حالا ترکیه از سایه خودش هم می‌ترسد

"بمب‌گذاری‌های روز شنبه در شهر آنکارا به طور خلاصه بدترین حمله تروریستی تاریخ کشور ترکیه بودند، اما این حملات درست در زمانی رخ دادند که اختلافات در درون این کشور به سبب نحوه حکومت رجب طیب اردوغان بیش از هر زمان تشدید شده‌اند و ترکیه به رغم چالش‌های خارجی باید از خودش هم بترسد."

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، سونر کاگاپتای، مدیر برنامه پژوهش ترکیه در موسسه واشنگتن و نویسنده کتاب "خیزش ترکیه: نخستین قدرت مسلمان قرن بیست و یکم" در تحلیلی درباره وخامت وضعیت در کشور ترکیه همزمان با تشدید چالش‌های امنیتی علیه این کشور در سی‌ان‌ان می‌نویسد:

«حملات روز شنبه در پایتخت ترکیه به مثابه حملات 11 سپتامبر این کشور هستند. دو بمب‌گذاری در مرکز شهر آنکارا در نزدیکی ایستگاه قطار مرکزی این شهر و در فاصله کمی از ساختمان‌های دولتی اصلی، موجب کشته شدن دست کم 95 نفر و زخمی شدن صدها تن دیگر شدند. این حمله بدترین حمله تروریستی تاریخ کشور ترکیه بود.

چنین کشتاری تاسف‌آور و بهت‌آور است زیرا برخلاف تلقی از ترکیه به عنوان یک کشور آرام و با ثبات است. ترکیه اگرچه با منطقه ناآرام خاورمیانه مرز مشترک دارد اما از یک اقتصاد پویا، یک طبقه متوسط نسبتا بزرگ و دولت دموکراتیک برخوردار است. خشونت در این ابعاد در ترکیه یک اتفاق بی‌سابقه محسوب می‌شود.

با وجود آنکه حملات روز شنبه آنکارا بسیار آزار دهنده هستند اما درست در زمانی رخ می‌دهند که فضای دو قطبی در ترکیه رو به تشدید است و اختلافات در این کشور چه به لحاظ اجتماعی و چه به لحاظ سیاسی توسط ماهیت شخصی حکومت رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در حال وخیم‌تر شدن هستند.

اردوغان از زمان به قدرت رسیدن در سال 2003 با استفاده از حزب عدالت و توسعه ترکیه را اداره کرده و در انتخابات‌های پشت سر هم پیروز شده است. اگرچه رویکرد فوق محافظه‌کار و راست‌گرای اردوغان، رشد اقتصادی را به همراه داشته اما حکومت وی طرف تاریکی هم دارد. حقیقت این است که اردوغان مخالفان سیاسی خود را سرکوب می‌کند، منتقدان وی به زندان می‌افتند و پلیس این کشور نیز برای سرکوب تجمع‌های مخالفان اعزام می‌شود. در نتیجه اردوغان با وجود آنکه یک پایگاه راست‌گرای قدرتمند تشکیل داده اما موجب خصومت چشمگیر علیه خود در بخش بزرگی از مردم ترکیه که با او موافق نیستند شده است.

حزب عدالت و توسعه رجب طیب اردوغان به سبب وجود اختلاف در میان مخالفانش توانست بر پارلمان این کشور تسلط داشته باشد اما در انتخابات هفت ژوئن، این حزب اکثریت مطلق خود در پارلمان را از دست داد زیرا اقبال حزب دموکراتیک خلق‌ها که حامی مردم کرد است در انتخابات افزایش یافت و این وضعیت برزخی را در این کشور به وجود آورد.

انتظار می‌رود انتخابات زودهنگام ترکیه که قرار است در تاریخ اول نوامبر برگزار شود تاثیر چندانی بر تخفیف بن‌بست سیاسی در این کشور نداشته باشد. همچنین بعید است که حملات تروریستی اخیر آنکارا بتوانند وضعیت را به میزان چشمگیری تغییر دهند زیرا همچنان دو قطبی سیاسی در ترکیه برسر اردوغان بر دیگر ملاحظات دیگر برتری دارد. بعید است که تعداد زیادی از افراد دو اردوی حامی و مخالف حزب عدالت و توسعه به رغم بمب‌گذاری‌های روز شنبه رایشان را تغییر دهند. آنچه که بیش از هر چیز این اختلافات اخیر را نگران‌کننده می‌کند این است که چنین اختلافاتی همزمان با تشدید چالش‌های امنیتی پیش روی ترکیه شامل وضعیت سوریه و تهدید گروه تروریستی داعش تشدید می‌شوند.

آنکارا از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه در سال 2011 بیهوده تلاش داشته تا باعث سرنگونی حکومت بشار اسد در سوریه شود. ترکیه مدعی است که حکومت سوریه با بمب‌گذاری‌های سال 2013 در شهر ریحانلی در مرز این کشور با سوریه ارتباط دارد. اکنون که نیروهای دولتی سوریه توسط عملیات روسیه تقویت شده‌اند آنکارا باید ترس بیشتری از سوریه داشته باشد.

از طرف دیگر از آنجا که آنکارا به ائتلاف تحت رهبری آمریکا برای مبارزه با داعش پیوست در عین حال باید نگران این گروه تروریستی نیز باشد. در پی این اقدام ترکیه داعش دست به یک حمله تروریستی در شهر سوروچ در نزدیکی مرز این کشور با سوریه زد. متاسفانه باید گفت که مساله اکنون بر سر این نیست که آیا داعش بار دیگر به ترکیه حمله می‌کند یا خیر بلکه مساله بر سر این است که چنین حمله‌ای چه زمانی انجام خواهد شد.

آنکارا همچنین در نهایت باید با حزب کارگران کردستان یا پ.ک.ک نیز که با آن در حال جنگ است کنار بیاید. پ.ک.ک آنکارا را متهم کرده به اینکه اقدامات کافی برای جلوگیری از بمب‌گذاری‌های شهر سوروج انجام نداده است. این بمب‌گذاری‌ها نیز مشابه حملات روز شنبه آنکارا بودند که یک تجمع را هدف قرار دادند. پ.ک.ک همچنین اعلام کرده که به اعلام یکجانبه آتش‌بس در روز شنبه نیز متعهد است با این حال باید دید آیا رهبران مسن تر پ.ک.ک همچنان می‌توانند کنترل خود بر مقام‌های جوان و تندرو این جنبش را حفظ کنند یا خیر.

در پایان باید گفت که ترکیه باید از خودش نیز همچون دیگر چالش‌ها بترسد. برخلاف واقعه 11 سپتامبر 2001 آمریکا که وحدت بیشتر در این کشور را در پی داشت اما به نظر می‌رسد حملات آنکارا اختلافات در ترکیه را تشدید خواهند کرد. گروه‌های حامی اردوغان بعد از این حمله پ.ک.ک را مقصر دانستند و گروه‌های مخالف اردوغان نیز دولت را عامل آن قلمداد کردند. حتی اگر که ترکیه بتواند بر چالش‌های بشار اسد، پ.ک.ک یا داعش غلبه کند اما نمی‌تواند در جنگ علیه خودش پیروز شود.

تماشاکردن وضعیت امروز ترکیه مثل تماشا کردن فاجعه‌ای است که به حالت اسلوموشن در حال بروز پیدا کردن است. وضعیت در ترکیه شدیدا بد است و آینده پیش روی این کشور تیره و تار است.»

انتهای پیام