نمایشگاه «ارمنستان، ایران خاطره یک سرزمین» افتتاح شد

به گزارش خبرنگار مهر، علی‌اصغر مونسان، در آیین گشایش نمایشگاه «ارمنستان، ایران خاطره یک سرزمین» که عصر امروز ۲۵ مهرماه در موزه ملی ایران برگزار شد، گفت: میراث مشترک بشری نشان دهنده پیوندهای عمیق و کهن‌سالی است که طی هزاران سال بین جوامع انسانی شکل گرفته و تأکید بر این پیوندهای ریشه‌دار در جهان کنونی موجب نزدیکی ملت‌ها و گسترش صلح و دوستی می‌شود. در این میان دو کشور ایران و ارمنستان بنا بر شواهد باستانی طی ۵هزار سال گذشته ارتباطات فرهنگی قوی‌ای داشته‌اند که تأثیر آن بر فرهنگ‌های عصر مفرغ و آهن دو کشور مشهود است.

معاون رییس جمهور بیان کرد: شباهت در گنجینه‌های دو سرزمین همسایه، جایگاه و نگرش نیاکانی را می‌نمایاند که متناسب با شرایط و توان خود اصول احترام به ریشه‌ها و میراث مشترک و مفاهیم عمیق فرهنگی را رعایت کرده و برای پاسداشت و انتقال هنر و اندیشه خردمندانه خود کوشیده‌اند.

مونسان با اشاره به این که همکاری مشترک بین دو موزه ایران و ارمنستان، سرآغاز توجه به این اشتراکات است گفت: اکنون، سپردن این میراث مشترک به‌دست کسانی که براساس شناخت محتوا و تعهد به مدارک مستند به‌ جای‌مانده، تلاش می‌کنند رازهای این هنر چندهزارساله را دریابند، به ثمر نشسته و همکاری مشترک موزه ملی ایران و موزه تاریخ ارمنستان فصلی از گفت‌وگو، هم‌گرایی و اتحاد پیش روی ما گشوده است.

به گفته مونسان، نمایشگاه ارمنستان و ایران، خاطره یک سرزمین همچنان که از عنوان آن برمی‌آید، به‌گونه‌ای متعهدانه روایتگر بخشی از تاریخ یک سرزمین و تأکید دوباره بر بازگویی آن برای نسل امروز و فردای هر دو کشور است تا چندهزار سال پیشینه مشترک تاریخی و علائق فرهنگی اقوام کهن را بازشناسد.

رئیس سازمان میراث‌فرهنگی افزود: این نمایشگاه را پس از نمایشگاه تندیس‌های پنه‌لوپ می‌توان دومین تجربه نمایشگاه آثار خارجی در ایران، پس از روی کار آمدن دولت جدید دانست، لیکن نخستین نمایشگاه با این وسعت و حجم آثار محسوب می‌شود که وارد کشورمان شده و در موزه ملی ایران به‌نمایش درمی‌آید.

او تأکید کرد: ۱۰۳ اثری که از موزه تاریخ ارمنستان امروز در موزه ملی ایران به نمایش درآمده است، بیانگر تاریخ مشترک دو ملت از یک سرزمین با تمدنی چندهزارساله است. نمایشگاهی که از هزاره چهارم پیش از میلاد تا سده یکم پیش از میلاد را در بر می‌گیرد.

مونسان انتقال پیام صلح و دوستی را دیپلماسی فرهنگی دولت برشمرد و افزود: در مسیر تحقق اهداف عالیه دولت تدبیر و امید که همانا دیپلماسی فرهنگی با دنیا و رساندن پیام صلح و دوستی ملت عزیزمان به جهانیان است، در سفر رئیس جمهوری به کشور دوست و همسایه، ارمنستان، و طبق امضای تفاهم‌نامه مشترک بین سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و وزیر محترم کشور ارمنستان، شرایط برگزاری این نمایشگاه مشترک پربار و ارزشمند فراهم شد.

او در پایان گفت: برگزاری این نمایشگاه را به بانیان آن، که سهم ارزنده خود را در ثبت این خاطره ادا کرده‌اند، تبریک می‌گویم و امیدوارم این حرکت ارزشمند فرهنگی منجر به تعمیق روابط فرهنگی، سیاسی و اجتماعی دو کشور و هم‌گرایی بیشتر دو ملت بزرگ ایران و ارمنستان شود.

توجه به فرهنگ؛ راهی کوتاه برای رسیدن به هدف است

آرمن امیریان وزیر فرهنگ ارمنستان نیز در این مراسم گفت: در ماه‌های گذشته و در سفر مقامات دو کشور تفاهم‌نامه‌هایی به ‌امضا رسید که حاصل این تفاهم‌نامه‌ها برگزاری این نمایشگاه مشترک است.

او این نمایشگاه را یادآور برقراری ارتباط گذشته میان ایران و ارمنستان دانست و افزود: ما باید روابط آینده را نیز بر اساس آن برنامه‌ریزی کنیم.

امیریان ادامه داد: با کمال مسرت باید اعلام کنم ملاقاتی با وزیر فرهنگ و معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری داشتم و در این دیدارها بیش از ۲۰ مورد از مسائل مرتبط با فرهنگ دو کشور را مورد بررسی قرار دادیم.

وزیر فرهنگ ارمنستان افزود: اطمینان کامل دارم همان‌گونه که این نمایشگاه اجرایی شده است، موضوعاتی که امروز درباره آن به ‌توافق رسیدیم نیز به‌زودی محقق می شود.

امیریان همچنین بیان کرد: من با آرامش کامل و با اطمینان خاطر ایران را ترک می‌کنم و مطمئن هستم که این مسائل به‌خوبی اجرا می شود.

او در پایان صحبت های خود از فعالان و دست‌اندرکاران برگزاری این نمایشگاه و نیز از همکاری  مسئولان دو کشور برای برگزاری این نمایشگاه تشکر کرد.

موزه‌ها یادآوری می‌کنند ما کیستیم

جبرئیل نوکنده مدیر موزه ملی ایران در افتتاحیه این نمایشگاه گفت: برای برگزاری این نمایشگاه از دی‌ماه ۱۳۹۵ که در سفر جناب آقای دکتر روحانی، رئیس‎جمهوری ایران به جمهوری ارمنستان، تفاهم‌نامه بین موزه ملی ایران و موزه تاریخ ارمنستان به‌امضا رسید تا امروز که شاهد گشایش این نمایشگاه هستیم، تلاش‌های زیادی توسط همکارانم در دو موزه تاریخ ارمنستان و موزه ملی ایران انجام شد.

او افزود: این تلاش‌ها در سایه حمایت‌های بی‌دریغ سفارت ارمنستان در ایران و سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری امروز خوشبختانه به‌ثمر رسید. نمایشگاه حاضر چشم‌اندازی کلی از بخشی از میراث مشترک دو سرزمین همسایه است و آثار باستان‌شناسی از هزاره چهارم تا سده اول پیش از  میلاد در آن به نمایش درآمده که شامل ۱۰۳ اثر از موزه تاریخ ارمنستان و ۲۰۰ اثر از موزه ملی ایران است.

نوکنده گفت: از ویژگی‌های برجسته این نمایشگاه نمایش آثار نفیسی است که عمدتا از کاوش‌های علمی باستان‌شناسی به‌دست آمده‌اند و شماری نیز دارای کتیبه هستند که همگی به‌زیبایی روند رشد و بالندگی فرهنگ‌های کهن ارمنستان و بخشی از ایران را طی بازه زمانی ۳هزار ساله و در سه گالری مختلف به نمایش می‌گذارند.

مدیر موزه ملی ایران افزود: بسیاری از اشیای این نمایشگاه که نماینده فرهنگ غنی و کهن ارمنستان هستند، پیش از این در نمایشگاه‌های بین‌المللی دیگر از جمله در روسیه به‌نمایش درآمده‌اند. در کنار این نمایشگاه برنامه‌های دیگری چون برگزاری چندین نشست تخصصی، تورهای مخصوص کودکان، مدارس و دانشگاه‌ها و همچنین اجرای برنامه شب فرهنگی و انتشار کاتالوگ نمایشگاه را خواهیم داشت.

او با بیان اینکه موزه‌ها مکانی هستند که چون آینه‌ای هویت و خاطره‌های ما را بازگو می‌کنند، تصریح کرد: موزه‌ها یادآوری می‌کنند ما کیستیم، تا با این یادآوری بتوانیم جایگاه و موقعیت امروزی و معاصرمان را دریابیم. موزه‌ها اگر به خود بسنده کنند و در سطح مجموعه‌های خود یا حتا مرزهای رسمی امروزی بمانند، همواره در معرض خطر تفکیک و تعصب ها خواهند بود. اما موزه‌ها وقتی می‌خواهند در خدمت جامعه باشند و به نیازهای انسان معاصر توجه کنند، باید با استفاده از یافته‌های تاریخی‌فرهنگی، صلح  و هم‌زیستی پایدار را برای جوامع به‌وجود آورند.

او ادامه داد: این میسر نمی‌شود مگر از طریق آشنایی بیشتر و یادآوری پیوندهای تاریخی و فرهنگی که ما را به هم نزدیک‌تر می‌سازد. از این طریق است که موزه‌ها با کنار هم قرار دادن آثار گوناگون و هم‌نشینی موزه‌ها در قالب نمایشگاه‌های مشترک پدیدآور پیوندها می‌شوند. حتی خاطره‌های تلخ مشترکی که داشته‌ایم، آنچنان که در شعار روز جهانی موزه امسال شورای بین‌المللی موزه‌ها آمده است یعنی «موزه‌ها و روایت‌های تاریخی تنش‌آمیز: گفتن ناگفتنی در موزه‌ها» می‌تواند از طریق گفت‌وگوی موزه‌ها فرصتی برای ایجاد صلح و نزدیکی فرهنگی باشد.

نوکنده ادامه داد: همسایگی ایران با تمدن‌هایی که خاطره‌های مشترک بسیاری با او دارند، فرصت مغتنمی را برای برگزاری نمایشگاه‌های مشترک بیشتری و در نتیجه گسترش صلح و دوستی در منطقه‌ای است که در سال‌های اخیر از کج‌اندیشی و دشمنی آسیب بسیار دیده است. خوشحالیم که در هشتادسالگی تاسیس موزه ایران باستان، میزبان یکی از مهم‌ترین همکاری‌های نمایشگاهی بین‌موزه‌ای در منطقه باشیم و با هم تلاش کنیم تا موزه‌ها پنجره ای برای آشنایی بیشتر همسایگان شوند.

او افزود: موزه ملی ایران بنابر یکی از وظایف خود که آشنایی ایرانیان با سایر فرهنگ‌های کهن جهان است، تلاش دارد برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی را در اولویت‌های خود قرار دهد و خوشبختانه در سال جاری علاوه بر نمایشگاه حاضر، شاهد برگزاری دو نمایشگاه دیگر از موزه گیونگجو و موزه لوور خواهیم بود. این رویکرد نو فرصتی ارزشمند برای شناساندن فرهنگ‌های کهن جهان به ایرانیان و همچنین معرفی فرهنگهای ایران کهن به جهانیان است.

نوکنده گفت: تردیدی نیست که این نمایشگاه بازگوی کل تاریخ کهن ارمنستان نیست و معرفی چنین تاریخ کهنی در ظرفیت یک یا چند نمایشگاه نیست. از دولت و ملت ارمنستان که در سایه اعتماد و همدلی، بخشی از شناسنامه ملی خود را به‌رسم امانت در موزه ملی ایران به نمایش گذاشتند، بی‌نهایت سپاس‌گزارم.

در این مراسم سفیر ارمنستان در ایران، معاون میراث ‌فرهنگی کشور، تعدادی از نمایندگان مجلس، مدیر موزه ملی ارمنستان و تعدادی از روحانیون ارمنی حضور داشتند.

معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان میراث‌فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری و وزیر فرهنگ ارمنستان و سایر مسئولان و مهمانان بعد از افتتاح این نمایشگاه از بخش‌های مختلف آن بازدید کردند.