کارشناس مسائل خاورمیانه تشریح کرد: راهکارهای وادار کردن عربستان به پاسخ گویی در قبال حادثه منا

عبدالله احمدی: در حالی که عربستان سعودی پس از فاجعه منا متهم به اهمال در این اتفاق شده و از سوی مقامات ایرانی وادار به پاسخ گویی شده است اما وزیر امورخارجه این کشور روزگذشته سخنان بسیار تند و جنگ طلبانه ای را بر زبان راند که نشان دهنده فرار این کشور از زیر بار مسئولیت حادثه ای است که ادر مکه رخ داده و کشورهای اسلامی را نسبت به سیاست های عربستان در مدیریت حج امسال به اعتراض واداشته است. همچنین در این راستا وزارت امورخارجه کشورمان نیز با احضار مکرر کاردار این کشور مسئولیت مقامات این کشور در قبال فاجعه منا را به او یادآوری کرده است. 

در همین رابطه فیاض زاهد، تحلیل گر مسائل سیاسی راهکارهایی را پیشنهاد کرده است که وزارت خارجه می تواند برای وادار کردن عربستان به پاسخ گویی از آن استفاده کند.

پیگیری های چند وجهی

این کارشناس سیاسی با اشاره به لزوم پیگیری های چند وجهی از سوی وزارت خارجه می افزاید: «به نظر می رسد ایران نیازمند این است که از برخی ظرفیت های منطقه ای و بین المللی و ارتباطاتی که پس از پرونده برجام بدست آمد استفاده کند و با توجه به ارتباطی که محمدجواد ظریف به عنوان وزیر خارجه در این مدت با وزرای خارجه دولت های اروپایی در این مدت برقرار کرده است، می تواند برای اعمال فشار به عنوان یک خواست بین المللی از سوی دولت عربستان که مسئولیت اخلاقی، مدنی و حقوقی این فاجعه را دارد، استفاده کند.
ارتباط با دولت های منطقه

زاهد در ادامه همچنین تایکید کرد: «ظرفیت دیگری که در پیش پای ایران وجود دارد، استفاده از امکان ارتباط با دولت های منطقه است چراکه ما همچنان می توانیم از دولت های عمان، کویت و حتی قطر و اردن استفاده کنیم تا از طریق این نوع مناسبات خواسته خودمان را به عربستان سعودی دیکته کنیم و از این دولت بخواهیم که به صورت مسئولیت پذیرانه نسبت به این رویداد عمل کند.»

تبدیل روابط خصمانه به رابطه ای احترام آمیز

فیاض زاهد همچنین سومین بعد این پیگری را در سطحی بالاتر ارزیابی و تاکید کرد: «سیاست سومی که می شود اتخاذ کرد روشی است که به صورت آشکار در سخنان رئیس جمهور و وزیرامورخارجه وجود دارد، مبنی براینکه تلاش کند تا رتبطه با دولت عربستان را از حالت خصمانه ای که برای دو کشورهزینه ساز است، تبدیل به رابطه ای توام با درک متقابل ،بهتر و رعایت حریم و حقوق دولت های دو سوی خلیج فارس کند.»

لزوم توجه به پیوندهای تاریخی با عربستان

این کارشناس مسائل خاورمیانه در ادامه افزود: «واقعیت این است که ما با عربستان پیوندهای تاریخی و قدیمی داریم، فارغ از اینکه از این نظام سیاسی خوشمان بیاید یا نیاید، احساسات ما تعیین کننده استقرار نظام های سیاسی در جهان نیستند؛ بنابراین نه عربستان می تواند ایران را فراموش کند و نه ایران می تواند عربستان را فراموش کند و شاید آنچه که در سوریه و یمن اتفاق افتاد و شکاف ما و عربستان را تشدید کرد، در این وضعیت نیز تاثیر گذار باشد. از این رو، به نظر می رسد به صورت راهبردی باید عقلای دو طرف تلاش کنند که دو کشور بیش از این به سمت گسترش تنش و مجادله پیش نروند.»

پرهیز از جنگ مذهبی

آقای زاهد در ادامه به اقداماتی که دستگاه دیپلماسی ما نباید به سمت آنها برود اشاره کرد و افزود: «ابتدا باید یک اراده حاکمیتی وجود داشته باشد که از تشدید جنگ مذهبی پرهیز کند چراکه ادبیات و روشی که در رسانه ها، فضای مجازی و همچنین در صداوسیما بر طبل تفرق می کوبد با اصول ماندگار امام (ره) مبنی بر وحدت شیعه و سنی ناسازگار است و طرحی است که به ضرر هر دو کشور خواهد بود.»
پیشگیری از اظهارات نژادپرستانه

زاهد همچنین تصریح کرد: «نکته دیگر پرهیز از تفاسیر نژادپرستانه است و چراکه این موضوع می تواند در دراز مدت برای ما مشکل ایجاد کند به دلیل اینکه ما خودمان شهروندان عرب زبان داریم که سال های سال است در کشور ما زندگی کرده و می کنند.»

خطر تاثیرات امنیتی

این کارشناس سیاسی در ادامه اظهار داشت: «مسئله سوم نیز تاثیرات امنیتی است. به هرحال؛ دولت عربستان یکی از قربانیان اصلی ظهور و قدرت گرفتن داعش خواهد بود و هرچند که داعش می تواند برای ایران نیز در مقاطعی خظرآفرین باشد ولی دولت عربستان بیشتراز وجود آن ها آسیب خواهد دید. بنابراین ما می توانیم از طریق کانال های غیر رسمی این مسئله را به تیم جوان جویای نام و کم تجربه ای که در عربستان قدرت را در اختیار گرفته اند تفهیم کنیم که بی ثباتی عربستان می تواند منجر به گسترش بی ثباتی در منطقه خاورمیانه شود که دود آن می تواند حتی به چشم ایران نیز برود.»

خودداری از درگیری های لفظی و احساسی

آقای زاهد در پایان تاکید کرد: «نکته دیگر نیز پرهیز از افتادن به دام جنگ لفظی و احساسی است؛ هرچند که وزارت خارجه ایران نشان داده است که کاملا با تعقل و با روش های دیپلماتیک و اظهارنظرهای سنجیده تلاش می کند طرف مقابل را به زمینی بیاورد که آن، زمین خردورزی، تعامل و زبان جامعه جهانی است. همچنین که این گون برخوردها، چهره عربستان را مخدوش می کند چراکه وقتی به عنوان وزیر خارجه اظهاراتی می کنید که با عرف دیپلماتیک سازگار است، اینکه طرف مقابل شما به لیچارگویی و دریده گویی روی می آورد، به وجهه خودش لطمه خواهد زد.»

49308