حفظ مراتع و مقابله با بیابان زایی مشارکت مردمی را می طلبد

به گزارش ایرنا، خداکرم جلالی عصر روز سه شنبه در نشست شورای فرهنگ عمومی استان مرکزی با دستور کار بررسی سند ارتقاء فرهنگ منابع طبیعی در محل بیت امام جمعه اراک افزود: بسیاری از تخریب ها و چالش های مراتع ناشی از سهل انگاری و دخالت های انسانی است و باید با فرهنگ سازی و تشریح نتایج تخریب مراتع، در راستای حفظ این نعمت های خدادادی گام برداشت.
وی ادامه داد: بسیاری از مناطق ایران به لحاظ اینکه در کمربند خشک قرار گرفته است نیازمند نگاه برنامه ای است و باید حفظ مراتع حاصلخیز نقاط مختف کشور و احیاء مناطق خشک با کاشت گیاهان و درختان سازگار با اقلیم در راستای توسعه فضای سبز و استفاده بهینه از مراتع دنبال شود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور میانگین بارش نزولات آسمانی ایران را یک سوم میانگین جهانی عنوان کرد و گفت: این در صورتی است که میانگین تبخیر در کشور ایران سه برابر میانگین جهانی است.
وی، شرایط جنگل ها و مراتع جهانی را نیز در شرایط بحرانی عنوان کرد و گفت: در گذشته ای نه چندان دور بیش از هشت میلیارد هکتار جنگل در نقاط مختلف جهان وجود داشت ولی اکنون این مهم به چهار میلیارد هکتار رسیده است.
جلالی بیان کرد: با وجود اینکه سازمان های مختلف جهانی سالانه بیش از 80 میلیون هکتار به جنگل های جهان اضافه می کنند اما استفاده بی رویه مردم برخی از نقاط جهان سالانه بیش از 230 میلیون هکتار از جنگل ها را به نابودی می کشد.
وی، پدیده تغییر اقلیم و گرمایش زمین، کمبود آب شیرین و بیابان زایی را سه چالش عمده جهانی عنوان کرد و گفت: این چالش های بزرگ عرصه های طبیعی را در همه به سمت وسوی استفاده بهینه و جلوگیری از مراتع سوق می دهد و این مهم باید در کشور ایران نیز عملیاتی شود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور شرایط سفره های زیرزمینی کشور را در شرایط بحرانی ارزیابی کرد و گفت: در برخی از نقاط کشور به خصوص استان فارس سطح آب های زیرزمینی به بیش از 500 متر افت دارد.
وی افزود: سفره های زیرزمینی کشور به کلی تخریب شده به طوری که در بیشتر نقاط کشور آب شور و اسیدی از چاه ها بیرون می آید و این مهم در دراز مدت زمین های حاصلخیز را به کلی تخریب و غیرقابل کشت می کند.
جلالی، صیانت و توانمند سازی منابع انسانی را به عنوان یکی از اصلی ترین اهداف سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور عنوان کرد و گفت: در این خصوص کمبود نیروی انسانی وجود دارد به طوری که در هر 65 هزار هکتار یک نیروی انسانی به عنوان محافظ طبیعت به کار گرفته شده است در صورتی که بایستی بر اساس استاندارد جهانی به ازای هر 10 هزار هکتار یک نیرو به کار گرفته شود.
وی، ارتقاء اخلاق منابع طبیعی و همچنین فرهنگ و رعایت حقوق طبیعی را از دیگر برنامه های سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور عنوان کرد و گفت: حفظ مراتع و دوستی مردم با طبیعت یکی از دغدغه های مقام معظم رهبری است که مردم باید با تغییر رفتار خود با طبیعت در راستای تحقق خواسته معظم له گام بردارند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور بیان کرد: در سفر هیات دولت به استان مرکزی واگذاری 700 هکتار زمین از منابع طبیعی استان به شهرداری اراک به منظور ایجاد فضای سبز مطرح شده که این مهم در دست بررسی و اقدام است.
نماینده ولی فقیه در استان مرکزی نیز در این نشست گفت: بهره وری از طبیعت باید همراه با فعالیت های احیاء باشد چرا که در غیر این صورت در مدت زمانی کوتاه طبیعت خدادادی رو به نابودی گام بر می دارد.
آیت الله قربانعلی دری نجف آبادی افزود: حفظ و حراست از منابع طبیعی و جنگل ها باعث می شود انسان ها در محیطی شاداب و سالم زندگی کنند و سبب نشاط و پویایی روح و جسم انسان ها می شود و باید فرهنگ مراقبت از منابع طبیعی و درختان و جنگل ها در جامعه نهادینه شود.
وی ادامه داد: در صورت مشارکت همگانی در حفظ منابع طبیعی و محیط زیست می توان امید داشت که حل معضلات و چالش های زیست محیطی اثر بخش باشد و محیطی سالم برای نسل های آینده داشته باشیم.
امام جمعه اراک، در خصوص کمبود آب و حفر چاه های غیر مجاز و کاهش آب سفره های زیر زمینی در استان مرکزی گفت: این مهم در استان به یک معضل بزرگ تبدیل شده و در صورتی که این روند اصلاح نشود، تشدید بیابانزایی و تخریب عرصه های طبیعی و زیستی اتفاق می افتد.
وی، نهادینه کردن فرهنگ حفظ محیط زیست را تنها راهکار موجود عنوان کرد و گفت: این فرهنگ باید از درون خانواده ها، مدارس و دانشگاه ها آغاز و به جامعه منتقل شود.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری استان مرکزی نیز در این نشست گفت: ورود گله ها های دام از استان های همجوار به مراتع استان و تخریب طبیعت این خطه یکی از مهمترین مشکلات است که باید به صورت قانونی پیگیری شود.
شکرالله حسن بیگی افزود: کمبود امکانات اطفاء حریق نیز یکی دیگر از مشکلات این بخش است به طوری که هنگام آتش سوزی در مراتع استان باید از شهرداری ها کمک بگیریم که آن ها نیز برای خروج از شهر با ممانعت های قانونی مواجه هستند بنابراین باید نسبت به این حل مشکل به صورت کلی تصمیم گیری شود.
وی افزود: تصرف و تخریب منابع طبیعی بیشتر در روزهای تعطیل سال صورت می گیرد و می طلبد اداره کل منابع طبیعی استان نظارت های خود را بر مراتع ملی گسترده تر کند.
وی، در ادامه به نقش تاثیرگذار سمن ها در نهادینه کردن فرهنگ منابع طبیعی اشاره کرد و گفت: بیش از 430 سمن در استان مرکزی فعالیت می کنند که می توان از آن ها در راستای جلوگیری از طبیعت و مراتع ملی استفاده کرد.
مدیرکل جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری استان مرکزی در نیز ضمن ارایه گزارشی از وضعیت منابع طبیعی استان و سند ارتقاء فرهنگ منابع طبیعی گفت: این استان در محدوده 2 حوزه آبخیز قرار گرفته که یکی کویر مرکزی و دیگری حوزه خلیج فارس است و همچنین هفت حوزه فرعی و سدهای الغدیر ساوه، کمال صالح و 15 خرداد در محدوده این استان قرار دارد.
یوسف یوسفی افزود: سالانه حدود 450 میلیون مترمکعب روانه‌های سطحی ایجاد می‌شود که 30 درصد کل رواناب‌ها ناشی از بارندگی است.
وی با بیان اینکه حدود 1.5 میلیون هکتار عرصه‌ دامی در نقاط مختلف استان مرکزی به خصوص اراک، ساوه و محلات وجود دارد، اظهار کرد: 1200 گونه گیاهی از 8000 گونه گیاهی کشور در مراتع استان مرکزی وجود دارد.
مدیرکل جنگل ها، مراتع و آبخیزداری استان مرکزی اضافه کرد: مراتع این استان سالانه 300 هزا تن علوفه رایگان تولید می‌کنند که 50 درصد گوشت تولیدی در استان از این مهم تغذیه می کنند.
وی، سرانه جنگل در استان مرکزی را ناچیز عنوان کرد و گفت: سرانه جنگل در دنیا شش دهم هکتار، در ایران 1700 متربع و در استان مرکزی 110 مترمربع است.
حفاظت اراضی ملی، مدیریت جامع، فرهنگ‌سازی برای مشارکت مردم و تامین نیرو و امکانات را چهار برنامه اصلی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی است.
3017/ 6013/خبرنگار: مصطفی مجللی**انتشار دهنده:مژگان حیدری*