ضرورت اصلاح بدفهمی جامعه؛ غنی سازی اوقاف فراغت گذران وقت نیست

با اینکه غنی سازی و پر کردن اوقات فراغت فرزندان بویژه در فصل تابستان، از دغدغه های اصلی بیشتر خانواده های ایرانی است اما کمبود یا نبود ساز و کار و برنامه مناسب و مهمتر از آن نحوه استفاده بهینه از کلاس های پیش بینی شده در این زمینه سبب شده تا خانواده ها دچار نوعی بد فهمی از اوقات فراغت شوند.
طرح سراسری غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان درتعطیلات تابستان که سال هاست توسط دستگاه ها و نهادهای مختلف کشور از جمله آموزش و پرورش برگزار می شود، به اعتقاد کارشناسان حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی، نتایج خوبی به همراه نداشته و نیاز به بازنگری شیوه ها از سوی برگزارکنندگان و تغییر نگاه خانواده ها و توجه بیشتر به علاقه و استعداد فرزندان در این طرح دارد.
به یقین هدف اصلی در پرکردن و غنی سازی اوقات فراغت فرزندان در ایام تعطیل بویژه تابستان ها، علاوه بر مباحث آموزشی، ایجاد روحیه نشاط و تامین نیازهای جسمی و روانی نوجوانان و جوانان و حتی بزرگسالان است.
یک کارشناس و پژوهشگر حوزه مسائل اجتماعی، با مهم دانستن مساله اوقات فراغت در صورت استفاده بهینه از آن، گفت: غنی سازی اوقات فراغت فرزندان و بزرگسالان بایستی براساس علاقه مندی و استعداد فرد باشد.
دکتر علیرضا قربانی افزود: امروز بسیاری از خانواده ها در مساله اوقات فراغت به علاقه و استعداد فرزند کم توجهی کرده و صرفا برای پر کردن اوقات فراغت، آنان را درچندین کلاس ثبت نام می کنند.
وی بابیان اینکه شرکت دراین کلاس ها هیچ نتیجه ای جز خستگی برای فرزندان به همراه ندارد، گفت: اگر نام فرزندان بر اساس علاقه مندی و استعداد آنان در یک یا حداکثر دو کلاس آن هم کلاس های با کیفیت، ثبت نام شود، دو کارکرد مهم به همراه دارد.
دکتر قربانی، پیشرفت تحصیلی و پیشگیری از آسیب های اجتماعی را دو کارکرد مهم در کلاس های تابستانی با کیفیت دانست و اضافه کرد: کلاس های تابستانی اوقات فراغت به اعتقاد بنده تکمیل کننده آموزش های تحصیلی اما با رویکرد تفریحی و نشاط هستند.
این کارشناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی همچنین با کم کیفیت دانستن کلاس های اوقاف فراغت نهادهای دولتی در نگاه مردم، تصریح کرد: این نهادها می توانند با مشارکت بخش خصوصی و استفاده از ظرفیت های موجود در مدارس و دیگر نهادها، کلاس های با کیفیت تری برای فرزندان فراهم نمایند.
قربانی یادآور شد: درصورتی که از ظرفیت مدارس، دیگر نهادها و موسسات در غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان با همکاری بخش خصوصی استفاده شود، هزینه های کمتری نیز به خانواده ها تحمیل و تعداد بیشتری از نوجوانان و جوانان می توانند از کلاس های تابستانی استفاده نمایند.
وی گفت: نکته مهم در استفاده از ظرفیت های موجود (مدارس، ادارات و نهادها) در غنی سازی اوقات فراغت آن است که مدیران این دستگاه در قالب یک نگاه سیستمی متمرکز (ستادی و کار گروهی) با شرح وظایف تعیین شده، انجام وظیفه کرده و از خود سلب مسئولیت نکنند.
قربانی با تاکید برضرورت آگاهی بخشی به خانواده ها نسبت به اثرات شرکت فرزندان در کلاس های تابستانی اوقات فراغت، اضافه کرد: آگاهی خانواده ها نسبت به تاثیرات مثبت کلاس های اوقات فراغت می تواند آنان را در تشویق و هدایت فرزندان و تامین هزینه های جانبی آن کمک و ترغیب نماید.
وی تصریح کرد: علاوه بر خانواده ها بایستی برای مدیران نیز کلاس های آموزشی برای برنامه ریزی اصولی و علمی که منجر به افزایش بهره وری از کلاس های تابستانی باشد، بگذارند تا به بهترین شکل از ظرفیت ها و امکانات موجود استفاده شود.
یک کارشناس دیگر حوزه مسائل اجتماعی نیز با گذران وقت دانستن شرکت در کلاس های تابستانی اوقات فراغت، گفت: بعضا مشاهده می شود، خانواده ها برای پر کردن وقت فرزند خود نام او را درچندین کلاس می نویسند که جز خستگی فرزند و یادگیری برخی محفوظات و ملفوظات پاره پاره، خروجی دیگری ندارد.
سکینه جمعه نیا باتاکید برضرورت هدفمند برگزار کردن کلاس های تابستانی اوقات فراغت، افزود: امروز در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و یا درحال توسعه، سه مقوله 'آموزش، مهارت های زندگی و مهارت های فنی و حرفه ای' به صورت همزمان به دانش آموزان و متناسب با هر گروه سنی آموزش داده می شود.
وی گفت: آموزش همزمان این سه مقوله به دلیل متنوع بودن مطالب، قدرت یادگیری و ماندگاری مطالب را در ذهن دانش آموزان افزایش داده و خستگی خاصی در او ایجاد نمی کند.
جمعه نیا اضافه کرد: حرکت به سمت این نوع آموزش ها، نیاز به فرهنگ سازی هم در بین مدیران و هم در بین خانواده ها دارد و به یقین فرزندان ما در جوانی و بزرگسالی مشکلی در راه اندازی کسب و کار و تامین مایحتاج زندگی نخواهند داشت.
وی تصریح کرد: امکانات و ظرفیت هایی که در کلاس های تابستانی و به صورت جزیره ای از سوی ادارات و نهادهای مختلف به کارگیری می شود درصورتی اثربخش تر خواهد بود که طبق الگوهای علمی داخلی یا برگرفته از تجربیات موفق کشورهای دیگر باشد.
این کارشناس مسائل اجتماعی و فرهنگی یادآور شد: برگزاری کلاس های اوقات فراغت مختص زمان یا گروه سنی خاصی نیست و می توان این کلاس ها را در تمام ایام سال و برای همه افراد جامعه برگزار کرد.
کارشناس مسئول فرهنگی هنری مدیریت آموزش و پرورش گنبدکاووس نیز معتقد است، از فرصت کلاس های اوقات فراغت تابستانی فعلی به دلیل بی برنامه گی، تکراری و روزمره بودن کلاس ها، به خوبی استفاده نمی شود.
ابوالفضل رضا قوچانی گفت: امروز بسیاری از کلاس های تابستانی با وجود صرف وقت و هزینه های زیاد ازسوی دستگاه های مختلف متولی، کم رونق بوده و مورد استقبال عمومی قشر دانش آموزان قرار نمی گیرد.
وی با ذکر برخی مصادیق کم رونق بودن کلاس ها، افزود: به عنوان مثال کلاس های قرآن بیشتر درسطح مقدماتی و تجوید برگزار می شود و کمتر به مفاهیم و تفسیر آیات این کتاب آسمانی توجه می شود و یا در کلاس های هنری مثل نقاشی و خوشنویسی تنها به جنبه هنری و خلاقانه دانش آموزان توجه و کمتر به سطح بندی یادگیری ها توجه می شود.
رضا قوچانی اضافه کرد: امروز کلاس های آموزش رایانه به دلیل فراگیر شدن این فناوری و حضور آن در خانه ها کمتر مورد استقبال دانش آموزان قرار می گیرد و بایستی آموزش های تخصصی این رشته مورد توجه قرار گیرد.
وی تصریح کرد: تنها رشته های ورزشی به دلیل تنوع رشته ها مورد استقبال دانش آموزان در کلاس های تابستانی قرار می گیرد که متولیان آموزش این رشته ها باید نسبت به استعداد یابی اقدام نمایند.
این کارشناس مسئول فرهنگی هنری آموزش و پرورش معتقد است: امروز جای رشته های مهارتی در کلاس های تابستانی خالی است و اصولا دانش آموزان پس از 12 سال تحصیل، از داشتن مهارت های شغلی محروم اند که فصل تابستان می تواند فرصت خوبی برای فراگیری مهارت های فنی و حرفه ای برای نسل جوان باشد.
رضا قوچانی، آموزش مهارت های زندگی و نیز پیشگیری از آسیب های اجتماعی را از دیگر نیازهای ضروری برای نسل نوجوان و جوان جامعه دانست و یادآور شد: بایستی در کنار هر کلاس اوقات فراغت تابستانی، به این نوع آموزش ها توجه و پرداخته شود تا نسلی سالم برای جامعه فردا تربیت شود.
وی گفت: برای موفقیت طرح های تابستانی اوقات فراغت نوجوانان و جوانان بایستی همه دستگاه ها و نهادها، آموزش و پرورش را به عنوان یکی از متولیان اصلی این طرح ها بصورت عملی یاری نمایند.
هم اکنون علاوه بر آموزش و پرورش، ادارات و نهادهایی چون فرهنگ و ارشاد اسلامی، ناحیه مقاومت بسیج، اوقاف و امور خیریه و تبلیغات اسلامی اقدام به برگزاری کلاس های اوقات فراغت تابستان می کنند.
شهرستان گنبدکاووس با 360 هزار نفر جمعیت درشرق استان گلستان واقع است.
/3039/1860