دستاوردهای انکارناپذیر برجام و لجاجت مخالفان

حاصل ماهها تلاش سخت و شبانه روزی مسوولان دستگاه دیپلماسی کشورمان و حرکت در سایه رهنمون های روشنگر رهبر انقلاب برای تامین منافع ملی و حقوق هسته ای جمهوری اسلامی ایران، سرانجام در تیرماه 1394به توافق با کشورهای 1+5 منجر شد؛ توافقی دربردارنده حقوق و تکالیف طرفین مذاکره که بعدها به ابتکار عمل دیپلمات های دولت تدبیر و امید به تصویب سازمان ملل رسید و به سندی بین المللی تبدیل شد.

توافقی که در تنظیم آن دو هدف عمده تداوم گردش چرخ سانتریفیوژها و چرخ زندگی مردم مبنای مذاکره و چنه زنی های مسوولان دیپلماسی کشورمان قرار گرفته بود، پس از اجرا توانست در مسیر تحقق بخشی به این دو هدف حرکت کند.
اکنون بیش از یک سال و نیم از زمان اجرای برجام در دی ماه 1394 می گذرد و آمارهای رسمی از بهبود شاخص ها و بهبود وضعیت اقتصادی کشور طی این مدت حکایت دارد. با این حال مخالفان دولت، که از هر فرصتی برای تخریب دولت و کارشکنی در امور آن استفاده می کنند، همچنان در هارمونی اجرای برجام ساز ناکوک می نوازند.

این مخالفان که از ابتدا به خاطر آسیب دیدن منافع جناحی و گروهی خود در اثر رفع تحریم ها با اصل برجام به مخالفت برخاستند، همچنان بدون توجه به واقعیت های جامعه و خواست مردم، توافق هسته ای را مایه فروش مملکت می خوانند.
در این خصوص چند نکته لازم به یادآوری است:

1- نخستین گام اجرایی برجام با برداشته شدن تحریم های هسته ای، راه را برای ایجاد گشایش های اقتصادی هموار کرد. در نتیجه تنگ تر شدن حلقه تحریم های هسته ای، کشورمان سال ها با تنگناهای بسیاری در برقراری مناسبات اقتصادی با دیگر کشورها مواجه بود. تنگناهایی چون محدودیت در برقراری مبادلات اقتصادی، نقل و انتقالات پولی و مالی، فروش نفت، صادرات کالاهای غیرنفتی و ... اقتصاد کشورمان را در محیطی بسته حصر کرده بود.
در چنین شرایطی اعتمادسازی در حوزه هسته ای، تعامل مثبت و سازنده با قدرت های جهانی،
مذاکره بر مبنای تفاهم و معامله بر مبنای برد طرفین، توانست زمینه های رفع تحریم های هسته ای را فراهم کند. رفع تحریم ها توانست بندهایی را که سال ها به پای اقتصاد کشورمان بسته شده را باز کند. رفع تحریم های بانکی، رفع ممنوعیت های مالی و پولی، برقراری سوئیفت، گشایش هایی در حوزه ال سی، رفع تحریم های فروش نفت، آزادسازی پول های بلوکه شده ایران و ... توانست در مدت کوتاهی با ایجاد تکانه هایی، اقتصاد کشور را به تحرک وادارد.

2- رفع تحریم ها، زمینه اقدام مسوولان در خصوص جبران محدودیت هایی که سال ها به موجب تحریم ها بر تولیدات نفت بر کشورمان تحمیل شده بود را فراهم کرد. مسوولان نفتی کشورمان توانستند با رایزنی های گسترده خود اسباب افزایش تولیدات نفتی خود تا سهم 4 میلیون بشکه در روز را فراهم کنند، این در حالی است که سایر اعضا از جمله عربستان در نشست آذر ماه سال گذشته اوپک موظف به کاهش حجم تولیدات نفتی خود شدند.
افزایش سهم تولیدات نفتی در حالی صورت گرفت که سال ها کشوری چون قطر با استفاده از محدودیت های تحمیلی بر حجم تولیدات نفتی ایران و نبود سرمایه گذاری های موثر در بخش تولید، به صورت نامتوازن از میدان های مشترک نفتی بهره برداری کرده است. برجام با رفع ممنوعیت ها در فروش نفت و ایجاد امکان جذب سرمایه گذاری خارجی، زمینه بهره برداری بهینه از منابع انرژی را برای ما فراهم آورده است.

3- آمارهای نهادهای رسمی در خصوص شاخص های اقتصادی، از بهبود وضعیت اقتصادی کشور نشان دارد. رشد اقتصادی که از زمان روی کار آمدن دولت تدبیر و امید به صورت قابل توجهی بهبود یافت و از رقمی منفی به مثبت رسید، پس از اجرای برجام، از یک درصد در سال 1394 به حدود 8 درصد در سال 1395 افزایش یافت. هرچند به استناد گزارش بانک مرکزی این رشد متاثر از فروش نفت بوده، ولی در مجموع نشانه مثبتی از تحرک اقتصادی است. این در حالی است که دولت اعتدال، توجه به بخش های صنعتی و توسعه صادرات غیرنفتی را نیز همواره در مرکز توجه قرار داده است.
مثبت شدن تراز تجاری کشور در دوسال 1394 و 1395، پیشی گرفتن صادرات غیر نفتی بر واردات در سال 1395، رشد سرمایه گذاری در واحدهای صنعتی و تولیدی، جذب میزان قابل توجهی سرمایه گذاری خارجی، کاهش تورم و ... همه و همه از بهبود وضعت اقتصادی کشور نشان دارند؛ بهبودی که مخالفان برجام، حاضر به پذیرش آن نیستند.

4- مخالفان با انکار شاخص های اقتصادی رو به بهبود و تاکید بر برخی شاخص ها چون بیکاری که به رغم برنامه ریزی ها و تلاش های مسوولان در دولت نخست روحانی چندان تغییری نکرده است، دیگر دستاوردهای اقتصادی دولت و اثرات برجام را زیر سوال می برند. مشکلات اقتصادی کشور در روندی طولانی و طی سال ها کم کاری و مدیریت ناکارآمد برخی مسوولان دولت های پیشین و زیر سایه تحریم های گسترده بین المللی علیه کشورمان حاصل شده اند و رفع آنها هم در روندی چندساله امکان پذیر خواهد بود.
بررسی موشکافانه شاخص ها و مولفه های اقتصادی کشور پیش و پس از اجرای برجام، نشان می دهد که اکنون با رفع تحریم ها، چرخ های از حرکت بازمانده اقتصاد به حرکت درآمده اند و برای سرعت گرفتن حرکت آن باید کمی صبور بود.

52310