آیا کشورهای عربی هم مانند آمریکا و غرب نسبت به سوریه تغییر موضع خواهند داد؟

به گزارش مونیتورینگ خبرگزاری صدا و سیما، عبدالباری عطوان در یادداشتی در این روزنامه به موضع آمریکا و فرانسه درباره سوریه پرداخت و نوشت: امروز در یکی از خیابان های لندن فرد مسنی به من گفت شما عرب ها طی سی سال گذشته کشور سومالی را به سخره می گرفتید و در شرایط هرج و مرج خونین و جنگ داخلی آن را مثال می زدید و نویسندگان شما در مقاله های خود برای توصیف شرایط خونین یک کشور از واژه «سومالیزه شدن» استفاده می کردند، اما آیا امروز وضع سومالی بهتر از وضع بیشتر کشورهای شما نیست؟ عراق، سوریه، یمن و لیبی اکنون چگونه هستند و کشورهای بعدی کدام هستند؟

نویسنده افزود: اکنون که اوضاع متشنج کشورهای عربی به ویژه سوریه و تغییر موضع ناگهانی کشورهای غربی و متحدان عرب آنها را که ملت سوریه را گمراه کردند دنبال می کنم به یاد این حرف ها افتادم. این کشورها اکنون پرونده سوریه را به طور کلی به روسیه واگذار کرده اند. پس از آن که دولت آمریکا از شرط کناره گیری بشار اسد رئیس جمهور سوریه و سرنگونی نظام آن عقب نشینی کرد، در حالی که پیشتر از کشورهای غربی و عربی می خواست که ائتلاف ملی مخالفان سوری را تنها نماینده سوریه معرفی کنند، اکنون شاهد هستیم که لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه - که سخت‌گیرترین کشور در خصومت علیه بشار اسد بود- اعلام کرد کناره گیری بشار اسد نمی تواند خواست مطلق و غیر قابل تغییر بماند. در غیر این صورت، اوضاع سوریه به درد و مصیبتی دچار خواهد شد که عراق پس از فروپاشی ارتش و دولت به آن دچار شد. روزنامه «لو فیگارو» به نقل از فابیوس اعلام کرد فرانسه کناره گیری بشار اسد را به عنوان پیش شرط مذاکرات صلح مطرح نخواهد کرد.
عطوان در ادامه یادداشت خود افزود: علت اصلی این تغییر موضع غربی ها قدرت گیری «دولت اسلامی» (گروه تکفیری- صهیونیستی داعش) و خطر آن است که اگر نگوییم همه قدرت های منطقه بلکه بیشتر قدرت های منطقه برای نابودی آن بسیج شده اند و دشمنان قبل از دوستان مانند عربستان با ایران و آمریکا با روسیه درباره این هدف با یکدیگر گفتگو می کنند. البته که علت های دیگری نیز در این خصوص وجود دارد که پایداری نظام سوریه و ارتش آن نزدیک به پنج سال و حمایت داخلی و خارجی از آن از جمله این علت هاست. روسیه و ایران به طور نامحدود از نظام سوریه حمایت می کنند که از عوامل پایداری آن به شمار می رود.
مشخص نیست که آیا تغییر در موضع فرانسه، آمریکا و دیگر کشورهای غربی در قبال نظام سوریه سبب تغیر موضع کشورهای عربی و اسلامی مانند ترکیه، عربستان و قطر که در جبهه همان کشورها بودند نیز خواهد شد یا خیر. این کشورها بودند که از همان روز اول از مخالفان سوری حمایت کردند و حمایت مالی، تسلیحاتی و انسانی و نیز امپراتوری رسانه ای خود را در خدمت مخالفان قرار دادند. این کشورها بودند که عضویت سوریه را در اتحادیه عرب به حال تعلیق در آوردند و سفارت این کشور را نیز در کشورهای خود بستند. اکنون این سوال مطرح است که آیا این کشورها طی روزها و هفته های آینده به تبع متحدان غربی خود تغییر موضع خواهند داد و چه کسی برای تغییر موضع آنها تلاش خواهد کرد و اگر عناد و لجاجت ورزند- که البته از نظر من بعید است- چه گزینه های دیگری در پیش خواهد بود؟
چند روز پیش رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، از ایجاد منطقه حائل و پرواز ممنوع در داخل سوریه صحبت کرد و نیز عادل الجبیر وزیر امور خارجه عربستان سعودی به ضرس قاطع اعلام کرد رئیس جمهور بشار اسد چه با گزینه سیاسی و چه با به کارگیری قوه قهریه سرنگون خواهد شد و او هیچ جایگاهی در آینده سوریه ندارد. بنابراین، آیا این خواسته ها همچنان پس از این تغییر موضع غربی ها مطرح خواهد شد؟
اردوغان روز چهارشنبه در مراسم افتتاح مسجد بزرگ مرکزی مسکو در کنار ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین حضور داشت و به خبرنگاران اعلام کرد که روابط ترکیه و روسیه طی ده سال اخیر به سطح پیشرفته ای رسیده است و حجم تبادل تجاری بین دو کشور همچنان در حال افزایش است و سال پیش به سی و یک میلیارد دلار رسید. او همچنین اعلام کرد به دنبال افزایش حجم مبادلات تجاری به صد میلیارد دلار در سال دو هزار و بیست است و امیدوار است که این هدف تحقق یابد.
تحقق این هدف نمی تواند جز با تفاهم دو کشور ترکیه و روسیه درباره سوریه باشد. به نظر می رسد که این تفاهم در مذاکرات رسمی دو طرف حاصل شده است و نتایج آن نیز به زودی عیان خواهد شد.
بنابراین، اکنون باید پرسید که عرب ها درباره این تحولات و دگردیسی ها در مواضع در کجا قرار دارند؟ مخالفان در کجا هستند؟ ملت سوریه که از همه گروه ها و طوایف آن کشته، زخمی و آواره شدند کجای معادله هستند؟

4949