تدوین نقشه راه کاهش خطرپذیری سیلاب شهر تهران

به گزارش خبرگزاری مهر احمد صادقی با اعلام این خبر و با بیان این که کلان شهر تهران با وسعتی در حدود ۷۰۰ کیلومترمربع یکی از کلان‌شهرهای مهم جهان با عوارض و مشخصات خاص است، افزود: سیستم زهکشی آب‌های سطحی در شهر تهران دارای پیچیدگی‌های فراوانی است که بیشتر تحت‌ تاثیر توسعه ناهمگون شهر بدون توجه به معیارهای جامع شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری و همچنین لحاظ محدودیت‌های طبیعی آن در دهه‌های گذشته بوده است.

صادقی افزود: با توجه به اینکه تمامی محدوده کلان شهر تهران توسط کوه‌های بلند احاطه شده است، علاوه بر آب‌های سطحی در گستره شهری، رواناب‌های ناشی از بارش در کوهستان های شمالی و شرقی تهران نیز توسط رودخانه‌ها و مسیل‌هایی وارد محدوده شهری تهران می شود.

وی با اعلام این که وجود شیب محسوس نیز در محدوده شهر که از شمال به جنوب است موجب افزایش خسارت احتمالی در پایین‌دست برخی از مناطق تهران می‌شود، اظهار کرد: همچنین تخریب حوضه آبخیز بالادست نواحی شهری به صورت‌های مختلف از جمله تخریب پوشش گیاهی و جاده‌سازی، گسترش بی‌رویه اراضی شهری و صنعتی، کاهش نفوذ آب و افزایش رواناب را به همراه داشته است، لذا باران‌های شدید و کوتاه مدت فرصت نفوذ به داخل خاک را نداشته و در نتیجه بخش قابل توجهی از بارش به رواناب های سطحی تبدیل می‌شود. 

به گفته صادقی، این امر باعث شده است تا رودخانه‌ها و مسیل‌های حوضه‌های آبخیز شهری از درجه ریسک زیادی برای سیل‌خیزی و خسارات ناشی از آن برخوردار شوند.

وی همچنین تاکید کرد: دستیابی به توسعه پایدار شهری نیازمند طراحی مدل های مناسب مدیریت و حفاظت رودخانه‌ها و مسیل‌ها در حوضه‌های آبخیز شهری است.

صادقی با بیان این که سیستم جمع آوری و هدایت آبهای سطحی شهر تهران شامل ۴ قسمت عمده است، افزود: این ٤ قسمت عبارتند از حوزه منتهی به سیل برگردان شرق، حوزه منتهی به سیل برگردان غرب و رودخانه کن، حوزه وردآورد و حوزه مرکزی. 

وی با اعلام این که سیستم وضع موجود آبهای سطحی شهر تهران دارای پیچیدگی‎هایی است که بیشتر ناشی از توسعه ناهمگون شهر است، تصریح کرد: توسعه شهری افزایش سطوح نفوذناپذیر را موجب شده که در نتیجه آن رژیم هیدرولیک منطقه را دستخوش تغییر می کند. 

این مسئول ادامه داد: عدم ظرفیت هیدرولیکی مقاطع، وجود گلوگاه در مسیر کانال، انباشت زباله و سایر عوامل از جمله مواردی است که باعث آبگرفتگی معابر شهری می شود. وی افزود:با نگاهی مختصر به نقشه آبگرفتگی معابر مشاهده می شود که اکثر نقاط آبگرفته در شبکه فرعی اتفاق افتاده و نقاط آبگرفته در شبکه اصلی محدود است.

رییس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران، با بیان این که کمبود ظرفیت شبکه باعث لبریز شدن آب از شبکه و غرقاب شدن معابر و اراضی مجاور کانالها می شود، گفت: عوامل مختلفی در بروز آبگرفتگی موضعی یا گسترده نقش دارند که از جمله آنها می توان به کمبود ظرفیت کانال، وجود گلوگاه در شبکه، انباشت رسوبات و زباله در سیلابروها و عدم پاکسازی و لایروبی منظم آنها اشاره کرد.

این مسئول با بیان این که هدف از این مطالعات ایجاد هماهنگی بین مطالعات آب‌های سطحی در مناطق شهرداری، است، ادامه داد: استفاده از رویه‌ها و استانداردهای همسان و در نهایت ارتقای کیفیت اجرای طرح‌های جمع‌آوری، هدایت و انتقال رواناب‌های شهری می‌باشد. 

وی ادامه داد: با توجه به سابقه وقوع سیلاب‌های خسارات بار در سالیان دور و اخیر در محدوده و گستره شهر تهران، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران تدوین طرح جامعی جهت کاهش خطرپذیری سیلاب در این شهر را در دستور کار خود قرار داد. به گفته صادقی با توجه به گسترش ناهمگون فیزیکی و کالبدی شهر تهران ضرورت تدوین چنین طرحی بیش از پیش احساس شده و می‌بایست در بردارنده راهبردها و راهکارهای جامعی جهت مدیریت و کاهش خطرپذیری سیلاب در شهر تهران باشد.

رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران، خاطر نشان کرد: تدوین این طرح با همکاری نهادهای ذی‌ربط و برگزاری جلسات هم‌اندیشی با ۱۳ سازمان مسئول در مدیریت سیلاب کلان‌شهر تهران انجام شد و با مطالعه بخش‌های مختلف شامل تبیین مبانی و مفاهیم، بررسی تجارب و تحلیل استراتژیک وضعیت موجود مدیریت سیلاب، تدوین راهبردها و برنامه عملیاتی کاهش خطرپذیری سیلاب شهر تهران در سازمان خاتمه یافت. 

صادقی یادآور شد: خروجی نهایی این مطالعه تدوین نقشه‌راه کاهش خطرپذیری سیلاب در شهر تهران از طریق مشارکت نهادها و سازمان‌های مسئول است که پس از تایید در کمیسیون هماهنگی توافقنامه همکاری مشترک شهرداری تهران و وزارت نیرو جهت تصویب به شورای شهر تهران ارسال خواهد شد.