کتابی که شهید شوشتری را روایت می‌کند

کتاب دوجلدی «شهیدان همبستگی، دفتر دوم؛ سالار شهیدان وحدت، منادیان وحدت، امنیت و خدمت» با محوریت شهید نورعلی شوشتری که کار مشترک وزارت ارشاد و سپاه پاسداران بود با حضور مسئولانی از هر دو نهاد رونمایی شد.

به گزارش ایسنا، مراسم رونمایی و نقد کتاب «شهیدان همبستگی؛ دفتر دوم سالار شهیدان وحدت، منادیان وحدت، امنیت، خدمت» نوشته مصطفی محمدی با حضور این نویسنده، دکتر سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دکتر محمدعلی مهدویراد، عضو هیات امنای موسسه خانه کتاب و سردار رمضان شریف، رییس روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی عصر دوشنبه (30 آذرماه) در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد.

در ابتدای این نشست سیدعباس صالحی به سخنان مقام معظم رهبری در مواجهه با رهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی(ره) اشاره کرد و گفت: روایت هایی که ما در تاریخ شنیده بودیم، گاهی در حد روایت بود. این روایت به رویت تبدیل شد. یکی از نعمت های الهی برای نسل ما این است که روایت ها برای ما مشاهده شد. چیزهایی که در باب اصحاب پیامبر، اصحاب ائمه و اصحاب سیدالشهدا شنیده بودیم خداوند به ما توفیق داد که در برهه ای به دنیا آییم که اینها از شنیده ها به دیده ها تبدیل شود.

وی با بیان اینکه جلسه ای که به نام شهید شوشتری معطر است روایت این رویت هاست، ادامه داد: این جلسه حکایت دیده هایی است که نسل ما دیده و می بیند و حکایت نیست. این نعمتی الهی است و باید قدر آن را بدانیم. شهید شوشتری سرداری بود که با خصلت ها و ویژگی هایی شناخته می شود. در برخی از این ویژگی ها سرداران شهید دیگری هم مشترک هستند اما هر گلی بویی دارد. سرداران شهید و بزرگان شهدای ما در این دهه های انقلاب به گونه ای هر کدام تمایزات و تشابهاتی داشتند و این مجموعه بوستان شهادت را پرورانده است.

صالحی یکی از ویژگی‌های خاص شهید شوشتری را خودساخته بودن او دانست و گفت: شوشتری از درون تحصیلات آکادمیک و دانشگاهی و نظامی برنیامده است. هر چه اندوخت با تجربه، مهارت، پشتکار و پیگیری خود به دست آورد. شهید شوشتری کاملا از دل خاک برآمد و به افلاک پرکشید و با همه همت شخصی و اهتمام وجودی و فردی مدیون معلم و کلاسی جز کلاس امام و انقلاب نبود. این یکی از ویژهای خاص و منحصر به فرد شهید شوشتری است.

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ویژگی دیگر شهید شوشتری را توان ارتباطی و قدرت روابط عمومی دانست و گفت: برخی ها توفیقات مدیریتی و اجرایی دارند اما توان ارتباطی همه جانبه را ندارند. یکی از ویژگی های متمایز شوشتری توان ارتباطی متفات بود. با بچه ها، بزرگتر ها و قوم های مختلف به راحتی انس می گرفت. این ویژگی او را در این حیطه، متمایز و قابل توجه می کرد.

صالحی به نظربه تعامل با اقوام شهید شوشتری اشاره کرد و گفت: شهید شوشتری همیشه با اقوام ایرانی در ارتباط بود. ارتباط شوشتری از کردستان شروع می شود و به سیستان و بلوچستان ختم می شود. این ارتباطات به او دیدی در نظریه تعامل با اقوام داده بود که این نظریه می تواند نظریه مهم جمهوری اسلامی باشد. مساله اقوام برای ما در دهه اول مساله‌ای جدی بود و احتمالا در دهه چهارم نیز برای ما مساله اصلی باشد لذا ما باید با یک نظریه در مورد تعامل با اقوام حرکت کنیم. شهید شوشتری یکی از ایده‌سازان نظریه امنیت اقوام بود.

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به چهار اصل در مساله امنیت اقوام شهید شوشتری اشاره کرد و گفت: نکته اول، حرمت قائل شدن برای اقوام و مقدسات آنهاست. هر قوم ایرانی با هر مقدساتی محترم است. نکته دوم، مشارکت گرایی مردمی و شکل گیری امنیت قومی توسط خود مردم است. امنیت قومی را با نیروهای بیرونی نمی توان تامین کرد. امنیت قومی با نهادهای درونی شکل می گیرد و پایدار می ماند. شهید شوشتری جان خود را پای این نظریه گذاشت. نکته سوم، ویژگی شخصی شهید شوشتری بود که او را به سمت ارتباطات روان، مردمی و انسانی سوق می داد. نکته چهارم، توجه به حل مشکلات معیشتی اقوام در سطح خرد و کلان بود. این اصول مبنای نظریه امنیت پایدار شهید شوشتری بود.

صالحی نقش شهید شوشتری در دفاع مقدس را خاص دانست و اظهار کرد: 9 سال پا به رکاب جنگ بود و حضور پیوسته در تمام منطقه داشت. از غرب تا جنوب ایران تحت پوشش حضور شهید شوشتری بود. این نکته را می توان با خواندن کتاب «شهیدان همبستگی» دریافت. شوشتری حضوری پیوسته در کل مناطق عملیاتی داشت؛ از کردستان گرفته تا عملیات مرصاد.

او ادامه داد: مصاحبه با همسر شهید شوشتری یکی از زیباترین مصاحبه‌های کتاب است. همسر شهید شوشتری چهار فرزند را بدون حضور او و با شرایط مالی نه چندان فراخ بزرگ کرد.

وی تصویر خود را از کتاب «شهیدان همبستگی» ارائه کرد و گفت: کتاب سبک خاص خود را دارد. خاطراتی که راجع به شهدا نوشته می شوند چند نوع سبک دارند. برخی خاطرات به شکل روایت طولی نوشته می شوند و به منابع کتبی و شفاهی مستند می شوند. سبک دیگر، سبک های مجموعه مقالات و گفت وگوها است که به شکل ترکیبی کار شده است. سبک این کتاب سفرنامه نویسی است. سبک این کتاب به گونه ای است که ادامه کار را برای نویسنده راحت می کند و ویرایش کتاب ادامه کار را باطل نمی کند.

صالحی افزود: تعداد، حجم و تنوع گفت و گوها بسیار خوب است. به طوری که از گفت و گو با محسن رضایی و قاسم سلیمانی تا هم‌رزمان و زیردستان را در بر می گیرد. یکی از بخش های خوب این کتاب مصاحبه با بلوچ های همراه با شهید شوشتری است. نوع نگاه و روایتی که بلوچ ها از شهید شوشتری تصویر و ترسیم می کنند قابل تامل است. ما با بخش جلالیه سردار شهید ارتباط برقرار کردیم. ین کتاب وجه مِهر، محبت، ارتباطات انسانی و.. سرداران شهید را نمایش می دهد.

وی با بیان اینکه این کتاب تنوع روایت ها و گفت وگوهای خوبی دارد و انسان را در فضای پرکششی از لحاظ نوع نگاه قرار می دهد گفت: هر چقدر تنوع این نگاه بیشتر می شود به وجوه شخصیتی افراد بهتر پی می بریم. این نوع نگاه ها وقتی در کنار هم قرار می گیرند تصور دقیق تری از شخصیت فراهم می کنند و برای ما که به دنبال الگوهایی از شخصیت ها برای نسل جوان خود هستیم مناسب است.

صالحی در پایان گفت: امیدوارم این کتاب بتواند بازخوانی های متعددی داشته باشد. این کتاب استخراج نفت است اما آثاری دیگری که از بیرون بیاید استخراج پتروشیمی است.

در ادامه این نشست، امیرخانی گزارشی اجمالی از کتاب ارائه کرد و گفت: در سال 88 بعد از شهادت شهید شوشتری روابط عمومی و انتشارات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با همکاری مجتمع فرهنگی عاشورا و حمایت های معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کار تالیف کتابی شناخت نامه گونه با محوریت علی شوشتری را آغاز کرد که در دو دفتر ارانه شده است. دفتر اول در سال 1390و دفتر دوم هم در ماه های اخیر عرضه شده است.

وی ادامه داد: این کار حاصل تلاش موسسه و مجتمع فرهنگی عاشورا است که به صورت ویژه بر روی انتشار کتاب های عاشورایی اهتمام می ورزد. در این کتاب از رهگذر روایت افرادی که با شوشتری حشر و نشر داشتند تلاش شده جرعه ای از معرفت این مرد بزرگ برای مخاطبان عرضه شود. در این کتاب تعبیراتی از مردم عادی و روسای قبایل استان های مرزی از شهید شوشتری به چشم می خورد که از آن جمله می توان به سالار شهیدان سپاه، مایه برکت و امنیت، یکی از ستارگان درخشان سپهر شهادت در تاریخ انقلاب اسلامی اشاره کرد.

امیرخانی با بیان اینکه کار مصاحبه و گردآوری این کتاب بر عهده مصطفی محمدی است، گفت: محمدی اساس کار را بر سفرهایی که به استان های مختلفی همچون خراسان، سیستان و بلوچستان و... داشته، قرار داده است. با 245 نفر از فرماندهان، همرزمان، خانواده، سران قبایل، مردم عادی و... مصاحبه کرده است و با اخذ 1700 صفحه خاطره این کتاب را به انجام رسانده است.

در ادامه، رمضان شریف، مسئول روابط عمومی و انتشارات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: ما در شرایطی هستیم که ضرورت دارد بخشی از مباحث را با نگاهی به وضعیت فعلی و آینده ای که برای ما و جوانان ما متصور است نگاه کنیم. همچنین با توجه به شرایطی که به لحاظ فرهنگی داریم، در معرض تهاجم گسترده و سازمان یافته ای هستیم. در همه این شرایط، اگر بتوانیم الگوهای ارزشمندی را که در جامعه به برکت انقلاب اسلامی شکوفا شده و در هر بخش و حوزه ای منشاء خدمات ارزنده ای شده اند به گونه ای که بودند برای نسل جدید معرفی کنیم شاید بتوانیم چهره هایی با الگوهای بومی و رشد و نمو یافته در فرهنگ و سایه انقلاب و روحانیت و الگوهای سالم، خوب، جذاب و... را برای نسل جوان معرفی کنیم.

وی ادامه داد: شهید شوشتری از شهدای بزرگی است که عمر پُر برکتی دارد که هم در مقطع درگیری با گروهک ها در کردستان، مقطع طولانی هشت سال دفاع مقدس و بعد از دفاع مقدس و تثبیت امنیت در جنوب شرق کشور شاهد حضور گسترده ایشان هستیم.

شریف با بیان اینکه این دو جلد کتاب در مجموع توانسته بخش قابل توجهی از رفتار، نوع نگاه، بینش و عملکرد شوشتری را نشان دهد، اظهار کرد: ما به دنبال الگوهایی هستیم که بتواند سبک زندگی ایرانی و اسلامی را به تصویر بکشد. وقتی رفتار شهید شوشتری را با توده مردم، زیردستان، همکاران، هم‌رده‌ها و بالادستی‌های خود می بینم می توانیم از او الگو بگیریم. در کنار آن روحیات و خلقیات مردمی که از سردار سپاه اسلام مورد انتظار است، در سطر به سطر این کتاب می توانیم همه این ویژگی ها را ببینیم.

وی در پایان گفت: کسانی که می خواهند فیلم، رمان، سریال و... تولید کنند این کتاب دستمایه خوبی است و مواد اولیه خوبی در اختیار جامعه و متولیان فرهنگی قرار می دهد.

در ادامه محمد علی مهدوی راد به بیان تفسیر سوره حمد پرداخت و گفت: آقای شوشتری یکی از مصداق های بارز تفسیر « أَنعَمتَ عَلَیهِم» بود. من در قم بودم و ایشان در جبهه بودند. بیشترین دیدارهای ما بعد از جنگ رخ می داد. ایشان از قدرت، توان جسمی و هوش بسیار سرشاری برخوردار بودند و در مسائل فرهنگی بسیار خوب اظهارنظر می کردند.

مهدوی راد ادامه داد: من ایشان را مصداق بارز و روشن آیه (أَنعَمتَ عَلَیهِم) می دانم. از خود دور و رها بود و من گمان می کنم در این سال های آخر به صورت عجیبی بر شخصیت فردی، مادی، دنیایی و جسمانی خود پا گذاشته بودند.

وی ادامه داد: من به آقای شوشتری پیشنهاد دادم خاطرات خود را چاپ کنند. اما برای ایشان مهم نبود. به او گفتم این خاطرات تاریخ انقلاب است اما ایشان به این مسائل و مطرح کردن خودشان توجهی نشان نمی دادند.

در ادامه سردار اخوان از دوستان و همرزمان شهید شوشتری به سخنان مقام معظم رهبری اشاره کرد و گفت: «با شهدا می توان راه را پیدا کرد. شهدا مانند ستارگانی هستند که در شب های ظلمانی و تاریک راه را به گمشده ها نشان می دهند». در این دنیای پر طمطراق و پر فریب که همه دست به دست هم می دهند تا بشریت را به سو و سمت مد نظر خودشان هدایت کنند، پیدا شدن نور، شعله و چراغی که راه را به ما نشان دهد، نعمت بزرگی است.

وی ادامه داد: ما مانند ماهیانی که در یک دریا هستیم قدر شهدا و انقلاب را به خوبی درک نکرده‌ایم. وقتی مانند ماهی از آب بیرون بیاییم در آن زمان قدر آب را می فهمیم. وقتی پا از مرزهای کشور بیرون می گذارید به اقتدار شهدا و عظمت کاری که کردند پی می برید. شهید شوشتری و سردار سلیمانی را برادران لبنانی کمتر از ایرانی ها نمی شناسند. در لبنان و بیروت شهدای شاخص ما را بهتر از ما می شناسند. در حالی که نسل سوم و چهارم ما به خوبی آنها را نمی شناسند.

اخوان با بیان اینکه این کتاب یکی از ابزارهایی است که با استفاده از آن می توانیم فرهنگ شهید و شهادت را رواج دهیم، گفت: هرکاری که با هنر آمیخته شود، ماندگار است. اگر بخواهیم فرهنگ شهادت را منتقل کنیم کتاب، رمان، فیلم، سریال و... از ابزارهای مناسب این کار است.

او به شخصیت شهید شوشتری اشاره کرد و گفت: من سال های زیادی به عنوان بسیجی و شاگرد در کنار ایشان بودم. این آشنایی به سال 59 بر می گردد. شهید شوشتری در آن زمان فرمانده ما بودند. از نظر جسمانی رشید و تنومند بودند و صورت بااُبهتی داشتند که هیبت ایشان مرا تحت تاثیر قرار می داد. اما به حدی در سنگر با ما مانوس شدند که من فکر کردم برادر بزرگی پیدا کرده‌ام.

سردار اخوان ادامه داد: در عرصه نظامی فرمانده مقتدری بود. در طرح های عملیاتی به خصوص در شب های عملیات از تمام کلیات عبور می‌کرد و وارد جزئیات می شد. در عرصه نظامی یک فرمانده مقتدر و آگاه بود. اخلاص و صداقت ایشان باعث شد که قلب مردم سیستان و بلوچستان را تسخیر کند.

در ادامه، مصطفی محمدی، نویسنده کتاب با بیان اینکه شهدایی مانند شهید شوشتری انسان هایی هستند که با نوع مرگ خودشان تاثیرگذار هستند، گفت: شهادت شوشتری باعث حیات واقعی اش شد. هدف آقای شوشتری جست و جو بود و برای خود هدفی به عنوان رسیدن تعریف نکرده بود. او به دنبال حل مشکلات مردم بود.

در ادامه، فرزند شهید شوشتری به علاقه شهید شوشتری به کتاب اشاره کرد و گفت: هیچ وقت یاد ندارم برای پدرم کفش، لباس و ... بگیرم. قرآن و حافظ از جمله کتاب هایی بود که پدرم را به شهادت نزدیک کرد. علاقه خاصی به شعر داشتند. وقتی کتاب مرحوم شهریار را تهیه کردند یک جلد آن کم بود. وقتی من جلد دیگر این کتاب را برای او تهیه کردم گویی دنیا را به او داده بودند.

انتهای پیام