صنایع دستی؛ تجلی فرهنگ ومظهر تمدن/کالای چینی بلای جان هنرهای دستی

خبرگزاری مهر- گروه استان ها: کشور ایران به علت داشتن سابقه کهن تاریخی مهد بسیاری از صنایع دستی جهان است. شرایط و نحوه زندگی مردم و شرایط آب و هوایی و وجود مواد اولیه مختلف سبب شده که مردم، بسیاری از نیازهای اصلی را خودشان تولید کنند، و این هنر و صنعت، نسل به نسل انتقال پیدا کرده است.

هم اکنون بخش صنایع دستی کشور یکی از مهمترین ظرفیت ها و پتانسیل هایی به شمار می رود که می تواند در توسعه و پیشرفت کشور و همچنین تحقق اقتصاد مقاومتی نقش تاثیرگذاری ایفا کند.

متاسفانه بخش صنایع دستی با وجود علم آن، مواد اولیه ارزان قیمت در مناطق، نیروی جویای کار و... هنوز نتوانسته جایگاه اصلی خود ر ا پیدا کند و جدا از آن مشکلات و آسیب های جدید امروزی به این بخش صدمه وارد می کند.

امروزه بخش صنایع دستی به خاطر برخی باورهای اشتباه نهادینه شده کمتر مورجه توجه خانوار ها قرار می گیرد و کمتر کسی به این سمت می رود یکی از بانوان چهارمحالی که سال ها در زمینه بافت فرش فعالیت کرده است در گفت و گو با خبرنگار مهر می گوید: امروزه بخش صنایع دستی کمتر مورد توجه خانوار ها قرار می گیرد و کمتر کسی به این سمت می رود.

عشرت منافیان ادامه داد: به عنوان مثال بیشتر زنان این استان در گذشته در زمینه فرشبافی فعالیت می کرده اند و بخش قابل توجهی از هزینه های زندگی خانوار با فرشبافی زنان تامین می شده است.

وی عنوان کرد: فرش دستبافت یک کالای دستی است که با سختی و زدن هزاران گره توسط زنان بافته می شود. سختی کار و درآمد کم موجب شد که گرایش بسیاری از زنان به این شغل کم و از این حرفه خارج شوند.

این هنرمند افزود: بیشترین سود فرش دستبافت در جیب دلالان فرش می رود و همین عامل سود کمی را عاید فرشبافان می کند. جدا از درآمد کم، بسیاری از زنان به بیماری ستون فقرات و ... دچار می شوند.

وی تصریح کرد: این عوامل منفی موجب شد که مادران فرشباف گذشته، کودکان و فرزندان خود را به سمت درس خواندن و دوری از این کار ترغیب کنند چرا که این شغل نمی تواند جوابگوی هزینه ها باشد و سختی کار آن بسیار زیاد است و این امر همیشه در ذهن کودکان و نوجوانان باقی می ماند و هرگز به این رشته علاقه مند نمی شوند.

منافیان در ادامه تاکید کرد: حذف واسطه ها و افزایش درآمد قابل توجه در بخش صنایع دستی می تواند عاملی مهم برای توسعه صنعت صنایع دستی از جمله فرشبافی باشد.

ورود کالاهای صنعتی چینی ارزان قیمت تحت عنوان صنایع دستی لطمه قابل توجهی به بخش صنایع دستی وارد کرده است یکی دیگر از فعالان بخش صنایع دستی در گفت و گو با خبرنگار مهر تاکید کرد: ورود کالاهای صنعتی چینی ارزان قیمت تحت عنوان صنایع دستی، لطمه قابل توجهی به بخش صنایع دستی وارد کرده است.

حسینی عنوان کرد: متاسفانه این کالاها به خاطر جذابیت بیشتر و قیمت پایین تر بیشتر مورد توجه مصرف کنندگان قرار گرفته و فروش کالاهای دستی هنرمندان را با مشکل مواجه کرده است.

وی عنوان کرد: تشخیص یک کالای دستی واقعی ایرانی از کالاهای چینی برای برخی مردم سخت است و این در حالی است که قیمت پایین  احتمال خرید کالای چینی را افزایش می دهد.

این هنرمند عنوان کرد: جلوگیری از واردات کالاهای چینی که مشابه آنها در کشور توسط صنعتگران در حال ساخته شدن است می تواند زمینه ساز توسعه و رونق بخش صنایع دستی باشد و اشتغال قابل توجهی در این حوزه ایجاد شود.

وی در ادامه عنوان کرد: حمایت از صنعتگران صنایع دستی توسط دولت ضرورت دارد و باید زمینه برای حمایت بیشتر فراهم شود.

حسینی گفت: معرفی کالاهای دستی صنعتگران و ایجاد بازار فروش مستقیم نقش مهمی برای توسعه یک کارگاه تولید صنایع دستی دارد که باید توسط مسئولان مورد توجه بیشتر قرار بگیرد.

کارشناس صنایع‌دستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری نیز در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: تولید صنایع دستی ویژگی های قابل توجهی دارد که از مهمترین آن نیاز به سرمایه گذاری پایینی دارد و همچنین برای تولید محصول نیاز به تکنولوژی بسیاری بالایی نیست.

محمدرضا طاهر پور عنوان کرد: فضای کم برای تولید صنایع دستی از دیگر ویژگی های این صنعت است که می توان در خانه نیز محصول صنایع دستی را تولید کرد.

محصول صنایع دستی یک هنر دستی است چرا که در تولید یک محصول صنایع دستی خلاقیت، نوآوری و ذوق هنرمند نقش دارد و همین امر موجب متمایز شدن کالای تولیدی صنایع دستی از بخش صنعت است وی تاکید کرد: محصول صنایع دستی یک هنر دستی است چرا که در تولید یک محصول صنایع دستی خلاقیت، نوآوری و ذوق هنرمند نقش دارد و همین امر موجب متمایز شدن کالای تولیدی صنایع دستی از بخش صنعت است.

کارشناس صنایع‌دستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه از ویژگی های دیگر بخش صنایع دستی می توان به ارزش افزوده بالای آن اشاره کرد، افزود: به عنوان مثال اگر یک کالای صنایع دستی ۱۰۰۰ تومان قیمت گذاری شود کمتر از ۱۰۰ تومان هزینه صرف خرید مواد اولیه آن شده است.

وی ادامه داد: در هیچ رشته صنعتی و غیر صنعتی این ارزش افزوده وجود ندارد.

وی با اشاره به دیگر ویژگی های شاخص صنعت دستی، ادامه داد: برای تهیه ابزار و مواد اولیه نیاز به واردات نیست و تمام مواد اولیه و ابزار یک رشته صنعت دستی در منطقه وجود دارد.

وی عنوان کرد: متاسفانه بخشی از صنایع دستی به خاطر برخی علت ها از جمله تطبیق ندادن با نیاز مشتری و همچنین ورود کالاهای صنعتی از چرخه تولید خارج شده که می توان به متقال بافی اشاره کرد.

کارشناس صنایع‌دستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری گفت: ورود بخش خصوصی و طراحان توانمند می تواند در احیا و توسعه برخی رشته های صنایع دستی نقش مهمی ایفا کند.

طاهر پور اظهار داشت: نزدیک کردن کالاهای صنایع دستی به زندگی نوین امروزی باید مورد توجه قرار بگیرد و همین امر نقش مهمی در توسعه این بخش دارد.

وی عنوان کرد: استمرار فعالیت یک کارگاه تولید صنایع دستی در پی فروش کالا محقق می شود که نیاز به فرهنگسازی خرید کالای داخلی است.

کارشناس صنایع‌دستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری با اشاره به ورودکالاهای چینی، تاکید کرد: متاسفانه کشور چین هر محصولی که در سبد کالای مصرف خانوار ایرانی بوده است از جمله محصولات فرهنگی، صنعتی، وسایل زندگی و... را تولید و روانه بازار ایران کرده اند.

ورود چین به تولید محصولات دستی کشور

وی گفت: هم اکنون ورود کشور چین به تولید محصولات دستی ایرانی و ورود آنها به ایران از مهمترین مشکلات جدید است که لطمه قابل توجهی به بخش صنایع دستی کشور وارد می کند.

کارشناس صنایع‌دستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: به عنوان مثال کشور چین در تولید خاتم به صورت صنعتی وارد شده و این محصول را وارد کشور کرده است.

طاهر پور بیان کرد: قیمت پایین و جلوه بالای کالاهای چینی موجب شده که مردم در شرایط کنونی به سمت خرید این محصولات بروند و این امر در طولانی مدت می تواند صدمات جبران ناپذیری به این بخش وارد کند.

وی در ادامه عنوان کرد: در چهارمحال و بختیاری ۶۲ رشته صنایع دستی فعال است که بیش از ۴۰ رشته بومی و حدود ۲۶ رشته غیر بومی هستند و از سایر استان ها ازطریق آموزش های دانشگاهی و یا استاد شاگردی وارد استان شده است.

کارشناس صنایع‌دستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: فرشبافی و گلیم بافی از مهمترین رشته های صنایع دستی این استان است که بیشترین فعالان بخش صنایع دستی در این رشته ها فعالیت می کنند.

طاهر پور گفت: قفل سازی کمترین فعالان بخش صنایع دستی را در این استان به خود اختصاص داده است.

این کارشناس صنایع دستی عنوان کرد: حدود ۱۲ هزار نفر در بخش صنایع دستی این استان در حال فعالیت هستند.

صنایع دستی به دلیل مزایای بالا می تواند تاثیر فوق‌العاده ای در اشتغالزایی، افزایش درآمد خانوار، کاهش مهاجرت از روستاها، توسعه شهرها و روستاها و... داشته باشد.