ایران عملکرد خوبی در احیای دریاچه ارومیه داشته است/اهمیت جهانی احیای دریاچه ارومیه

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، ' وین پتی گروو' که به همراه گروهی از متخصصان حوزه آب و محیط زیست استرالیا برای تبادل تجربیات دو کشور به ایران سفر کرده است روز یکشنبه در نشست خبری افزود: در خصوص کیفیت ورود پساب به دریاچه باید دانش و دانشمندان به کمک بیایند.
وی اظهار کرد: دریاچه ارومیه محل زیست آرتمیا (گونه جاوری سخت پوست) است که اقدامات و سرمایه خوبی برای احیای آن صورت گرفته اما واقعیت این است که باید از دانش روز برای آن استفاده کرد، اکنون می دانیم که آرتمیا برای زنده ماندن به چه میزان شوری نیاز دارد و بر اساس آن می توان کار تصفیه را انجام داد.
وی ادامه داد: براساس علم اکولوژیک هیچ حوزه محیط زیستی بعد از تخریب به دوران گذشته بر نمی گردد زیرا محیط زیست یک محیط فعال است اما واقعیت این است که باید ارزش های زیست محیطی آن را حفظ کنیم.
پتی تاکید کرد: دریاچه ارومیه زیستگاه آرتمیا، فلامینگو و انواع جلبک است که ارزش های زیستی آن را تشکل می دهند، بنابراین باید تلاش شود تا این ارزش ها را حفظ کنیم و و فلامینگوها دوباره به دریاچه برگردند.
وی به نقش توسعه در تخریب محیط زیست اشاره کرد و گفت: در دنیای امروز هر قدر توسعه اقتصادی بیشتر باشد محیط زیست نیز بیشتر تخریب می شود، به عنوان مثال چین از نظر اقتصادی بسیار توسعه یافت اما محیط زیست آن به شدت تخریب شد و اکنون یکی از دغدغه های اصلی مردم و دولت این کشور حفظ محیط زیست است.
مدیر گروه اجرایی مرکز شناسایی و مدیریت آلودگی محیط های آبی دانشکده علوم دانشگاه ملبورن تاکید کرد: احیای دریاچه ارومیه نه فقط برای مردم و دولت ایران بلکه برای جهان مهم است زیرا زیستگاه پرندگان مهاجر زیادی است که ارزش جهانی دارند.
وی افزود: ستاد احیای دریاچه ارومیه کارهای خوبی انجام داده و می دهد اما واقعیت این است که این کارها یک شروع است، دریاچه هیچ وقت به 200 سال قبل خود بر نمی گردد، باید دقت کنیم توسعه در کنار حفظ محیط زیست صورت گیرد بنابراین مهمترین مساله در این زمینه تعیین اولویت ها است که باید مشخص شود.
پتی به وضعیت تالاب کانی برازان در آذربایجان غربی هم اشاره کرد و گفت: این تالاب مکان زیبایی است و برای حفاظت از آن کارهای خوبی انجام شده است که می توان آنها را برای دریاچه ارومیه نیز انجام داد.

*** ایران در زمینه آب متخصصان خوبی دارد
جان لنگفورد استاد گروه منابع آب و هیدرولوژی، محیط زیست و مهندسی زیر ساخت دانشگاه ملبورن استرالیا گفت: در دهه 90 میلادی آب ایران و استرالیا به طور همزمان کاهش یافت، این دو کشور خشک و نیمه خشک هستند و از لحاظ عرض های جغرافیایی با هم تشابهاتی دارند بنابراین می توانیم تجربیات خود را این زمینه به اشتراک بگذاریم.
وی افزود: البته مساله به این سادگی هم نیست باید ابتدا همدیگر را خوب بشناسیم، در این چند روزی که در ایران هستم، دیدم که این کشور متخصصان علمی خوبی در زمینه آب دارد اما مساله دریاچه ارومیه و به طور کلی کاهش منابع آب مشکل بزرگی است و به تجارب زیادی نیاز دارد از این رو می توانیم با تبادل دانشجو روی این مسائل همکاری مشترک بیشتری داشته باشیم.
لنگفورد تاکید کرد: واقعیت این است که باید توسعه زمین های کشاورزی و وسعت آبیاری را کاهش دهیم زیرا اجرا نشدن آن برای محیط زیست عواقب خوبی به همراه ندارد ، به عنوان مثال اوایل دهه 90 میلادی رودخانه ای درچین خشک شد، تالاب ماری دارلینگ در استرالیا در حال خشک شدن بود، همچنین یک رودخانه در امریکا و کالیفرنیا خشک شد.
وی ادامه داد: این مشکلات نشان داد که باید مانع توسعه زمین های کشاورزی و آبیاری بی رویه شویم در غیر اینصورت حقابه زیست محیطی و تالاب ها کاهش می یابد و در نهایت منجر به خشک شدن آنها می شود.
وی با تاکید بر این که مجبور هستیم خود را با این شرایط سازگار کنیم گفت: باید مصرف آب را کاراتر کرده و کارآمدی آن را افزایش دهیم، باید روی آب سرمایه گذاری کرد.
استاد گروه منابع آب و هیدرولوژی، محیط زیست و مهندسی زیر ساخت دانشگاه ملبورن استرالیا گفت: در 30 سال گذشته در حوضه تالاب ماری دارلینگ استرالیا اتفاقات خوبی افتاده است، آب قیمت گذاری شد، در زمینه مصرف کشاورزی و شهری هم تغییراتی داده شد، به عنوان مثال در گذشته ظرفیت سیفون دستشویی ها 11 لیتر بود اما امروزه به چهار لیتر کاهش یافته است.
وی افزود: قبل از اصلاحات، آبی که برای آبیاری وارد کانال می شد، در ابتدا 30 درصد آن از بین می رفت ، بیش از 30 درصد دیگر نیز تا رسیدن به مزارع از بین می رفت، بنابراین بیش از 50 درصد هدررفت آب وجود داشت؛ علاوه بر این باید به زمان آبدهی نیز توجه شود، در استرالیا سدسازی دهه 80 به پایان رسید و دیگر سدی ساخته نمی شود چون نیازی به نگهداری آب پشت سدها احساس نمی شود.
لنگفورد گفت: در استرالیا قبل از اصلاحات سالانه 13 میلیارد متر مکعب آب از منابع زیر زمینی و سطحی مصرف می شد که به این نتیجه رسیدند که باید مورد بررسی قرار گیرد و بر این اساس اصلاحات آغاز شد، هر چند مجریان نگران اعتراض مردم بودند.
وی ادامه داد: به همین خاطر، مقرر شد آب از مردم خریداری شود و بر این اساس تصمیم گرفته شد سالانه دو میلیارد و 750 میلیون متر مکعب آب از مردم خریداری شود که اکنون به یک میلیارد و 100 میلیون متر مکعب رسیده و قرار است تا سال 2019 به دو میلیارد و 750 میلیون متر مکعب .
به گفته لنگفورد، اکنون حدود 32 سال است که اصلاحات در زمینه آب در استرالیا و حوضه ماری دارلینگ آغاز شده و بر این اساس روی میزان آب تعیین شده ارزیابی زیست محیطی صورت گرفته است.
وی به پدیده تغییر اقلیم اشاره کرد و گفت: هر چه میزان انتشار گازهای گلخانه ای بیشتر باشد، اثرات تعییر اقلیم هم بیشتر خواهد بود، کره زمین گرمتر می شود، شاهد بروز سیل و توفان های ناگهانی زیادی خواهیم بود و افراد فقیر که نقشی در تولید گازهای گلخانه ای ندارند ضرر بیشتری خواهند کرد.
جان تاکید کرد: بنابراین باید دانشمندان، سیاستگذاران و جوامع محلی در کنار هم قرار گیرند تا مشکل را حل کنند، حواسمان باشد اقدامی که انجام می دهیم منجر به آلودگی محیط زیست نشود، باید شهرهای خود را با تغییرات آب و هوایی سازگار کنیم.
استاد گروه منابع آب و هیدرولوژی، محیط زیست، مهندسی زیر ساخت دانشگاه ملبورن استرالیا همچنین اظهار کرد: در این کشور حقابه محیط زیستی تالاب ها در اولویت قرار دارد و اگر منبع و میزان تامین آبی که برای بخش کشاورزی یا دیگر مسائل در نظر گرفته شده کاهش یابد، به هیچ عنوان از سهم طبیعت کاسته نمی شود.

*** همکاری با جوامع محلی رمز موفقیت
لی گودن مدیر مرکز حقوق منابع طبیعی ، انرژی و محیط زیست دانشکده حقوق دانشگاه ملبورن استرالیا هم گفت: استرالیا در زمینه تغییر اقلیم قانونی ندارد اما در زمینه محیط زیست قانون دارد که می توان منابع آبی و تغییرات اقلیم را زیر نظر آن هدایت کرد.
وی به مشکلات ایجاد شده در تخصیص آب و انجام اصلاحات اشاره کرد و گفت: این تجربه خوبی بود که یاد بگیریم با جوامع محلی همکاری کنیم، تصمیم گیری های ما همواره از بالا به پایین است که موجب بروز تنش در میان جوامع می شود.
وی تاکید کرد: باید به ارزش های اجتماعی در قانونگذاری توجه کرد در غیراینصورت مقاومت جوامع در برابر قانونگذاری زیاد خواهد شد و این مساله موجب ایجاد تنش می شود.
گودن گفت: در روند انجام اصلاحات بیشتر به حفظ و نگهداری آب در رودخانه ها و محیط زیست تاکید شد، یعنی باید همواره و در هر شرایطی حداقل آبی در رودخانه ها جاری باشد تا محیط زیست زنده بماند.
وی افزود: در روند اصلاحات با دو مساله مواجه بودیم، یکی تخصیص آب برای محیط زیست و دیگری افزایش کارایی آب، البته موضوع کیفیت آب نیز مد نظر بود.
وی تاکید کرد: اکنون نگاه به دریاچه ارومیه نگاه احیا است نه حفاظت، بنابراین اکنون نمی شود کاملا حفاظت کرد ابتدا باید اولویت ها مشخص شود.
مدیر مرکز حقوق منابع طبیعی، انرژی و محیط زیست دانشکده حقوق دانشگاه ملبورن استرالیا گفت: البته باید به این نکته هم توجه کرد که نمی شود یک حوزه را به طور کامل محافظت کرد باید نقاط مهم را تعیین و برای حفاظت از آن برنامه ریزی کرد.
پروفسور پیتر اسکیلز معاون دانشکده فنی و مدیر مرکز تحقیقات مشترک آب استرالیا و چین، پروفسور رابرت ورتزی استاد منابع آب و مدیر ارتباط با صنعت، دانشکده مهندسی زیرساخت و رئیس سابق سازمان هواشناسی استرالیا و پروفسور مایکل استواردسون رئیس گروه منابع آب و هیدرولوژی زیست محیطی، دانشکده مهندسی زیرساخت از دیگر اعضای هیات استرالیایی هستند که با هدف تبادل اطلاعات در زمینه دریاچه ارومیه و ماری دارلینگ به ایران سفر کردند.
ماری دارلینگ تالابی در استرالیا و بسیار شبیه دریاچه ارومیه است، ماری دارلینگ نیز چند سال گذشته مشکلات فعلی دریاچه ارومیه را داشت و رو به خشکی می رفت اما با اقدامات صورت گرفته از خشک شدن نجات یافت و اکنون هیات استرالیایی با هدف تبادل تجربیات آن حوضه آبی به ایران سفر کرده اند و تجربیات خود را در قالب کارگاه آموزشی ' درس‌هایی از اصلاحات امور آب استرالیا ' به متخصصان ایرانی ارائه می کنند.
علمی 9014**
خبرنگار : کیمیا عبدالله پور* انتشار: زهره محتشمی پور
برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با کانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
irnaelm@
https://telegram.me