حادثه «منا» و ضرورت بازنگری در مدیریت دموکراتیک اماکن متبرکه

به گزارش مهر، براستی دولت خاندانی آل سعود از کدامین منبع مشروعیت بخش برای سلطه بر اماکن متبرکه برخوردار است؟ کدامین  یک از علمای سایر سرزمین های اسلامی مبنای سلطه خاندان سعودی بر اماکن متبرکه حجاز را به رسمیت شناخته اند ؟ خاندان آل سعود کدامین خدمت را برای سرافرازی جهان اسلام انجام داده اند ؟  کدامین صلاحیت های اخلاقی، دینی، اجتماعی و سیاسی برای احاطه و تسلط بر اماکن متبرکه را دارا هستند؟ و  بسیاری سئوالات دیگر که ذهن هر مسلمانی را می تواند به خود مشغول سازد.

خاندان سعودی با اندیشه های وهابی و تکفیری خود سالهاست که با حمایت دولت بریتانیا بر اماکن اسلامی تسلط یافته و مسلمانان جهان را نگران از نوع نگاه، عقیده، تفکر و عمل خود نموده است. این خاندان نه تنها هیچ گونه صلاحیت، مشروعیت و مقبولیتی برای اداره اماکن متبرکه ندارد بلکه ابزار دست قدرتهای جهانی  برای سرکوب و اعمال قدرت بر جریانهای اسلامی و عامل سرکوب و انحراف در جهان اسلام گردیده است.  خاندان سعودی با چندین هزار شاهزاده، مقدس ترین و ارزشمندترین سرزمین اسلامی را به زیر سلطه خود در آورده و با استبداد ذاتی و مطلق خود،هر گونه مشارکت دیگر دولت های اسلامی در اداره اماکن متبرکه را نفی می کند. متاسفانه در سالهای اخیر سوء مدیریت مقامات این خاندان در اداره اماکن متبرکه به یکی از دغدغه های امت اسلامی تبدیل گردیده است. 

متاسفانه حج سال گذشته و حج امسال با مشکلات و کج رفتاری های عدیده دیگری برگزار شد. تجاوز نیروهای امنیتی عربستان سعودی به حجاج بیت الله الحرام، بد رفتاری و بد اخلاقی با حجاج در برگزاری اعمال حج( برائت از مشرکین و زیارت اماکن زیارتی مکه و مدینه) و حادثه دلخراش سقوط جرثقیل در میان زوار که باعث کشته و زخمی شدن صدها مسلمان گردید بار دیگر ضعف خاندان آل سعود در مدیریت اماکن متبرکه و مسائل داخلی خود را برملا نمود و خاندان سعودی در حالی که این حادثه را بدون استدلال و سند به مسائل طبیعی ربط داده بودند با فاصله اندکی مجدداً برهمگان نشان دادند که شایستگی و صلاحیت اداره اماکن متبرکه حجاز را دارا نمی باشند. 

حادثه دلخراش « منا» ثابت نمود که برای اداره اماکن متبرکه مکه و مدینه در میان امت اسلامی باید حرکتی آغاز گردد تا این سرزمین امن الهی تبدیل به قتلگاه مسلمانان نگردد.

با توجه به وضعیت اماکن متبرکه به نظر می رسد که اماکن متبرکه مکه و مدینه نیاز به یک بازبینی جدی در اداره آنها احساس می گردد و خاندان حکومتی آل سعود به هیچ وجه توانمندی مدیریت و اداره نقاط مهم و متبرک فوق را  دارا نیست.  با این اوصاف و اهمیت نقاط فوق برای امت اسلامی، بنظر می رسد که اداره اماکن متبرکه مکه و مدینه  اگر به صورت دموکراتیک بر عهده تمامی مسلمانان قرار گیرد، می تواند هم خاندان سعودی را از زحمت اداره اماکن متبرکه راحت کند! !  و هم اینکه  سایر مسلمانان را در مدیریت و اداره  اماکن متبرکه سهیم نماید. هر چند رژیم آل سعود به منافع سیاسی و ایدئولوژیک مسئله حج بیشتر از نحوه مدیریت آن توجه دارد اما بی شک طرح فوق می تواند از تکرار فجایع فوق جلوگیری نماید. در واقع، اگر رژیم آل سعود اختلافات ایدئولوژیک و سیاسی خود با کشورهایی همچون جمهوری اسلامی ایران که تجربه موفقی در برگزاری مراسم های مذهبی و مدیریت اماکن مقدسه مذهبی دارند را کمی تعدیل کند و حداقل نه در مدیریت مسائل جهان اسلام بلکه در مدیریت اماکن مذهبی دیگر دول اسلامی را مشارکت دهد بدون شک ما شاهد این فجایع و اتفاقات تلخ نخواهیم بود. در نهایت باید گفت که این وقایع تلخ به اذهان  عمومی جهان اسلام به خوبی نشان داد که عربستان سعودی نمی تواند بدون مدیریت درست مسائل داخلی خود مدعی مدیریت مسائل جهان اسلام باشد. رژیم آل سعود باید بپذیرد که تنها راهکار پیش رو برای مدیریت درست اماکن متبرکه و رهایی از تکرار این فجایع و حوادث تلخ که به صورت روزافزونی مشروعیت و مقبولیت حداقلی این رژیم را با چالش مواجه می کند مدیریت دموکراتیک این اماکن از سوی همه ملل و دول اسلامی است.

 محمود نقدی پور: مدرس دانشگاه