افزایش نرخ بیکاری، غفلت از ظرفیت های بومی

به گزارش ایرنا، یکی از اهداف کلان توسعه در اغلب کشورها و از جمله ایران، کاهش بیکاری و توسعه فعالیت های شغلی است که در این راستا بیکاری را به عنوان یک پدیده مخرب اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی مطرح کرده و رفع آن از دغدغه های اساسی برنامه ریزان و متولیان این حوزه است.
مرکز آمار ایران در نظام آمارگیری خود بیکار را این گونه تعریف کرده است: بیکار به تمام افراد 10 ساله و بیشتر اطلاق می شود که فاقد کار باشند (اشتغال مزدبگیری یا خوداشتغالی نباشند)، آماده برای کار باشند (برای اشتغال مزدبگیری یا خوداشتغالی آماده باشند) و جویای کار باشند (اقدام های شخصی را به منظور جستجوی اشتغال مزدبگیری و یا خوداشتغالی به عمل آورده باشند).
همچنین افرادی که به دلیل آغاز به کار در آینده و یا انتظار بازگشت به شغل قبلی، جویای کار نبوده ولی فاقد کار و آماده برای کار بودند، بیکار محسوب می شوند.
در این میان براساس آمار ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران نرخ بیکاری چهارمحال و بختیاری در بهار 95، 17.8 درصد اعلام شده که پس از استان کرمانشاه بالاترین نرخ بیکاری را در بین استان های کشور به خود اختصاص داده است.
این درحالی است که مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی چهارمحال و بختیاری نرخ بیکاری در این استان را 13 درصد می داند و می گوید: نرخ 17.8 درصدی که از سوی مرکز آمار ایران اعلام شده احتمال دارد با نقطه یابی های محدود و یا براساس آمار رندمی به دست آمده باشد، اما با توجه به آمار و اطلاعات جامعی که در اختیار مسئولان استان است، می توان گفت هم اکنون نرخ بیکاری در استان 13 درصد است.
سیدعباس جزایری به خبرنگار ایرنا افزود: در چند سال گذشته اقدام ها و برنامه های خوبی در راستای اشتغالزایی و رفع بیکاری در استان انجام گرفته است، اما برای رفع کامل بیکاری موانع زیادی وجود دارد که می طلبد مسئولان در اعطای تسهیلات و امکانات اشتغالزایی به استان اهتمام بیشتری داشته باشند.
وی جمعیت فعال و آماده به کار استان را 310 هزار نفر اعلام کرد و گفت: از این تعداد در حدود 38 هزار نفر بیکار هستند.
جزایری، نبود شرکت های بزرگ دولتی و نیمه دولتی در استان را از عوامل افزایش بیکاری در استان عنوان و تصریح کرد: طی سالهای گذشته سرمایه گذاری های لازم در استان صورت نگرفته و شرکت های تولیدی و صنعتی بزرگی در استان راه اندازی نشده است.
وی بی توجهی به ظرفیت های بومی استان را از دیگر دلایل افزایش بیکاری در استان دانست و افزود: گردشگری یکی از مهمترین این ظرفیتهاست که به سبب نبود زیرساخت های لازم زمینه برای بهره گیری از این ظرفیت فراهم نشده است.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی چهارمحال و بختیاری، تکمیل سند آمایش سرزمین را از مهمترین راهکارهای بهره گیری از ظرفیت های استان دانست و گفت: باید با همکاری و تعامل همه دستگاه ها سندی جامع و متناسب با تمام ظرفیت های بومی استان تهیه و تدوین شود.
استاندار چهارمحال و بختیاری نیز در آخرین اظهارات خود با موضوع بررسی وضعیت اشتغال جوانان، نرخ بیکاری استان را نامطلوب ارزیابی کرد و گفت: هرچند وضعیت اشتغال در استان مطلوب نیست اما نرخ بیکاری اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران واقعی نبوده و احتمال خطا در اندازه گیری آن وجود دارد.
قاسم سلیمانی دشتکی تصریح کرد: هرچند شیوه محاسبه نرخ بیکاری شیوه مطلوبی نیست اما در همه کشور یکسان است و در هر استانی چون به شکل رندمی اندازه گیری می شود، نمی توان آن را به کل استان تعمیم داد.
وی اندازه گیری نرخ واقعی بیکاری را از مهمترین برنامه های استان اعلام کرد و افزود: با کمک از آمار بیمه شدگان تامین اجتماعی و مراکز کاریابی توانستیم آمار واقعی از نرخ بیکاری در استان به دست آوریم که در حدود 13 درصد است.
سلیمانی دشتکی خاطرنشان کرد: امید است با اعلام نتایج سرشماری 95 بتوان آمار دقیق تری از نرخ بیکاری در استان ارائه دهیم.
اما صرف نظر از اینکه کدامیک از 2 نرخ بیکاری ارائه شده واقعی و دقیق است، بررسی علل و راهکارهای مهار بیکاری در استان از اهمیت بیشتری برخوردار است.
همچنین یک کارشناس برنامه ریزی، ساختار معیشتی و اقتصاد سنتی را عامل اصلی افزایش نرخ بیکاری در چهارمحال و بختیاری عنوان می کند و اصلاح و نوآوری در این ساختار را راهکار کاهش نرخ بیکاری و اشتغالزایی برای جمیعت آماده به کار می داند.
علیرضا شجاعی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: هرچند تمام استانهای کشور با معضل بیکاری دست به گریبان هستند، اما نرخ بیکاری در چهارمحال و بختیاری به سبب ساختار و اقتصاد معیشت سنتی با افزایش بیشتری روبه رو بوده است.
وی با اشاره به نرخ 17.8 درصدی بیکاری در استان تصریح کرد: تنها مرجع رسمی اعلام نرخ بیکاری، مرکز آمار ایران است و بی شک آماری که ارائه شده بر اساس شاخص های مرکز بین المللی کار بوده و باید آن را جدی گرفت و با ارائه راهکارهای سازنده نرخ بیکاری را در استان کاهش داد.
شجاعی، ساختار اقتصاد معیشت سنتی را عامل اساسی افزایش نرخ بیکاری در استان دانست و ادامه داد: واقعیت این است که هنوز بخش مهمی از عناصر تشکیل دهنده نظام اقتصادی و ساختار معیشتی مردم سنتی است و این ساختار جوابگوی رشد فزاینده جمعیت در استان نیست.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: برهمین اساس جمعیت فعال استان در پی یافتن کار به استان های دیگر مهاجرت می کنند و در کارخانه ها و شرکت های تولیدی و صنعتی این استانها مشغول به کار می شوند اما وقتی تکانه ملی و بین المللی از جمله تحریم ها به اقتصاد کشور وارد شود، بسیاری از این کارخانه ها با تعطیلی و یا تعدیل نیرو مواجه می شوند و آن زمان حجم زیادی از افراد مهاجر به استان باز می گردند.
شجاعی، اصلاح و نوآوری در ساختار معیشتی استان را از راهکارهای منطقی و موثر مهار بیکاری در استان دانست و گفت: با ایجاد کسب و کار جدید مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان به ویژه در بخش فناوری اطلاعات و نوآوری در بخش کشاورزی و دامپروری می توان تا حد بسیار زیادی نرخ بیکاری را کاهش داد.
یک کارشناس مسائل اقتصادی نیز در گفت و گو با ایرنا، نبود زیرساخت های اقتصادی مناسب در استان را عامل افزایش بیکاری عنوان کرد و گفت: نه تنها زیرساخت های لازم در استان ایجاد نشده بلکه از ظرفیت های بومی نیز بنحو مطلوبی بهره گیری نشده است.
علی نصیری، گردشگری طبیعی را از مهمترین مزیت های نسبی استان عنوان کرد و افزود: چشمه های جوشان و منابع آب استان از مهمترین جاذبه های گردشگری طبیعی است اما وقتی با خشکسالی های متوالی و مدیریت نادرست منابع آب مواجه هستیم، نمی توان در راستای بهره گیری از این ظرفیت در رونق اقتصادی استان گام برداشت.
وی خاطرنشان کرد: تا زمانی که شاهد غفلت از مزیت های نسبی و از بین بردن آن ها در منطقه هستیم، نمی توان رونق اقتصادی و کاهش نرخ بیکاری را در استان انتظار داشت.
گزارش از خاطره حسین زاده**انتشاردهنده: جهانبخش صفری دهکردی
7363/6021