برگزاری نشست بررسی فاجعه منا به‌همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی

بنیاد اندیشه اسلامی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با همکاری دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران در نشستی تخصصی فاجعه منا را بررسی کرد.

به گزارش گروه دریافت خبر خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، این نشست با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین قاضی‌عسکر، نماینده ولی فقیه در سازمان حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی، ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مجید معارف، رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، اساتید صاحب نظر و جمعی از دانشجویان دانشگاه تهران برگزار شد.

مدیریتی که باید تغییر یابد

حجت‌الاسلام والسلمین قاضی‌عسکر، نماینده ولی فقیه در سازمان حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی، در سخنانی با تشریح آنچه در مناسک حج امسال در صحرای منا رخ داد، این فاجعه را حادثه‌ای بزرگ و ثلمه‌ای برای جهان اسلام دانست.

وی گفت: با توجه به تجربیات پیشین، به هیچ وجه امکان وقوع این حادثه با این بزرگی پیش‌بینی نمی‌شد.

وی گفت: با توجه به مستنداتی که وجود دارد، می‌توان گفت این حادثه عمدی نبود و با توجه به سوءمدیریت‌ها و سوءتدبیرها رخ داد. بدون شک اگر برای هر یک از عواملی که سبب بزرگ شدن حادثه شد، از قبل پیش‌بینی صورت می‌گرفت، شاهد فاجعه‌ای با این وسعت نبودیم.

قاضی‌عسکر، ادامه داد: سؤال مهمی که مطرح شده، این است که آیا شیوه مدیریت حج به این شکل پاسخ‌گوی نیازهای امروز هست؟ پاسخ، منفی است چرا که باید برای مدیریت حج از شیوه‌های نوین مدیریتی با بررسی تمامی جوانب آن استفاده کرد.

وی افزود: برخی تلاش می‌کنند تا به گونه‌ای القا کنند که مدیریت حج و حرمین شریفین توسط شورایی از کشورهای اسلامی انجام شود. به نظر من این ایده‌ای غلط و اشتباه است و هرگز کشوری اجازه نمی‌دهد که مدیریت دو شهر مهمش توسط افرادی دیگر مدیریت شوند که طبیعی است. باید درباره خود مدیریت بحث کنیم تا در خصوص نوع اداره آن به نتیجه برسیم و حج، نشانه‌ای شود برای اقتدار اسلام.

نماینده ولی فقیه در سازمان حج و زیارت همچنین با طرح سؤالاتی که از مشاهدات خود در حادثه منا ایجاد شده و شامل سوءتدبیرها برای مدیریت فاجعه بود، گفت: از نظر حقوقی باید مسایل بسیاری را مورد بحث و بررسی قرار دهیم و آن را از منظرهای دینی، شرعی، حقوق بین‌الملل و ... مورد بررسی قرار دهیم تا مشخص شود مقصر کیست و مسئول چه کسی است.

وی افزود: مورد دیگر بررسی فقه حج است تا بتوانیم با استناد به آن در خصوص حضور در مراسم رمی جمرات، برنامه‌ریزی دوباره‌ای داشته‌ باشیم تا اسیر این ازدحام نشویم. هم‌اکنون پژوهشکده سازمان حج و زیارت در حال بررسی فقه برای تعیین مصادیق این موضوع است.

سرپرست حجاج ایرانی در پایان سخنان خود اظهار کرد: برای احقاق حقوق حادثه‌دیدگان این فاجعه هم اکنون در حال پیگیری جدی هستیم اما در بُعد بین‌الملل به نظر می‌رسد به جای شکایت بردن به مجامع بین‌المللی، باید با توجه به توافق‌نامه‌های امنیتی بین ایران و عربستان سعودی، با خود آنها وارد مذکره شویم.

عربستان‌ سعودی مسئول حادثه است

ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز در این نشست، با تأکید بر این‌که «ما عربستان‌سعودی را عامل این حادثه نمی‌دانیم، ولی مسئول آن می‌دانیم» گفت: نگاه بدبینانه نداریم که عربستان‌سعودی این حادثه را عامدانه و از روی قصد طراحی و اجرا کرده است، اما دولت این کشور بدون شک، مسئول اتفاقات رخ داده در حادثه امسال مناست.

وی افزود: پیشنهاد ما به نهادهای حقوقی کشور به ویژه NGO‌ها و محافل علمی این است که ابعاد مسئولیت این حادثه را بررسی و تبیین کنند و اعلام شود که میزان مجازات مسئولین این حادثه تا چه حد است.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی همچنین با انتقاد از رویکرد دوگانه نهادهای بین‌المللی حقوق بشری نسبت به فجایع رخ داده در گوشه و کنار جهان، اظهار کرد: این شگفت‌آور است که اکنون، رفتار این نهادها نسبت به این حادثه، عادی است و در قبال آن مسئولیتی برای دولت عربستان به رسمیت نمی‌شناسند. این تبعیض و دوگانگی در رفتار جهانی به هیچ وجه قابل پذیرش نیست.

دانشگاه‌ها ورود کنند

مجید معارف، رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، دیگر سخنران این نشست علمی نیز در سخنانی با تأکید بر این‌که «براساس آیات قرآن و احادیث و روایات، جان‌باختگان منا مقام شهید دارند» در خصوص زنده نگاه‌ داشتن یاد و نام جانباختگان منا، اظهار کرد: مسئولین اجرایی و سیاسی و پژوهش‌گران و اساتید دانشگاهی می‌توانند با جمع‌آوری، گردآوری و انتشار اسناد و خاطرات فاجعه منا، برای زنده نگه‌ داشتن یاد مظلومان منا و احقاق حقوق آنها همت کنند.

وی تأکید کرد: نباید در این باره منفعل عمل کنیم و اسیر هجمه‌های تبلیغاتی شویم.

معارف با بیان این‌که «این حادثه باید بررسی و ریشه‌یابی شود که عمدی بوده یا حاصل بی‌تدبیری» ادامه داد: چطور است که مجامع دانشگاهی و علمی، حوادث صدر اسلام و قبل از اسلام را ریشه‌یابی می‌کنند، اما در قبال این مسأله سکوت اختیار کرده و آن را به قضا و قدر الهی منسوب می‌کنند.

بر اساس این گزارش در پایان این نشست، خواهر غضنفر رکن‌آبادی، سفیر پیشین ایران در لبنان که در فاجعه امسال منا، جزو مفقودین ایرانی است، در سخنانی بر استفاده از ظرفیت‌های حقوقی برای معرفی مسئولین حادثه تلخ منا و همچنین تشکیل کمیته حقیقت‌یاب برای بررسی ابعاد مختلف این حادثه تأکید کرد.

انتهای پیام