حکایت یک عمر مجاهدت علمی و عملی آیت‌الله قاضی‌طباطبایی

 خبرگزاری مهر – گروه فرهنگ: وقتی خبر شهادت مظلومانه استاد علامه، آیت الله مرتضی مطهری به گوش ایشان رسید، بسیار متأثر شد و به اطرافیان خود می‌گفت: کاش بنده هم مثل استاد مطهری، روزی به شهادت برسم.

و این آرزو در مانند چنین روزی یعنی در شامگاه دهمین روز از آبان ماه سال ۱۳۵۸ هجری شمسی به وقوع پیوست و شهید آیت الله سید محمدعلی قاضی طباطبایی به ملکوت اعلی پیوست.

ایشان در سال ۱۲۹۳ هجری شمسی در تبریز و در خانواده ای متدین و فرهنگی دیده به جان گشود.

تحصیلات مقدماتی علوم دینی را در مدرسه طالبیه تبریز و نزد پدر اندیشمند و عموی فاضلش آموخت و سپس در ۲۵ سالگی، به قم مهاجرت کرد تا محضر بزرگانی مانند حضرات آیات امام خمینی، خوانساری، بروجردی، صدر، حجت کوه کمره ای و گلپایگانی را درک کند.

سید محمدعلی چند سال بعد، راه حوزه علمیه نجف اشرف را در پیش گرفت و در درس بزرگانی مانند حضرات آیات حکیم، خوئی، زنجانی و میرزا عبدالحسین رشتی حاضر شد، کسب فیض کرد و به درجه اجتهاد نائل آمد.

آیت الله قاضی طباطبایی ۴۰ سالگی را پشت سر گذاشته بود که به زادگاهش، تبریز بازگشت تا در خدمت مردم زادگاهش باشد؛ از این رو بود که ایشان، مسجد شعبان را به عنوان مقر و پایگاه خود انتخاب کرد تا ارتباط هر روزه خود را با مردم حفظ نماید.

و اما از سال ۱۳۴۲ و همزمان با قیام و مبارزات انقلابی خمینی کبیر، آیت الله قاضی طباطبایی هم اندیشه های انقلابی استادش را ارج می نهاد و در صحنه حاضر بود و همین امر به دستگیری او و فرستاده شدنش به زندان قزل قلعه تهران منجر شد.

او پس از چندی آزاد شد؛ اما مبارزات ادامه پیدا کرد و آیت الله قاضی به اتهام اینکه در یکی سخنرانی و در بین بحث درباره حکومت اسلامی و جنایات اسرائیل، نام امام را به عظمت و عزت بر زبان آورده است، به شش ماه تبعید به بافت کرمان محکوم شد. ایشان پس از آن و به بهانه دیگری، شش ماه دیگر به زنجان تبعید شد تا عملا یک سال را در تبعید گذرانده باشد.

و اما انقلاب اسلامی که به پیروزی رسید، آیت الله سید محمدعلی قاضی طباطبایی همچنان در صحنه حاضر بود تا اینکه با حُکم حضرت امام، به عنوان نماینده ولی فقیه و امام جمعه تبریز منصوب شد.

[p] ایشان در تبریز علاوه بر اقامه نماز جمعه، به تشکیل کمیته های انقلاب اسلامی آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی هم همت گمارد و مبارزه با نیروهای انحرافی و ضدّ انقلاب را استحکام بخشید.

[p] ایشان در عین حال در طول زندگی سراسر مبارزه و مجاهدت خود، از تحقیق و تالیف هم غفلت نورزید که آثاری مانند خاندان عبدالوهاب، سفرنامه بافت، تاریخ قضا در اسلام، صدقات امیرالمومنین و صدیقه طاهره و همچنین کتاب امام حسین (ع) از آن جمله است. معظم له همچنین به عربی تسلط کامل داشت و همین امر باعث شد تا آثاری از ایشان مانند الاجتهاد و التقلید، فصل الخطاب فی تحقیق اهل الکتاب، اجوبه الشّبهات الواهیه و السعاده فی الاهتمام علی الزیاره در کنار برخی از حواشی و تعلیقات بر دروس استادان، به زبان عربی تالیف شود؛ البته ایشان مقالات متعدد عربی هم در موضوعات مختلف دارد که برخی از آنها در مجلات و نشریات کشورهای عربی منتشر شده و به یادگار مانده است.

و اما نخستین روز از آبان ماه سال ۱۳۵۸ شمسی،  با نخستین روز از ماه ذیحجه الحرام مصادف شد و مردم خود را برای برپایی نماز عید سعید قربان آماده می کردند.

دهم آبان که فرا رسید، آیت الله طباطبایی و مردم تبریز، برای اقامه نخستین نماز عید سعید قربان پس از پیروزی انقلاب از خانه ها خارج شدند؛ نمازی که با خطبه های شورانگیز ایشان همراه بود.

شامگاه همان روز هم ایشان برای اقامه نماز جماعت مغرب و عشاء به مسجد رهسپار شد تا اینکه در راه بازگشت به منزل، مورد حمله عناصر منحرف گروهک تروریستی فرقان قرار گرفت و نامش را به عنوان نخستین شهید محراب در تاریخ انقلاب اسلامی ایران به ثبت رساند.

فردای آن روز، حضرت روح الله در پیام تسلیتی، شهادت آن عالم مجاهد را به همگان تسلیت گفتند و با تعبیر « شهید سعید طباطبایی » از وی یاد فرمودند.

اینچنین شد که نام و یاد آیت الله شهید سید محمدعلی قاضی طباطبایی در تاریخ انقلاب اسلامی ماندگار شد و البته « مدنی » ها و « دستغیب » ها و « صدوقی » ها و « اشرفی اصفهانی » ها هم پس از ایشان، مفتخر به تداوم همین راه شدند؛ راهی که تا امروز ادامه داشته و ان شاء الله ادامه خواهد یافت.

روحشان شاد و راهشان پر رهرو باد.