محمدکاظم کاظمی: قلمرو وطن فارسی، مرز نمی‌شناسد/ سرور مولایی: از همگرایی فارسی‌زبانان بسیار شادمانم

به گزارش ایلنا، نشست هم‌اندیشی استادان زبان فارسی از ۷ کشور جهان، ظهر امروز در قالب یکی از برنامه‌های جنبی یازدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر در قطب علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.

در آغاز این نشست، دکتر محمدجعفر یاحقی، رئیس قطب علمی شاهنامه‌پژوهی دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد توضیحاتی درباره فعالیت این مرکز مطالعاتی به مهمانان خارجی ارائه داد و خواستار ارائه راهکارهایی برای توسعه زبان فارسی در کشورهای همسایه و شبه قاره توسط استادان خارجی زبان فارسی شد.

محمدکاظم کاظمی، دبیر علمی جشنواره شعر فجر در سخنانی گفت: هرجا مهمانانی از وطن فارسی به ایران آمده‌اند زمینه‌های خوب هم‌اندیشی در قطب علمی دانشگاه فردوسی مشهد ایجاد شده است.

او افزود: ما در این سال‌ها، بارها دوران جدایی هموطنان زبان فارسی را سپری کردیم و دوران سختی را پشت سر گذراندیم؛ دورانی که در منطقه جنگ و چالش بود. این جنگ‌ها باعث شد که میان فارسی‌زبان‌ها مرز کشیده شود.

کاظمی، نزاع و چالش بر سر مفاخر فرهنگی را امری نکوهیده دانست که موجب بیگانگی‌ فارسی‌زبان‌ها در چند دهه شده است. وی گفت: خوشبختانه در سال‌های اخیر از تنگ‌نظری‌ها دور شده‌ایم و امروز قلمروی وطن فارسی، مرزهای جغرافیایی را از بین برده است.

او به موفقیت شاعران افغانستانی در جشنواره‌های ادبی مختلف ایران اشاره کرد و افزود: از نخستین دوره برگزاری جشنواره شعر فجر، شاعران افغانستان حضور داشتند و دوره‌هایی هم عضو هیئت داوران جشنواره بوده‌اند. برای ما خوشایند است که بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان به عنوان متولی جشنواره، روز به روز در راستای بین‌المللی شدن این جشنوراه گام برمی‌دارد و برای تحقق آن برنامه‌ریزی عملیاتی دارد.

دبیر علمی جشنواره شعر فجر در پایان اظهار امیدواری کرد، روزی شاهد باشیم که این جشنواره با حضور همه شاعران و سخنوران قلمروی زبان فارسی جهان برگزار شود.

محقق: بنیاد حلقه واسطی برای ارتباط فارسی‌زبانان جهان است

معاون شعر بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان در این نشست ابراز امیدواری کرد: بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان به عنوان مجری جشنواره شعر فجر و داستان جلال، حلقه واسطی باشد که آنچه به زبان فارسی در سراسر جهان نوشته می‌شود را شناسایی و جمع‌آوری کند.

جواد محقق در سخنانی گفت: جشنواره شعر فجر بعد از ۱۰ سال برگزاری در یازدهمین دوره تصمیم گرفت که حوزه فعالیت‌های خودش را به دیگر کشورهای فارسی‌زبان گسترش دهد؛ به همین دلیل در بخش ویژه جایزه ادبیات داستانی جلال آل احمد، آثار ۸ سال گذشته کشور همزبان و همسایه افغانستان مورد بررسی و داوری قرار گرفت.

او افزود: این آثار با همکاری اتحادیه نویسندگان افغانستان جمع‌آوری و داوری اولیه شد و آثار منتخب برای داوری نهایی به دبیرخانه جشنواره در تهران ارسال شد.

محقق توضیح داد: امسال کتاب‌های شعر ۱۰ سال افغانستان نیز توسط اتحادیه نویسندگان افغانستان، داوری اولیه شد و آثار برتر به ایران رسید که اسامی برگزیدگان فردا در مرسم اختتامیه جشنواره شعر فجر اعلام می‌شود.

او از بررسی آثار حوزه ادبیات داستانی و شعر تاجیکستان در دوره‌های آتی جایزه جلال و جشنواره شعر فجر خبر داد و گفت: بنا داریم در سال‌های بعد، آثار زبان فارسی در شبه قاره هند را مورد بررسی قرار دهیم و سپس همه آثاری که به زبان فارسی در جهان منتشر می‌شود.

سرور مولایی: از همگرایی فارسی‌زبانان بسیار شادمانم

سرور مولایی نیز در نشست هم‌اندیشی استادان زبان فارسی، گفت: اگر کاری سنجیده انجام شود، پاسخ مناسب دریافت می‌کند. به همین دلیل، واکنش‌ها نسبت به بخش ویژه افعانستان جایزه جلال و جشنواره شعر فجر بسیار خوب بوده است.

او که از داوران بخش ویژه افغانستان جشنواره شعر فجر است، خاطرنشان کرد: با وجود دید فراگیری که نسبت به وطن فارسی ایجاد شده، جمع اندکی هستند که هنوز ساز مخالف می‌زنند. البته ایرادی به آنها وارد نیست چون تعریف دقیقی از قلمروی زبان فارسی ندارند.

عضو هیات علمی یازدهمین جشنواره شعر فجر خاطرنشان کرد: امسال برایم بسیار خوشایند بود که در جایزه ادبیات داستانی جلال آل‌احمد 5 نفر از نویسندگان افغانستانی که کتاب‌هایشان از کابل با انصاف و دقت بررسی و انتخاب شده بود، جوایزی گرفتند و میزبانان همزبان و همدل ما در تهران، کار حرمت گذاشتن به همزبانان افغانستان را به نهایت عزت پیش گرفتند. 

او با اظهار شگفتی از مجری مراسم اختتامیه جایزه جلال که اسامی تمام برگزیدگان افغانستانی را به دقت و صحت در ذهن سپرده و پشت تریبون اعلام کرد، گفت: برادران ایرانی ما، میهمانان افغانی را بر همه مقدم دانستند و معرفی نویسندگان برتر افغانستانی در اولویت بود. همچنین عالی‌ترین مقامات فرهنگی ایران هم در آن مراسم حضور داشتند.

این استاد زبان و ادبیات فارسی اهل افغانستان، انتخاب محمدکاظم کاظمی به عنوان دبیر علمی جشنواره فجر را، گامی موثر برای ایجاد همدلی در بین شاعران ایرانی و افغانستانی دانست و افزود: از این شرایط بسیار خرسندم و به عنوان کسی که بیش از نیم قرن به کار پژوهش و تدریس نسبت به میراث گرانسنگ زبان و ادب فارسی مشغول هستم، یک گام از این مسیر برنمی‌گردم و پشیمان نیستم؛ چون کارهایی که انجام دادم در مقابل عظمت زبان فارسی بسیار اندک است.

مولایی در پایان، نوع نگاه به قلمروی زبان فارسی در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی را بسیار عالمانه و ارزشمند توصیف کرد.

عفت مستشارنیا، استاد زبان و ادبیات فارسی و همسر استاد مولایی گفت: بعد از آزادی افغانستان، برای اولین بار به این کشور رفتم و با ادبیات مشترکمان آشنا شدم. 

او از نهایی شدن آخرین کتابش درباره زندگی و فعالیت زنان شاعر افغانستان خبر داد که در نوبت انتشار است.