جزییات تحلیل محتوای ۱۰ میلیون نمره امتحانات نهایی در ۳ سال اخیر/ ۴ استان در صدر جدول بهترین نمرات

عبدالرسول عمادی؛ رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به پایان یافتنِ امتحانات نهایی شهریور ماه، گفت: قطعاً یک هفته پس از اتمام امتحانات، نتایج را اعلام می کنیم. در حال تصحیح برگه ها هستیم و تاکنون حدود ۵۰ درصد برگه ها تصحیح شده است.

وی به تلاش ۳ ساله وزارت آموزش و پرورش در جمع آوری داده ها و تحلیل محتوای نتایج امتحانات نهایی اشاره کرد و افزود: ما امسال نتایج امتحانات نهایی سالهای ۹۳، ۹۴ و ۹۵ را کنار هم آورده ایم؛ یعنی طی یک روند ۳ ساله، زمینه مطالعه را برای دروس و رشته های مختلفِ شاخه نظری و همینطور ۵ درسِ فنی حرفه ای و پیش دانشگاهی فراهم کردیم.

عمادی افزود: هر چند اذعان داریم؛ برای اینکه دریابیم فرایند نظام آموزشی رو به رشد بوده یا خیر، صرفاً مطالعه یک دوره ی ۳ ساله برای امتحانات نهایی کفایت نمی کند و معتقدیم باید حداقل یک روند ۱۰ ساله را مورد بررسی قرار داد.

عمادی گفت: به هر حال از سال ۹۳ نتایج امتحانات را جمع آوری و در سامانه ثبت کرده ایم که این روند گردآوری اطلاعات هر ساله ادامه خواهد داشت و انشاءاله در سالهای آینده نتایج حاصله کامل تر و کارآمدتر خواهد بود. البته با استانها در حال تحلیل همین نتایج  ۳ ساله ای که جمع آوری کرده ایم، هستیم؛ بر این اساس هر استان، هر شهرستان و هر مدرسه می تواند خود را در آیینه این ارزیابی روند ۳ ساله مشاهده کند.

رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش در توضیح نتایج بدست آمده از تحلیل اطلاعات این روند ۳ ساله اظهار داشت:  نتایج کلی نشان می دهد که در این ۳ سال تغییرات شدیدی نداشته ایم؛ چه در جهت افت و چه در جهت خیز و  تقریباً وضعیت باثباتی داریم. به این معنی که در این ۳ سال، در مجموع، نه رشد چندانی داشتیم و نه افت چشمگیری؛ هرچند در بعضی مناطق، در بعضی دروس و در بعضی از استانها رشد داشته ایم. بطور مثال اگر جدول رنکینگ  ۳ سال را کنار هم بگذاریم؛ می بینیم که بعضی از استانها جابجا شده اند؛ به این شکل که رتبه یک استان رفته جای یک استان دیگر نشسته است.

 عمادی افزود: در شهرستانها وضعیت خیلی متفاوتی داریم. مثلاً می بینیم یک شهرستان ظرف ۲ -۳ سال از انتهای جدولِ استان، آمده و در صدر نشسته و این نشانگر این است که مدیریت و برنامه ریزی در کار بسیار بسیار موثر بوده است. یعنی یک مدیر ۳ سال پیش منصوب شده است و از آنجا که مدیری برنامه مدار بوده است، با تمرکز بر مسائل هدایت تحصیلی، مدیریت بر کیفیت بخشی آموزش و البته اجرای خوبِ برنامه کیفیت بخشی، توانسته است وضعیت خوبی را ایجاد کند. خوشبختانه وقتی به همراه مدیران کل استانها و شهرستانها این اطلاعات را مورد تحلیل قرار می دهیم به نتایج شفاف و روشنی می رسیم.

وی در پاسخ به این سوال که چه استانهایی عملکرد و نمرات بهتری را بخود اختصاص داده اند، گفت: در طی این ۳ سال استانهای صدر جدول و پایین جدول چندان تغییری نکرده اند. از طرفی  استانهای اول کشور در درسهای مختلف متفاوت هستند. بطور مثال در برخی دروس استان خراسان جنوبی در صدر استانهای کشور قرار دارد. در بسیاری از دروس نیز استان یزد وضعیت خوبی دارد،  استان سمنان و تهران هم جایگاه مناسبی دارند. تفاوت ها غالباً در تک تک دروس دیده می شود، ولی خود استانها طی این ۳ سال تفاوت چندان محسوسی نداشتند. مثلاً استانی که فرضاً در درس فیزیک در سال ۹۳ رتبه اول را در اختیار داشته ممکن است؛ درحال حاضر هم همان رتبه را داشته باشد یا نهایتاً یک رتبه جابجا شده باشد.

رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش  درباره جزییات نتایج حاصله گفت: داده های ارزیابیِ ۳ سال امتحانات نهایی بسیار زیاد است، شما در نظر بگیرید؛ یک میلیون و ۳۰۰ هزار شرکت کننده در امتحانات نهایی داریم که اگر میانگین ۸ درس را برای هر یک در نظر بگیریم به عدد بزرگِ ۱۰ میلیون و ۴۰۰ هزار نمره می رسیم؛ ما همه این نمرات را براساس شهرستان، استان و مقیاس ملی و  به تفکیک رشته، درس، دانش آموز، مدرسه و انواع آن از جمله مدرسه نمونه، مدرسه تیزهوشان، مدرسه عادی دولتی، مدرسه عادی غیردولتی  و ...ارزیابی و طبقه بندی کرده ایم. حال با این اطلاعات چه می کنیم؟ یکی از کارهایی که صورت می دهیم؛ این است که خود استانها را مامور کرده ایم این اطلاعات را تحلیل کنند.

وی ادامه داد: استانها با تک تک شهرستانهایشان جلسه گذاشته و به آنها اعلام می کنند که سال گذشته در چه وضعی بوده اند و امسال در چه وضعی قرار دارند. یکی دیگر از کارهایی که انجام می دهیم، این است که با بعضی از دانشگاه ها و برخی دانشجویان تعاملاتی داریم؛ مثلاً برخی دانشجویان دانشکده اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف قرار است از این اطلاعات استفاده کرده و اقتصاد آموزش را تحلیل کنند. خوشبختانه بواسطه همین دیتاهایی که داریم؛ ارتباط ما با دانشگاه ها در حال تبدیل شدن به یک رابطه روش مند و منسجم است. ضمن اینکه این اطلاعات را به پژوهشگاه تعلیم و تربیت و  معاونت آموزش متوسطه وزارتخانه نیز ارائه کرده ایم.

عمادی گفت: این اتفاق بزرگی است که ما اطلاعاتی را که تا پیش از این در کشوی میز ما مدیران می ماند و مورد استفاده نبود، اکنون بروی دیوار آویخته ایم که همه آن را می بینند و تحلیل می شود. بنابر این امیدواریم که فرهنگ این تحلیل به مرور جا بیفتد. ما در سراسر کشور عوامل خود  را آموزش داده ایم که بتوانند این تحلیل را انجام بدهند و خوشبختانه استفاده از نرم افزار مربوطه نیز کاملاً جا افتاده است.