مجلس به توپ بسته شد

دوم تير 1287 به فرمان محمدعلی‌شاه ساختمان مجلس شوراي ملي از سوی قزاقان مسلح روس به توپ بسته شد. حادثه به توپ بستن مجلس از خشن‌ترين حوادث عصر مشروطه ‌و نقطه اوج خصومت نظام استبدادي قاجار با مردم بود. اين اتفاق در شرایطی رخ داد که ميرزا احمدخان مشيرالسلطنه تازه به سمت رئیس‌الوزرا انتخاب شده بود و محمدعلي شاه با راهنمايي نظاميان روس نقاط مختلف تهران را به ستاد عملياتي خود عليه مشروطه‌خواهان تبديل كرده بود.

محمدعلي شاه که از حمایت سفارت روس برخوردار بود پس از 2 سال مقاومت در برابر مشروطه‌خواهان، سرانجام در خرداد 1287 برنامه خود را براي سركوب آنها به اجرا درآورد. وي مشيرالسلطنه را كه كاملا مطيعش بود به صدراعظمي برگزيد و مقام وزارت جنگ را نيز به ميرزاحسين پاشاخان اميربهادر سپرد و لياخوف ـ سردار روسي - را به فرمانداري نظامي تهران منصوب كرد. با اين انتصاب نظاميان قزاق تحت فرماندهي افسران روسي اطراف ميدان بهارستان و مدرسه سپهسالار را محاصره کردند. تمام روزنامه‌ها توقيف شدند و جنگ بين قواي قزاق و مشروطه‌خواهان آغاز شد. روز دوم تير 1287 كه ساختمان مجلس به توپ بسته شد، اوج جنگ بود. اين جنگ كه در ساعات ظهر فروكش كرد، 300 كشته و 500 زخمي بر ‌جاي گذاشت. بسياري از بازداشت‌شدگان در باغشاه تهران به زنجير كشيده شدند و تعدادي از وعاظ، روزنامه‌نگاران‌، نمايندگان مجلس و سياسيون به قتل رسيدند و شماری از آنان نيز به سفارتخانه‌هاي خارجي پناهنده شدند. حادثه دوم تير سبب انحلال مجلس اول و به هم ريختن اوضاع تهران شد، ولي قيام‌هايي در تبريز، گيلان‌، اصفهان‌، مشهد و نقاط ديگر در همین راستا رخ داد.