ثبت هرباریوم مرکز ملی ذخایر ژنتیکی در نمایه بین الملی جهانی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران، دکتر سید ابوالحسن شاهزاده فاضلی در خصوص ثبت هرباریوم گفت: هرباریوم مجموعه ای از نمونه های گیاهی دائمی شده و شناسنامه دار است. هر نمونه هرباریومی، سندی است دال بر وجود یک گونه در یک منطقه خاص جغرافیایی و همچنین نمونه شاهدی برای تمامی تحقیقات علمی به شمار می آید.

وی افزود: گرچه اساس شناسایی گیاهان استفاده از صفات مورفولوژیکی و کلیدهای شناسایی است، اما در نهایت گیاه شناسان جهت حصول اطمینان از درستی شناسایی ناگزیر به تطبیق نمونه جدید با نمونه های شناسایی شده توسط دیگر محققان هستند.

فاضلی بیان کرد: امروزه هرباریوم های مجازی تصویر نمونه های گیاهی بعضی از هرباریوم های دنیا را از طریق اینترنت در اختیار محققان قرار می دهند اما به دلیل نامشخص بودن صفات میکرومورفولوژیکی در این تصاویر، هنوز هرباریوم به عنوان مکانی جهت تبادل اطلاعات، همفکری و تصدیق شناسایی ها مورد استفاده قرار می گیرد.

وی خاطر نشان کرد: محققان با مراجعه به نمایه بین المللی هرباریوم های دنیا اطلاعات لازم درباره وجود و نوع فعالیت هرباریوم ها در هر کشور را کسب می کنند.

فاضلی افزود:  اولین گام جهت به رسمیت شناختن و معرفی جهانی هر هرباریوم، ثبت شدن هرباریوم در نمایه بین المللی هرباریوم های دنیا است. به علاوه تنها هرباریوم های نمایه شده می توانند به عنوان هرباریوم مرجع برای نگهداری نمونه تیپ گونه های جدید گیاهی مورد استفاده قرار گیرند؛ لذا هرباریوم بانک گیاهی این مرکز با کد اختصاصی IBRC در نمایه بین المللی هرباریوم های دنیا ثبت شده است.

فاضلی خاطر نشان کرد: هرباریوم بانک گیاهی اگرچه قدمت کمی دارد اما بیش از ۸۰۰۰ نمونه از نهاندانگان، بازدانگان و گیاهان اسپور دار را شامل می شود. در این هرباریوم کلکسیون نسبتا کاملی از گونه های مختلف از جنس درمنه ([em]Artemisia) و همچنین جنس پیاز [span dir='LTR']([em]Allium) وجود دارد.

به گفته وی، تمامی نمونه ها از رویشگاه اصلی و با رعایت اصول و روش های نمونه گیری جمع آوری شده اند. در کنار هر نمونه اطلاعات کامل از محل، مختصات جغرافیایی، تاریخ جمع آوری و دیگر اطلاعات تکمیلی جمع آوری شده است. نکته حائز اهمیت اینکه گروههای مختلف گیاهی توسط کارشناسان با تخصص های مرتبط شناسایی شده اند.

وی در ادامه گفت: دو ویژگی برجسته برای هرباریوم مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران را می توان دائمی بودن و پویا بودن این کلکسیون دانست. کارشناسان این هرباریوم سالانه در طی چندین ماموریت به نقاط مختلف کشور از فلور مناطق ساحلی تا مناطق نیمه آلپی و آلپی کشورمان نمونه برداری انجام می دهند.

وی افززود: به علاوه اکنون امکان شناسایی نمونه های گیاهی از  گروههای مختلف تاکسونومیکی در این هرباریوم میسر است.

لازم به ذکر است: محققان علوم گیاهی می توانند با ارسال نمونه های هرباریومی به منظور نگهداری در این هرباریوم کد هرباریومی جهت درج در نوشته های علمی و رفرنس دهی دریافت کنند.