نقدی بر انحلال یا تغییر کاربری دانشکده محیط زیست

خبرگزاری مهر-شهریار جعفری نژاد*: دانشکده محیط زیست در سال ۱۳۵۱ و تحت عنوان «آموزشکده محیط زیست» به منظور تأمین و تربیت نیروی انسانی متخصص و ماهر مورد نیاز عرصه محیط زیست کشور و با جهت گیری ترویج و نشر مفاهیم محیط زیستی تأسیس شد. هیئت دولت در سفر استانی مورخ ۷ دی ماه ۱۳۸۹ خود به استان البرز، مصوبه ارتقای این مرکز به «دانشگاه محیط زیست» را به تصویب رساند و در سال ۱۳۹۱، موافقت اصولی آن از شورای گسترش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دریافت شد.

به دلیل عدم احراز شرایط موردنیاز شورای گسترش وزارت علوم برای دانشگاه (حداقل۱۵۰۰۰ متر مربع ساختمان، سه دانشکده و ۴۵ عضو هیئت علمی)، با استقرار دولت یازدهم و توافق میان رئیس وقت سازمان محیط زیست (معصومه ابتکار) و وزیر وقت علوم (محمد فرهادی)، موضوع ایجاد دانشکده محیط زیست در شورای گسترش وزارت علوم مطرح شد و با موافقت وزیر در شهریور سال ۱۳۹۴، شورای گسترش وزارت علوم با موضوع دانشکده موافقت کرده و این مسئله تصویب شد.

لازم به ذکر است که بودجه دانشکده محیط زیست جدای از بودجه سازمان حفاظت محیط زیست بوده و هیچ ارتباطی به آن ندارد؛ فقط رئیس هیات امنای دانشکده محیط زیست، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست است. روسا و مدیران سازمان حفاظت محیط زیست به دلیل جدا بودن همین بودجه، نتوانستند یا نخواستند به ساخت و تکمیل ساختمان نیمه کاره دانشکده کمک کنند؛ درنتیجه این مرکز نتوانست موافقت قطعی دانشگاه را از شورای گسترش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دریافت کند.

دانشکده محیط زیست در امر آموزش محیط زیست سال‌ها موفق بوده و همواره متخصصان خبره‌ای تربیت‌کرده است، سمت‌های مختلف فارغ‌التحصیلان این دانشکده در ادارات محیط زیست استان‌های کشور، فعالیت‌های مستمر در پروژه‌ها، نهادها و سازمان‌های مردم‌نهاد و حفاظت از عرصه‌های طبیعی کشور در قالب محیط‌بانی، کسب رتبه‌های برتر در کنکور کارشناسی ارشد و دکترا گوشه‌ای از موفقیت دانشجویان این دانشکده است.

در سال ۱۳۹۶، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست (عیسی کلانتری) و معاون مستعفی آن (کاوه مدنی) به بهانه ماموریت‌گرایی (ارتقا میزان دانش محیط‌بانان، کارکنان و مدیران سازمان حفاظت محیط زیست) که قبلا در رسانه ها نیز اعلام شده است، دانشکده محیط زیست را به سمت انحلال (تغییر کاربری یا ایجاد مرکز محیط بانی) سوق دادند حال آنکه این دانشکده در طول حیات خود علاوه بر تربیت دانشجو، در جهت اهداف سازمان و تربیت و ارتقا دانش محیط‌بانان و ... سازمان حفاظت محیط زیست گام برداشته بود.

شنیده ها از جلسه هیئت امنای دانشکده در سال ۱۳۹۶ حاکی از آن است که تقریبا اکثر اعضا به غیر از رئیس هیات امنا (عیسی کلانتری) مخالف انحلال یا تغییر کاربری دانشکده محیط زیست بوده اند. از طرف دیگر، بر اساس مصوبه شماره ۳۰۷۴۳/۹۰/۲۰۶ مورخ ۳۰/۱۱/۱۳۹۰ و شماره ۱۶۸۲۴۸۸ مورخ ۱۷/۱۱/۱۳۹۶ سازمان اداری و استخدامی کشور مبنی بر تعیین تکلیف موسسات آموزشی و پژوهشی دستگاههای اجرایی باید منابع، امکانات، اعضای هیأت علمی، تجهیزات و نیروی انسانی مؤسسات آموزش عالی وابسته به دستگاه های اجرایی کشور که دوره های آموزشی آنها منجر به اخذ مدرک نظری دانشگاهی می شود، حسب مورد به وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منتقل شوند تا در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی وابسته به دو وزارتخانه مذکور ساماندهی شوند.

پس از جلسه هیئت امنای دانشکده به ریاست عیسی کلانتری مبنی بر انحلال یا تغییر کاربری دانشکده محیط زیست، سرپرست بی‌تجربه در امور اجرایی دانشکده محیط زیست (امید بزرگ حداد) با تصمیمات غیر اصولی، احساسی و چندگانه (از جمله قطع همکاری یک جانبه با هشت نفر از اساتید هیئت علمی دانشکده در میانه ترم، جلوگیری از ورود آنها به دانشکده، سپردن دروس آنها به مدرسان حق التدریس در میانه ترم، اقدام جهت تعیین تکلیف پروژه ها و پایان نامه های آنها، عدم تمدید قرارداد با تعدادی از کارکنان دانشکده بدون تصمیم کمیسیون دائم و تایید هیات امناء و ...) آتش اعتراضات را تندتر کرده است.

جهت جلوگیری از بی اعتبار شدن مدارک فارغ التحصیلان این دانشکده و کاهش آثار منفی بر دانشجویان، کارکنان و اعضای هیئت علمی بهتر است طبق قانون عمل شود؛ یعنی بر اساس مصوبه سازمان اداری و استخدامی کشور مبنی بر تعیین تکلیف موسسات آموزشی دستگاههای اجرایی، منابع، امکانات، اعضای هیأت علمی، تجهیزات و نیروی انسانی دانشکده محیط زیست به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری منتقل شوند تا در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی وابسته به این وزارتخانه (همچون دانشگاه خوارزمی و...) ساماندهی شوند یا در بدترین حالت، اینکه پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار و دانشکده محیط زیست ادغام شوند (تحت نام موسسه آموزشی و پژوهشی محیط زیست) تا در جهت اهداف سازمان (تحقیقات محیط زیستی، دوره‌های آموزشی جدید ویژه مدیران، کارشناسان و محیط بانان سازمان حفاظت محیط زیست، اجرای آزمون‌های تخصصی و حرفه‌ای محیط زیست، خدمات دانشجویی و ...) به کار گرفته شوند.

*پسا دکتری مهندسی از دانشگاه کالیفرنیا ارواین آمریکا و استاد سابق دانشکده محیط زیست