توافق هسته‌ای بازی در خاورمیانه را تغییر داد

به گزارش ایلنا، گری سیک پژوهشگر ارشد موسسه خاورمیانه شناسی دانشگاه کلمبیا و فرانک ویزنر مشاور امور بین الملل پاتون بوگز و سفیر سابق آمریکا در هند در وبسایت کلیولند توافق هسته‌ای ایران را تغییردهنده بازی در خاورمیانه خواندند.

آنها در این نوشته مدعی شدند که دو سال پیش وقوع یک جنگ در خاورمیانه بسیار محتمل بوده است. دولت ایران علیرغم تحمل بیشترین تحریم‌های بین‌المللی که علیه یک قدرت غیر مبارز تحمیل می‌شد، از گسترش برنامه هسته‌ای خود دست نکشید.

در این نوشته با بیان اینکه تعداد سانتریفیوژهای ایران با ظرفیت غنی سازی اورانیوم تا یک دهه پیش از عدد انگشت‌های یک دست فراتر نمی‌رفت، نوشت: امروز این تعداد به بیش از 20 هزار رسیده است. ذخایر اورانیوم ایران روز به روز افزایش می‌رفت و ایران بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود اصرار می‌ورزید اما آمریکا و جهان نسبت به این مسئله بدبین بودند. به ویژه زمانی که ایران همسایگان عرب خود  و اسرائیل را تهدید می‌کرد. 

در سال 2014 نیز بنجامین نتانیاهو با حضور در مجمع عمومی سازمان ملل با نمایش یک کاریکاتور تلاش کرد نشان دهد برنامه هسته‌ای ایران قرار است از خطوط قرمز عبور کند و از این رو فراخوان آماده باش نیروهای نظامی خود را صادر کرد.

تحلیلگران نظامی به این نتیجه رسیدند که صرف‌نظر از اینکه چه کسی جنگ را آغاز کند، این درگیری محدود به حمله‌های هدف‌محور نخواهد بود و به یک جنگ تمام‌عیار تبدیل خواهد شد.

در بخش اول این مقاله گفته شده که امروز بیشتر مشکلات خاورمیانه باقی مانده است، اما ریسک به وقوع پیوستن یک جنگ تمام عیار با ایران تقریبا از بین رفته است . ایالات متحده آمریکا به همراه دیگر اعضای ثابت شورای امنیت و اتحادیه اروپا طی یک مذاکره پیچیده و همه جانبه در تاریخ توافق‌های منع گسترش سلاح‌های اتمی به توافقی تاریخی با ایران دست پیدا کرد و این توافق بیشتر نگرانی‌های عمده در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران را از بین برد.

این توافق موفق بوده است چرا که تمرکز آن بر یک هدف مشخص است . توانایی ساخت سلاحح هستهدای توسط ایران . اینوتوافق دولت ایران را تغییر تنی دهد ، ایران را وادار به تغییر رویه های سیاست خارجی اش نمی کند ، برای تاثیر بر وضعیت حقوق بشر ایران طراحی نشده است ، و حتی قرار نیست بر توسعه سلاح های غیر هسته اس ایران ممنوعیتی را ایجاد کند.

در ادامه آمده است: ایالات متحده و متحدان آن باید مطمئن شوند که ایران به تمام منافع اقتصادی این توافق هسته‌ای دست پیدا می‌کند چرا که آمریکا باید سر قول خود بایستد. علاوه بر این ما باید انگیزه لازم را برای ایران فراهم کنیم تا سر قول خود بیایستد. ایرانی‌ها با این توافق موافق نیستند و بسیاری از آنها در پی تحقیر مذاکره کنندگانند.

این مقاله می‌افزاید: ایران کشوری در حال گذار است. سطح بالای تحصیلات، جمعیت جوان که نگاه متفاوتی مناسبت به رهبری کنونی این کشور دارند و حتی بسیاری از آنها احترام زیادی برای مردم آمریکا قائل‌اند، می‌خواهند  کشورشان در مسیر جامعه جهانی حرکت کند و به حقوق بشر احترام بگذارد و مسامحه دینی داشته باشد و آزادی بیان را رعایت کند. آنها خواهان حل و فصل مشکلات سابق با آمریکا هستند.

در ادامه چنین آمده است: خاورمیانه زیر آتش است و ایران با طور مستقیم در افغانستان، عراق، سوریه ، خلیج فارس، لبنان و یمن درگیر است. اینکه  ایران چگونه مشکلات منطقه شامل رابطه‌اش با اسرائیل را تغریف می‌کند و چگونه با مردمش رفتار می‌کند، برای ایالات متحده اهمیت دارد. هیچ راه فراری به جز توافق با ایران برای آمریکا و دیگر قدرت‌های جهان وجود نداشت.

این مقاله در ادامه با تاکید بر اینکه دولت اوباما درها را به سوی ایران باز کرد و تلاش برای ادامه این مسیر باید در اولویت دولت آینده قرار بگیرد، تاکید کرده است: برای این مهم، ما باید ایران را به سمت زندگی صلح‌آمیز با همسایگان و احترام به استانداردهای رفتاری قائل قبول بین المللی سوق دهیم و در پی این باشیم که ایران کنش‌های خصومت‌آمیز مانند آزمایش‌های موشکی که با رویکردهای جهانی در تضاد است را کنار بگذارد. در این مدت به صورت مرحله به مرحله باید در قبال کنش‌های مثبت ایرانی‌ها، درهای تجارت و سرمایه‌گذاری و مبادلات فرهنگی و دانشگاهی  را به سوی این کشور باز کنیم.

در پایان اینگونه نوشته شده که توافق هسته‌ای می‌تواند ورق دشمنی ۳۷ ساله دو کشور را بر گرداند . شاید ایران و ایالات متحده به این زودی به دوستان هم تبدیل نشوند، اما ما به دشمنی نیازی نداریم. توانایی ما برای تاثیرگذاری بر حوادث و رویدادهای خاورمیانه در گرو کار با ایران است.