شما استعداد قاتل شدن دارید؟!

دبیرانجمن علمی روانشناسی بالینی ایران با تأکید بر شناسایی موضوعاتی که افراد را دچار خشم و عصبانیت می‌کند، تمسخر و طعنه‌زدن را ناشی از پرخاشگری دانست.

  مهرداد کاظم‌زاده با بیان اینکه خشم به عنوان هیجانی منفی تلقی می‌شود اظهار داشت: واژه خشم ذهن را دچار این اشتباه می‌کند که این هیجان برای افراد آزاردهنده است. بسیاری از مردم حتی متخصصان خشم و عصبانیت را مترادف با یکدیگر می‌دانند در حالی که خشم،‌ هیجانی طبیعی است که در صورت ناکامی و تجاوز به حقوق در افراد ایجاد می‌شود.
وی افزود: نمی‌توان کسی را یافت که غمگین نشود و غمگینی را تجربه نکرده باشد ما هیچ گاه از تجربه غمگینی نگران نیستیم بنابراین نباید از تجربه خشم نگران شویم.
وی ادامه داد: باید فراوانی موضوعاتی که ما را دچار خشم می‌کنند، شناسایی کنیم زیرا افراد از این منظر با یکدیگر متفاوت هستند. چنانچه نتوانیم خشم را مدیریت کنیم برانگیخته می‌شویم که انقباض عضلات، تپش قلب شدید را تجربه می‌کنیم و در نهایت عصبانی می‌شویم در این حالت بیشترین آسیب را فردی که عصبانی شده است می‌بیند زیرا سیستم عصبی او برانگیخته می‌شود.
این متخصص حوزه بهداشت روان تصریح کرد: اگر خشم و عصبانیت مدیریت نشود تبدیل به پرخاشگری می‌شود از طرفی واژه پرخاشگری در ذهن به صورت رفتار فیزیکی تداعی می‌شود در حالی که پرخاشگری هر نوع رفتاری است که به حقوق دیگران آسیب وارد می‌کند. وقتی تن صدای ما در دیگران تنش ایجاد می‌کند یا به آنها توهین می‌کنیم و طعنه می‌زنیم رفتار پرخاشگرانه مرتکب شده‌ایم.
وی افزود: همچنین تمسخر دیگران نوعی رفتار پرخاشگرایانه است که معمولاً دیده می‌شود.
دبیر انجمن علمی روانشناسی بالینی ایران گفت: بسیاری از مراجعان با اذعان به اینکه اگر شما جای ما بودید عصبانی نمی‌شدید، سعی در طبیعی نشان دادن عصبانیت و پرخاشگری خود دارند در حالی که افراد باید آن قدر بر خود مسلط باشند که خشم آنها تبدیل به عصبانیت و در نهایت پرخاشگری نشود.
وی ادامه داد:‌حوزه مدیریت خشم آنقدر مهم است که باید مهارت‌های کنترل آن را یاد بگیریم تا موقع خشم و عصبانیت بر خود مسلط شویم.
این متخصص حوزه بهداشت روان با اشاره به افرادی که زیاد عصبانی می‌شوند، گفت:‌ افرادی که نمی‌توانند در موقعیت‌های مختلف خشم خود را کنترل کنند با اختلال فقدان کنترل تکانه مواجه هستند.
از طرفی گاهی پرخاشگری پایه اختلالی مانند افسردگی است و برای درمان آن ابتدا باید اختلال زمینه‌ای را درمان کرد. لازم است این افراد برای درمان به متخصصان حوزه بهداشت روان که روانپزشکان و روانشناسان بالینی هستند مراجعه کنند.
وی ادامه داد:‌ مرز بین رفتار پرخاشگرانه از پایین تا بالا طولانی نیست و از بالا بردن صدا تا قتل می‌تواند ادامه داشته باشد. تمام کسانی که نمی‌توانند پرخاشگری خود را کنترل کنند مستعد اقدام به قتل هستند. معمولاً این افراد از اصطلاح خون جلوی چشمانم را گرفت استفاده می‌کنند در واقع عدم تعادل شناختی موجب بروز پرخاشگری در افراد می‌شود.
کاظم‌زاده عطوفی گفت:‌خشم هر قدر طبیعی باشد باید مدیریت شود اگر این رفتار تداوم یابد ناشی از نوعی اختلال است که درمان آن ضروری به نظر می‌رسد.
این روانشناس بالینی اظهار داشت: طرح درمانگاه خشم از سوی انستیتو روانپزشکی تهران ارائه شد و قرار است با مشارکت شهرداری آغاز به کار کند. به نظر می‌رسد تأسیس چنین درمانگاه‌هایی در آموزش کنترل خشم و تخلیه آن مؤثر است متاسفانه رفتار پرخاشگرانه در سطح دنیا و جوامع افزایش پیدا کرده است.
اتفاقات سیاسی عملیات‌های انتحاری و کشتار مردم بی‌دفاع غزه نمونه‌ای از افزایش پرخاشگری در جهان است و به نظر می‌رسد مردم دنیا نسبت به رفتارهای پرخاشگرانه بی‌تفاوت شده‌آند که این موضوع می‌تواند موجب آسیب همگان شود.
این متخصص حوزه بهداشت روان گفت: اگر کسی می‌خواهد در حوزه مدیریت خشم مسلط شود باید ابتدا عوامل برانگیزاننده خشم را شناسایی کند.
وی  افزود: بر این اساس می‌توان فهرستی از مواردی که خشم فرد را به همراه دارد تهیه کرد سپس به خودگویی‌ها موقع خشم و عصبانیت بپردازید مثلاً این موقعیت را که فردی نوبت را در صف رعایت نمی‌کند در ذهن خود تداعی کنید و ببینید موقع خشم و عصبانیت چه جملاتی را با خود تکرار می‌کنید. مثلاً این جمله که آیا او فکر کرده است که من فردی ضعیف هستم را بررسی کنید.
کاظم‌زاده عطوفی گفت: باید مراقب خودگویی‌های خود باشیم و از بیان خودگویی‌های منفی بپرهیزیم. معمولاً افراد بعد از موقعیت‌های خشم‌برانگیز می‌گویند ای کاش آن حرف را نمی‌زدم. بیان واژه ای‌کاش نشان می‌دهد آن موقعیت در حدی نبوده است که فرد چنین واکنشی را نشان دهد. نکته جالب این است که وقتی آن موقعیت تکرار می‌شود فرد همان واکنش را انجام خواهد داد زیرا افکار و نگرش ما درباره آن موقعیت تغییر نکرده است.
وی خاطرنشان کرد: خشم، هیجانی است که به هر حال در بشر وجود دارد و برای کنترل آن مهارت‌هایی را آموخت که به نظر می‌رسد با توجه به استرس‌های موجود جامعه افراد نیازمند یادگیری این مهارت‌ها هستند.