعه‌صدر و تحمل کارگردانان و حرفه‌ای بودنشان در قبال نقد و منتقدان شود. «میزانسن» شاید بتواند با دنبال کردن رویه درست به یک برنامه مورد انتظار تلویزیونی که سینمای روز را هم بررسی می‌کند تبدیل شود و به هفتی که همه انتظارش را داشتند، تبدیل شود و در کنار آن، به رفع مشکلات این حوزه هم کمک کند.

گزارش از هنگامه ملکی

**اداره کل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**