هشدار درباره بیابان شدن دشت‌های استان تهران

اين بحران مديركل حفاظت محيط‌زيست استان را بر آن داشت تا نسبت به بيابان‌شدن تهران هشدار دهد؛ هشداري كه پيش از اين هم به نقل از وي روي خروجي خبرگزاري‌ها منتشر شده بود.

پروفسور پرويز كردواني هم نسبت به بيابان شدن دشت‌هاي تهـران هشدار مي‌دهـــد و مي‌گويد: با ادامه وضعيت موجود بحران آب، تهران تبديل به بيابان مي‌شود اما نه بيابان خالي از ساختمان بلكه چيزي شبيه تخت جمشيد كه سازه‌هاي آن برجا مي‌ماند اما ساكنان آن ناگزير به ترك شهر مي‌شوند. اين چهره ماندگار علمي در گفت‌وگو با همشهري افزود: پيش از هر چيز بايد بدانيم كه بيابان تعريف خاصي دارد باوجود اين، گاه مسئولان هم بيابان را با كوير هم معني مي‌دانند درحالي‌كه كوير نمك‌زار است و بيابان به سرزمين وسيعي اطلاق مي‌شود كه دچار فقر آب و پوشش گياهي باشد. وي با به‌دست دادن اين تعريف خاطرنشان كرد: كم‌آبي از سال‌ها پيش گريبان تهران را گرفته و پوشش گياهي اين استان هم ناشي از كم‌آبي هر روز فقيرتر شده و رو به نابودي است.

به گفته كردواني، با ادامه اين روند، بيابان شدن تهران دور از انتظار نيست. استاد دانشگاه تهران به پيشينه بحران آب در تهران اشاره كرد و گفت: آب تهران ابتدا از قنات‌ها تأمين مي‌شد ولي با توسعه لجام‌گسيخته تهران، مسئولان در دوره‌هاي مختلف، ابتدا آب شهر را از لار و لتيان و سپس از كرج تأمين كردند. اما اين آب‌ها كفايت نكرد و افزايش ساكنان شهر، سبب شد مسئولان به آب گيلان هم دست‌اندازي كنند و شاخه‌اي از آب شاهرود را كه به طالقان مي‌رسيد، به تهران اختصاص دهند.

كمبود آب منابعي كه تأمين‌كننده آب تهران بود مسئولان نيرو و ساير دستگاه‌هاي ذيربط را وادار به حفر چاه كرد. درواقع حفر چاه آخرين برگ مسئولان بود اما اين راهكار بنا به گفته دكتر كردواني، بلاي جان تهران شد و اين شهر را تا آستانه فاجعه پيش برد؛ فاجعه بيابانزايي.

اين چهره علمي با اشاره به نشست زمين در دشت‌هاي تهران مي‌گويد دشتي كه نشست مي‌كند با بارندگي احيا نمي‌شود و احياي آن تنها با تغذيه سفره‌هاي زيرزميني آن هم از مجراهاي زيرزمين امكان‌پذير است. با اين توضيح حتي 100سال بارندگي هم باعث احياي دشت تهران نمي‌شود. به گفته وي، آب زيرزميني اگر قابليت نفوذ داشته باشد هر شبانه‌روز 365متر حركت مي‌كند اما دشت‌هاي استان تهران به‌دليل آلودگي، فاقد اين قابليت است و در شبانه‌روز حتي 20سانتي‌متر هم حركت نمي‌كند.

• هجوم بيابانزايي به تهران

معاون آبخيزداري و امور بيابان سازمان جنگل‌ها هم يك روز پيش از اين گفته‌ها، در گفت‌وگو با همشهري از شكل‌گيري كانون جديد بيابانزايي در دشت قزوين خبر داد و گفت: طي 4سال اخير كانوني به وسعت 300هزار هكتار در دشت قزوين شكل گرفته كه گستره آن جنوب آبيك، نظرآباد در استان البرز و مردآباد درغرب تهران را دربرمي‌گيرد.

پرويزگرشاسبي در همـــــان گفت‌وگـــــو تأكيدكــرد: مهم‌ترين راهكار براي مقابله با شكل‌گيري و مهار كانون‌هاي گردوغبار داخلي تغيير در برنامه‌ريزي‌هاست تا طرح‌هاي عمراني به‌ويژه طرح‌هايي كه به بهانه توسعه كشاورزي و مقابله با بحران آب در دستور كار قرار مي‌گيرد، باعث بروز كانون‌هاي جديد گرد‌وغبار نشود. در تازه‌ترين اظهارات، محمدهادي حيدرزاده، مديركل حفاظت محيط‌زيست استان تهران به باشگاه خبرنگاران گفت كه دشت تهران از اقليم نيمه‌خشك به سمت خشك و بياباني‌شدن در حال حركت است.

اين مقام مسئول روز گذشته از نشست بي‌رويه زمين‌هاي تهران خبر داد و افزود: فرونشيني زمين در دشت تهران به 30تا 35سانتي‌متر رسيده كه رقم بالايي است به‌ويژه آنكه نشست زمين آخرين مرحله قبل از بياباني‌شدن در يك اكوسيستم است.