نشست وین گام اول جهت حل مسالمت آمیز بحران سوریه بود/نقش مهم ایران

به گزارش خبرگزاری مهر، هر چند آمریکا پیشتر اعلام کرده بود که قصد اعزام نیروی زمینی به سوریه را ندارد، اما اخیرا شاهد تصمیم این کشور برای اعزام شماری از نیروهای ویژه خود به سوریه به بهانه آموزش مخالفان سوری برای جنگ با داعش و ارائه مشاوره به آنها در این خصوص هستیم.

این تصمیم آمریکا در حالی اتخاذ شد که کنفرانس حل بحران سوریه که برای نخستین بار از ایران نیز برای شرکت در آن دعوت شد، در شهر «وین» کشور اتریش در حال برگزاری بود.

از سویی این اقدام آمریکا با مخالفت روسیه مواجه شده و موجب موضع گیری «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه این کشور و هشدار وی در خصوص احتمال وقوع جنگ نیابتی شد.

در این خصوص گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه «جرج تاون» و کارشناس و رئیس سابق بخش تحلیل عملیات سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) داشته ایم که مشروح آن در زیر آمده است.

پل پیلار در سال ۲۰۰۵ میلادی پس از ۲۸ سال حضور در سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA) بازنشسته شد. آخرین پست وی در سازمان سیا افسر اطلاعات ملی در امور شرق نزدیک و جنوب آسیا بود. البته پیلار پیش از این پست مسئولیت های متعددی را در اختیار داشت که از جمله آنها می توان بر ریاست واحدهای تحلیل عملیات های سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار سابقه حضور در شورای امنیت ملی امریکا به عنوان یکی از اعضای اصلی آن را نیز دارد. پیلار از جمله متخصصان بنام موضوع هسته ای ایران است که آثار او مورد توجه است.

* در حالی که «باراک اوباما» رئیس جمهوری آمریکا از عدم تصمیم برای اعزام نیروی زمینی به سوریه سخن گفته است، پنتاگون قصد دارد تا تعدادی از نیروهای عملیات ویژه خود را به این کشور اعزام کند. دلیل اتخاذ چنین رویکردی چیست؟

توجه داشته باشید که گروه اعزامی آمریکا شامل نفرات اندک (کمتر از ۵۰ نیروی ویژه) بوده و قرار نیست که این گروه به طور مستقل در صحنه نبرد حضور داشته باشد. ایده اصلی این است که حضور این تعداد از نظامیان مهارت دیده آمریکایی موجب کمک به برخی از گروه های (معارض) سوری در مبارزه با داعش شود. البته نتیجه بخش بودن این طرح بعدا مشخص می شود؛ اما فشار زیادی بر دولت «باراک اوباما» رئیس جمهوری آمریکا اعمال شد تا برای رسیدگی به اوضاع سوریه اقدامی بیش از آنچه که پیشتر انجام شده، صورت بگیرد.

*«سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه با اعزام نیروهای ویژه آمریکا به سوریه مخالفت کرده و می گوید این امر خطر وقوع جنگ نیابتی بین روسیه و آمریکا را افزایش داده و می تواند راه را برای تقابل این دو قدرت در صحنه درگیری های سوریه افزایش دهد. نظر شما در این باره چیست؟

با توجه به نیروهای روسیه و آمریکا در خاک سوریه این به نوبه خود نه تنها خطر جنگ نیابتی را افزایش می دهد بلکه احتمال برخورد نیروهای نظامی دو کشور را نیز بیشتر می کند. در هر صورت، گروه کوچکی از نیروهای ویژه که در قالب مشاور به سوریه اعزام می شوند سهمی در افزایش میزان مخاطرات خواهند داشت. خطر جنگ نیابتی در صورتی کاهش می یابد که روسیه و آمریکا هردو  تمرکز خود را بر روی مبارزه با داعش قرار دهند.

*تصمیم آمریکا برای اعزام این تعداد نیروی ویژه همزمان با برگزاری نشست وین برای حل و فصل بحران سوریه اعلام شد، آیا هیچ دلیلی برای این تقارن زمانی وجود دارد؟

هیچ رابطه خاصی بین همزمانی خبر اعزام نیروهای ویژه آمریکا به سوریه و برگزاری نشست وین وجود ندارد. دولت واشنگتن می داند که راه مطلوب برای حل بحران سوریه تنها در گروه حصول توافقی است که از حمایت همه قدرت های خارجی درگیر برخوردار باشد. نشست وین اولین قدم برای نیل به این هدف بود.     

*به گفته «ریچارد هاس» رئیس اندیشکده «شورای روابط خارجی»، تصمیم اخیر آمریکا می تواند منجر به تجزیه سوریه به ۶ بخش شود. که از این میان ۳ بخش به داعش می رسد و بخش های دیگر به نسبت یک سوم بین دولت دمشق، کردها و انصارالله تقسیم می شود. نظر شما در این رابطه چیست؟

سوریه همین حالا هم از هم پاشیده است. توافق برای خاتمه دادن به جنگ سوریه در بازگرداندن یکپارچگی این کشور مؤثر خواهد بود. شاید با تمرکز زدایی قابل ملاحظه قدرت سیاسی به عنوان تنها راه حل ممکن، این توافق دست یافتنی و پایدار باشد.    

*اهمیت حضور ایران در مذاکرات صلح سوریه چیست؟

مشارکت همه قدرت های خارجی که در سوریه نقش دارند حائز اهمیت است. ایران به دلیل نقش زیادی که در سوریه دارد، یک شرکت کننده مهم تلقی می شود. در کنار روسیه، ایران یکی از دو حامی اصلی دولت دمشق است.