نقد و بررسی کتاب «تحول گفتمان در گزارش واقعه کربلا»

نویسنده کتاب «تحول گفتمان در گزارش واقعه کربلا» در نشست نقد و بررسی این کتاب با اشاره به آنچه که باعث شده تا کتاب را تالیف کند گفت: کتاب حاضر در واقع دغدغه‌ای بود که چندین سال ذهن من را مشغول کرده بود.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، سیده رقیه میرابوالقاسمی با بیان اینکه علاقه‌مندی‌اش به عاشورا باعث شده تا به این موضوع بپردازد افزود: آنچه که باعث شد نگاهی دیگر به موضوع عاشورا داشته باشم تکیه بر متون فارسی درباره عاشورا تا قرن دهم هجری بود.

وی با اشاره به اینکه این امکان وجود نداشت که تمامی متون فارسی تا زمان حاضر درباره عاشورا مورد بررسی قرار گیرند گفت: نظر من این است که آنچه پس از صفویه در متون فارسی درباره عاشورا وجود دارد به قبل از آن دوران برمی‌گردد.

میرابوالقاسمی با بیان اینکه در این کتاب به دنبال شناسایی عواملی بوده که در تحول گفتمان عاشورا در طول تاریخ تاثیرگذار بوده‌اند، اظهار کرد: عوامل مختلف در تحول گزارش‌های عاشورا موثر بودند. در کار من سه عامل مشخص شد که به گمانم می‌توانسته در تحول گفتمان عاشورا تاثیرگذار بوده باشد.

وی با اشاره به اینکه کتب درباره عاشورا در طول تاریخ سیر یکسانی را درباره گزارش واقعه عاشورا نداشته‌اند خاطرنشان کرد: تاثیر مساله تصوف در نواحی فارسی زبان، توده‌ای شدن روند شیعه امامیه و منزلت قدسی اهل بیت در میان تشیع و حتی اهل تسنن فارسی زبان وجود داشت و این عوامل باعث شد تا تحولاتی در گفتمان‌های واقعه عاشورا صورت گیرد.

به گزارش ایسنا، نویسنده کتاب با اشاره به اینکه تمام متون فارسی پیش از قرن ده، مورد بررسی قرار گرفته و حدود 180 اثر مطالعه کامل شده است افزود: نکته مهم در این کتاب کمی سازی کار بود. ما تحولی را که در گفتمان عاشورا بوده است به زبان آمار بررسی کرده‌ایم و این سختی کارمان بود. برای این موضوع از مطالعات میان‌رشته‌ای کمک گرفتیم تا بتوانیم نتایج‌مان را در قالب آمار ارائه دهیم.

وی با اشاره به نتایجی که در این کتاب حاصل شده است اظهار کرد: از نتیجه‌گیری‌های مهمی که حاصل شد این بود که بعضی گفتمان‌های عاشورا در طول تاریخ سیر صعودی طی کردند و بعضی گفتمان‌ها چون گفتمان تاریخی به حاشیه رفت. ما در این کتاب نشان دادیم که چه شد که گفتمان تاریخی کمرنگ شد و گفتمان‌های دیگر جای آن را گرفتند.

میرابوالقاسمی با اشاره به دیگر نتایج کتاب گفت: یکی دیگر از این نتایج این بود که نقش مولفان اهل سنت در نشان دادن واقعه عاشورا بیشتر بوده است.

وی با بیان اینکه با رویکردی علمی به گزارش‌های عاشورا توجه کرده است گفت: قرار نبود کسی را محکوم کنیم. ما تلاش داشتیم با نگاهی علمی به این موضوع توجه کنیم که واقعه عاشورا چه انعکاسی داشته است.

میرابوالقاسمی با اشاره به اینکه امکان وجود اشتباه و خدشه‌هایی در کار آماری این کتاب وجود دارد گفت: کار آماری نسبی بوده است و نمی‌توان آماری قطعی را ارائه داد. من اگرچه از کارم دفاع می کنم اما این گونه نیست که هیچ ایراد و خدشه‌ای نداشته باشد. نگاه من در کل این بوده است که نشان دهم تحولی در گفتمان عاشورا اتفاق افتاده است.

به گزارش ایسنا کتاب تحول گفتمان در گزارش واقعه کربلا نوشته سید رقیه میرابوالقاسمی است که در این کتاب نویسنده با تکیه بر متون فارسی درباره عاشورا تا پیش از قرن دهم، به بررسی تحولاتی پرداخته که در گفتمان‌های عاشورا در طی این دوره به وجود آمده است. این کتاب توسط پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و انتشارات سمت به چاپ رسیده است.

همچنین کتاب حاضر به عنوان اثر برگزیده جایزه «دعبل» که به آثار در ارتباط با عاشورا اختصاص دارد، شناخته شده است.

انتهای پیام