آفتاب

آشنایی با سازمان امور سینمایی و سمعی و بصری

آشنایی با سازمان امور سینمایی و سمعی و بصری

همشهری آنلاین: درست ۳۰ سال پس از ورود سینما به ایران نخستین لایحه نمایش‌ها و سینماها از جانب بلدیه توسط وزارت داخله به هیات دولت رسید و تصویب شد. بدین ترتیب نخستین تشکیلات دولتی برای مدیریت هنر نوظهور سینما در کشور ما شکل گرفت.

در سال‌هاي بعد سياست‌هاي امور سينمايي بر عهده سازمان نمايش وزارت كشور وقت گذاشته و ماموريت اداره سالن‌ها و توليد فيلم از اسفند ۱۳۲۵ در اين سازمان جدي‌تر دنبال شد. اين وظيفه تا سال ۱۳۴۴- كه وزارت فرهنگ و هنر ايجاد شد - همچنان بر عهده وزارت كشور بود و در نهايت از خرداد سال بعد آخرين اختيارات خود را به وزارت فرهنگ و هنر وقت واگذار كرد. ايرج زندپور نيز - كه در شهريور سال ۱۳۴۵ در اين منصب جاي گرفت- به عنوان رياست اداره كل امور سينمايي و نخستين مسئول رسمي رژيم گذشته شناخته مي‌شود. 

  • مجله تاریخچه سینمای پس از انقلاب‌ اسلامی‌ ایران

با وقوع انقلاب شكوهمند اسلامي سينما نيز دچار تحولات اساسي شد، تغییرات اساسی ساختاری و ماهيتي ايراني- اسلامي پيدا كرد و با فرم و قالبي جديد دوران رشد و شكوفايي خود را آغاز نمود. البته نخستين جرقه سينماي جديد ايران در مصاحبه‌هاي امام خميني(ره) به عنوان بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران شنيده شده بود.

در دوران جديد - دقيقا از ۱۰ اسفند ۵۷- سينماها فعاليت خود را از سرگرفتند، در اين مقطع به دليل نوپابودن انقلاب مسئوليت سينماها موقتاً به انجمن سينماداران محول شد. اول ارديبهشت سال ۵۸ مهندس محمدعلي نجفي به عنوان سرپرست اداره كل نظارت و نمايش (اداره كل ترويج و نمايش) تحت مديريت وزارت فرهنگ و آموزش عالي معرفي شد. خرداد ماه همان سال نيز ادارات سينمايي مختلف وزارت فرهنگ و هنر سابق با يكديگر ادغام شدند و زير نظر «وزارت فرهنگ و آموزش عالي» (تركيبي از دو وزارتخانه فرهنگ و هنر و علوم و آموزش عالي) به كار خود ادامه دادند. در تير ماه سال ۵۸ حسين ترابي به عنوان سرپرست مركز امور سينمايي و سمعي و بصري منصوب شد.

شهريور سال ۱۳۵۹ را مي‌توان زمان دقيق راه‌اندازي معاونت سينمايي دانست. دكتر حسن عارفي كه پيشتر براي تصدي وزارت فرهنگ و آموزش عالي در كابينه شهيد رجايي راي اعتماد گرفته بود، مهدي كلهر را در مسئوليت حوزه معاونت سينمايي خود معرفي كرد پس از استعفاي او چند ماهي كمال حاج سيدجوادي در اين مسئوليت فعاليت كرد، پس از دوراني كوتاه حوزه سينما به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي محول شد و فخرالدين انوار معاون سينمايي وزير شد؛ انوار از سال ۶۲ تا ۷۲ معاون سينمايي بود و پس از وي مهدي فريدزاده (از سال ۷۲ تا ۷۴)، عزت‌الله ضرغامي (۷۴ تا ۷۶)، زنده‌ياد سيف‌الله داد (از ۷۶ تا ۸۰)، محمدحسن پزشك( ۸۰ تا ۸۱)، محمد مهدي حيدريان (۸۱ تا ۸۴)، محمدرضا جعفري جلوه (۸۴ تا ۸۸)، جواد شمقدري (۸۸ تا ۹۲) را اين مسئوليت را عهده‌دار بودند. البته با تلاش جواد شمقدري در اواخر دولت دهم، سطح معاونت به سازمان سينمايي ارتقا يافت. 

با روي كار آمدن دولت "تدبير و اميد" و در رأس آن دكتر حسن روحاني، سينما نيز با تحولات نو همراه شد و دريچه تازه‌اي پيش روي سينماي شريف كشور گشوده شد. پس از معرفي دكتر علي جنتي به عنوان وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و كسب راي اعتماد وي، دكتر حجت‌الله ايوبي به عنوان معاون وزیر و رئيس سازمان سينمايي معرفي شد. بازگشايي خانه سينما، دعوت به كار دورافتادگان از فيلمسازي، رفع توقيف تعدادي از آثار، ايجاد همدلي ميان اهالي هنر هفتم، دیجیتال کردن تمام سالن‌های سینمای کشور، راه اندازی گروه سینمای هنر و تجربه، راه اندازی مدرسه ملی سینمای ایران، راه اندازی سینمای کودک و نوجوان و ... از جمله تاثيرات مديريت جديد سازمان در دوره جدید فعاليت به شمار مي‌آيد.

کد N1378711

وبگردی