کوری عاقبت سیاه‌مستی

با خوردن فقط چند جرعه، زندگي به كامش تلخ شده بود. در كمتر از 5ساعت همه‌جا برايش تيره و تار شد. وقتي به ‌خودش آمد كه چشمانش ديگر جايي را نمي‌ديد. فقط سياهي بود بدون هيچ كورسويي. دچار آسيب عصب اپتيك با متانول شده بود. با اينكه چشمانش باز بود اما چيزي نمي‌ديد. نگراني در چشمان حسرت‌زده پدر و مادرش موج مي‌زد. فرزند جوانشان با نوشيدن چند جرعه نوشيدني الكلي نعمت بينايي‌اش را از دست داده بود و كاري از دست كسي هم بر‌نمي‌آمد.

اين داستان تكراري اين روزهاي نوجوانان و جواناني است كه دانسته يا ندانسته زندگي‌شان را به باد مي‌دهند به‌خاطر رودربايستي يا گذراندن چندساعت شادي پوچ تا جرعه‌اي از نوشيدني الكلي را بنوشند و چشماني را كه سال‌ها مي‌توانستند با آنها هر چيزي را ببينند و تجربه و درك كنند يكباره از دست مي‌دهند.

فوت 3نفر در سيرجان به‌دليل نوشيدن مشروبات الكلي و مسموميت بيش از 10نفر، مرگ 3نفر در شيراز با مسموميت با الكل و مسموميت ٤٠نفر بر اثر مصرف مشروبات الكلي در فسا، خبر فوت 9جوان و مسموميت 18نفر بر اثر مصرف مشروبات الكلي دست‌ساز كه از ميان مسمومان 3نفر نابينا شدند يا خبر ديگري كه اعلام شد 4جوان 16تا 23ساله بر اثر مصرف مشروبات دست‌ساز در مشهد جان باختند و 7نفر ديگر در بيمارستان بستري شدند، ازجمله آمار و ارقامي است كه از ابتداي سال درباره مسموميت ناشي از مصرف الكل منتشر شده است؛ آمارهايي كه اگرچه ضد‌و نقيض است اما در هيچ‌حالتي خوشايند نيست.حتي گفته مي‌شود مطابق با آماري كه در سال ٢٠١٥ منتشر شد، ايران به لحاظ سرانه مصرف الكل (در سطح ملي) رتبه ۱۶۶ را دارد اما اگر كساني را كه مطلقا مشروب نمي‌خورند، از محاسبه كنار بگذاريم، سرانه مصرف الكل در ايران و بين كساني كه مشروب‌خوار هستند، ۲۵ ليتر در سال است (مردان حدود ۲۷ و زنان حدود ۱۸) و به‌ اين‌ ترتيب ايران در مقام ۱۹ جدول قرار مي‌گيرد.

مسئول برنامه درمان اعتياد اداره اعتياد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در اين‌باره به همشهري گفت: الكل عامل 4درصد بروز بيماري‌ها در دنياست و سومين عامل اصلي ناتواني و مرگ. متأسفانه مسموميت با مشروبات الكلي تقلبي يكي از خطرناك‌ترين مسموميت‌هاست كه گاهي منجر به مرگ مي‌شود. از آنجايي كه در كشور ما فروش، توليد و مصرف مشروبات الكلي غيرقانوني است، امكان سودجويي و تقلب در توليد آن بسيار بالاست. البته گزارش دقيقي در مورد ميزان مصرف الكل در كشور در دسترس نيست اما افزايش آمار مسموميت‌ و حتي مرگ به وسيله مشروبات الكلي حكايت از آن دارد كه مشروبات الكلي غيراستاندارد و تقلبي سلامت جوانان را هدف گرفته است. به همين سبب بايد به جوان‌ها هشدار دهيم كه هيچ مشروب الكلي استانداردي حتي اگر پلمب شده باشد در كشور وجود ندارد.

• نابينايي صد در صد با اتانول

دكتر زهرا واعظي توضيح مي‌دهد: الكلي كه براثر مصرف مشروبات الكلي وارد بدن فرد مي‌شود موجب حالت‌هاي كاذب شادماني و خوشحالي مي‌شود كه اين ماده اتانول نام دارد. حال اگر تركيب شيميايي اين الكل طي فرايندي به هم بخورد اتانول تبديل به متانول مي‌شود و عوارض اين تركيب آنقدر فاجعه‌آفرين است كه مي‌تواند باعث نابينايي صد‌درصدي فرد استفاده‌كننده شود.

حتي اين بيماران پس از مراجعه به بيمارستان در مراحل بعدي اسيد در خونشان پيدا و قند خونشان دچار اختلال مي‌شود. كليه‌هايشان از كار مي‌افتد و بيمار نياز به دياليز پيدا مي‌كند و طي چند روز كور خواهد شد. گاهي حتي با وجود همه تلاش‌هاي درماني براي برخي مسمومان، آنها دچار بي‌هوشي و در نتيجه مرگ مي‌شوند. البته در مرحله اول به بيمار ضد‌سم از نوع خوراكي و تزريقي داده مي‌شود و پس از دياليز، درمان‌هاي حمايتي روي فرد انجام مي‌گيرد.

وي درخصوص مشكلاتي كه الكل در بدن ايجاد مي‌كند، مي‌گويد: هنگام تهيه مشروبات الكلي دست‌ساز، اگر مقدار الكل ميتليك و ناخالصي كه كشنده است در اين مشروبات توليد شود، براي انسان كشنده است و حتي اگر مقدار آن 3تا 4سي‌سي يا حدود يك قاشق غذاخوري باشد سبب مرگ مي‌شود.

• عوارض مصرف مشروبات الكلي

وي ادامه دادبه اين موارد بايد مصرف‌كنندگان مشروبات الكلي دست‌ساز را هم اضافه كرد كه افراد معمولاً پس از مصرف‌شان دچار مسموميت مي‌شوند كه همراه با كاهش هوشياري، بدحالي، تهوع و استفراغ و گاه تشنج است.

وي در ادامه مي‌گويد: مشروبات الكلي فاقد سم اتانول نيز عوارض مخصوص خودش را دارد و در دراز‌مدت باعث افزايش فشارخون، افزايش چربي خون، تصلب شرائين، اختلال‌هاي رفتاري، خشونت در خانواده و مشكلات كبدي و كليوي مي‌شود.

مشروبات الكلي مسموم داراي متانول است كه ماده كشنده‌اي است و باعث كوري و مرگ مي‌شود. همچنين بزرگ‌ترين مشكل افراد الكلي ايجاد بيماري سيروز كبدي است كه در دراز‌مدت افراد الكلي به آن دچار مي‌شوند. سيروز كبدي يا كبد چرب بيماري است كه الكل باعث تخريب بافت كبد مي‌شود كه در اين افراد چاره‌اي جز پيوند كبد نيست و كار بسيار مشكلي است؛ ضمن اينكه مصرف الكل، ويتامين‌ها را از بين مي‌برد و سبب سوء‌هاضمه مي‌شود.

اما با خوردن الكل چه اتفاقي مي‌افتد كه منجر به كوري مي‌شود؟ دكتر اينگونه پاسخ مي‌دهد: اين مسئله بستگي به ميزان ناخالصي نوشيدني الكلي دارد. برخي افراد نمي‌توانند نوع الكل را تشخيص دهند؛ چنانچه داخل نوشيدني الكلي متانول وجود داشته باشد يا نوشيدني الكلي به هر دليلي تقلبي باشد يا كسي داخل آن متانول قاطي كرده باشد براي مصرف‌كننده خطر جدي در پي دارد. گاهي برخي كساني كه الكل اتانول گيرشان نمي‌آيد با علم به خطرناك بودن الكل متانول را استفاده مي‌كنند.

متأسفانه مي‌بينيم برخي اوقات فردي سابقه مصرف نوشيدني الكلي را نداشته اما به‌خاطر تشويق و تعارف دوستانش دست به اين كار زده و كور شده است. وقتي مسموميت اين افراد بررسي مي‌شود مي‌بينيم متانول قاطي آن چيزي شده كه خورده است.

• عوارض مشروبات الكلي در دوران بارداري

دكتر واعظي همچنين گفت: استفاده از مشروبات الكلي در دوران بارداري موجب ايجاد ناراحتي‌هاي جدي و غيرطبيعي شدن نوزاد مي‌شود. زنان بارداري كه در دوران بارداري به حد زياد مشروب مي‌نوشند، ممكن است كودكان غيرطبيعي با نقيصه‌هاي ذهني يا جسمي به دنيا آورند.

• تأثير مخرب نوشيدني‌هاي الكلي

سالانه ميليون‌ها انسان در سراسر جهان بر اثر عوارض ناشي از نوشيدني‌هاي الكلي جان خود را از دست مي‌دهند. سازمان بهداشت جهاني نتايج بررسي‌هايش درخصوص ميزان مصرف الكل در تمام كشورهاي دنيا در سال 2011-2010را منتشر كرد كه بر آن اساس، ايران بين 199كشور، رتبه 166را دارد. نقش مخرب نوشيدني‌هاي الكلي بر مغز انسان و ضعيف كردن حافظه، اثر آن روي سلسله اعصاب، بروز سرطان‌هاي كبد،حنجره، مري، دهان، گلو، زخم‌هاي معده و اثني‌عشر، روده بزرگ، سينه و سكته قلبي، بر همگان آشكار است. همچنين بسياري از تصادف‌هاي حادثه‌آفرين رانندگي كه به از دست دادن جان تعداد زيادي از سرنشينان خودروها منجر مي‌شود، بر اثر اين نوشيدني‌ها رخ مي‌دهد.