روزنامه روس: مسکو از تهران یاد بگیرد

به گزارش مونیتورینگ خبرگزاری صدا و سیما به نقل از پایگاه روسی زبان « ودوموستی » آلکساندر لوسف مدیرکل شرکت «اسپوتنیک - کنترل سرمایه» تصریح کرده است ایران از زمان پیروزی انقلاب نمونه منحصر به فرد تاب آوردن کشوری هشتاد میلیون نفری را زیر فشار انواع و اقسام تحریمها، جنگ خونبار و رویارویی نظامی با متحدان آمریکا در خاورمیانه به نمایش گذاشته است. این منبع می نویسد: آن چه که طی سالهای اخیر بر سر این کشور آمده است در زمینه رویارویی با غرب الگویی برای روسیه به شمار نمی رود، ولی امکان می دهد نتیجه گیریهای مشخصی انجام دهد تا اشتباهات را تکرار نکند، تحریمها را دست کم نگیرد و نیز تجربه مثبت تهران را در زمینه بازسازی اقتصاد در شرایط تحریم مورد نظر قرار دهد. اقتصاد ایران مجبور بود در چنین شرایطی به حیات خود ادامه دهد: ممنوعیت تجارت شهروندان و شرکتهای آمریکایی و بعد کشورهای ثالث با آن از جمله در زمینه نفت و گاز و بعد عملیات مالی و حذف این کشور ازسیستم سویفت، عملیات تجاری، تحویل دارو، تجهیزات و قطعات یدکی و تحریم نفتی ... جنگ پرهزینه با عراق و تهدیدهای نظامی چندین ساله هم منابع زیادی را بلعیدند و سرمایه ها را محدود کردند و مسدود کردن طولانی مدت سرمایه گذاری درعرصه نفت و گاز باعث عقب ماندگی تکنولوژیکی شد. ضریب متوسط استخراج نفت در میادین نفتی ایران یکی از پایین ترینها در جهان است. تحریمها توسعه کل اقتصاد، از جمله ماشین سازی، کشتیرانی، صنعت نساجی و داروسازی را به طور جدی محدود کردند و موجب نرخ بالای تورم و بیکاری شدند. از این جا باید نخستین نتیجه را گرفت: تاثیر تحریمها را بر اقتصاد نباید دست کم گرفت. باید توجه داشت که در حال حاضر تامین رفاه در ایران به جای صدور مواد خام بر پالایش نفت و اقتصاد غیرنفتی تکیه دارد. در واقع عرصه نفتی که در زمان شاه اساس اقتصاد را تشکیل می داد، با وجود میادین نفتی عظیم حالا فقط پانزده درصد تولید ناخالص ملی را تشکیل می دهد. رهبر ایران در پاسخ به تحریمهای فزاینده جهاد اقتصادی( اقتصاد مقاومتی ) اعلام کرد که نکات اصلی آن عبارتند از: افزایش تولید ناخالص ملی با روشهای علمی، تنظیم فناوریهای سرمایه گذاری به منظورکاهش وابستگی به صادرات مواد خام و توسعه زیربنایی از محل تلاش مردم و ثروتهای طبیعی. کشور هم زمان شروع به توسعه سریع تولیدات داخلی به منظور جایگزینی واردات دور از دسترس و کاهش وابستگی به صادرات نفت خام از محل افزایش قابل توجه پالایش نفت و گاز و نیز توسعه صنعت پتروشیمی کرد. این صنعت با تولید پلی اتیلن، متانول، پروپان، پلاستیک و خیلی محصولات دیگر تا ابتدای سال دو هزار و پانزده چهل و پنج درصد تولیدات صنعتی و سی و شش درصد کل صادرات نفتی ایران را تشکیل داده است. انتظار می رود تا سال دو هزار و بیست این کشور چهل و یک درصد بازار پتروشیمی کل آسیای غربی را قبضه کند. عمل به وظایف تعیین شده از سوی رهبر به دقت از سوی دولت کنترل و فاسدان مالی در ملا عام مجازات می شوند. دومین نتیجه ای که می توان گرفت این است که : نباید باور به توان خود را از دست داد، بلکه باید تلاشهای جدی برای توسعه آن به کار گرفت. آمریکا و متحدانش نتوانستند ایران را از بقیه دنیا منزوی کنند. تعداد زیادی از کشورها که به تحریمها نپیوستند از جمله چین، هند، روسیه، کره جنوبی و ترکیه از جایگاه آمریکا و اتحادیه اروپا در تجارت خارجی ایران خبرداربودند. درسال دو هزار و چهار سهم آسیا در صادرات نفت ایران به نود و دو درصد رسید. این کشور چرخش واقعی به سمت مشرق زمین انجام داد و پکن آن را با آغوش باز پذیرفت. اطلاعات رسمی در مورد صادرات نفت ایران وجود ندارد ولی بر اساس برخی ارزیابیها این کشور توانسته پس از تحریمها هفتاد و پنج میلیارد دلار نفت بفروشد. از آن جا که حسابهای دلاری و یورویی آن در بانکهای خارجی مسدود شده اند، بخش اصلی محاسبات با پول ملی کشورهایی انجام می شود که با تهران همکاری می کنند. معامله با هند و ترکیه با طلا صورت می گیرد و در رابطه با چین علاوه بر یوان از روش تهاتری هم استفاده می شود. برخی کشورهای عرب همسایه و ترکیه نقش واسطه را در زمینه تجارت خارجی برعهده گرفته اند و حتی شرکتهای اروپایی به همکاری با ایران از طریق شرکتهای واسطه ادامه می دهند. امارات به مهمترین مرکز ترانزیت واردات خارجی به ایران تبدیل شده و تجارت از طریق بندر دوبی از واردات مستقیم کالا از چین و هند فراتر رفته است. سومین نتیجه ای که می توان گرفت این است: باید شرکایی یافت و همکاریها را گسترش داد. تنها بیست درصد خاک ایران به ویژه در حاشیه دریای خزر قابلیت زراعت دارد. وقتی به خاطر تحریمها مساله جایگزین کردن محصولات تولید داخلی مطرح شد، سیستم مدیریت دولتی و تشویق تولید کنندگان کشاورزی تاثیر بالای خود را نشان داد. پرداخت کامل قیمت بذر به کشاورزان، خرید بدون واسطه محصولات، برنامه آبیاری و استفاده از زمینهای قابل شخم جدید به کشور امکان دادند در کوتاه مدت در زمینه محصولات خوراکی به استقلال برسد. روش اقتصادی ایران که در برنامه ریزی تولید، کنترل کامل، تنظیم سیاست قیمت گذاری، توزیع مواد خام و تجهیزات به کارخانه داران تجلی یافته نیز نتایج خود را داشت. درپی کشاورزی جایگزینی در صنعت خودروسازی هم شروع شد و شرکت ایران خودرو که درسال بیش از یک میلیون ماشین سواری، کامیون و اتوبوس تولید می کند از نظر حجم تولید مکان نخست را در آسیای غربی به خود اختصاص داده و شعبه هایش را در جمهوری آذربایجان و بلاروسی افتتاح کرده است. صنایع نظامی این کشور هم به طور قابل توجهی تقویت شده است. بودجه سخاوتمندانه ای به نوسازی تسلیحات ارتش اختصاص داده شده و در نهایت کشور به سلاحهای پیشرفته ای دست پیدا کرده که از نظر قیمت به مراتب از نمونه های غربی ارزانتر تمام می شوند. موفقیتهای صنایع موشکی و فضایی نتیجه تلاش مهندسان و دانشمندان مراکز علمی تهران و اصفهان است. لازم به یادآوری است که تعداد کشورهای دارای آژانس فضایی در جهان چندان زیاد نیست. مقامات ایران پیشرفت در فضا را نه تنها به عنوان روشی برای عرض اندام در جهان اسلام و بلکه نشانه توسعه علوم و فناوری می دانند. حتی توسعه طرحهای اتمی که با مسائل ژئوپلیتیکی همراه شده است که بعضی اوقات تا تهدید نظامی هم پیش می روند، به منزله سهمی در مدرنیزه کردن صنایع و انرژی البته بر اساس الگوی اتحاد شوروی است. پس چهارمین نتیجه ای که می توان گرفت این است که به منظور مقابله با فشار خارجی و تحریمها باید خود نسبت به تولید مواد خام و محصولات خوراکی اقدام کرد، توان تولیدی را افزایش داد و از تحقیقات علمی حمایت کرد. پایگاه ودوموستی در خاتمه نوشت : این احتمال وجود دارد که تحریمهای ایران به زودی برداشته شوند و حدود یکصد و پنجاه میلیارد دلار از سرمایه های مسدود شده آن آزاد شود. کشور با موج سرمایه گذاری نه تنها در بخش نفتی وگازی و بلکه در همه زمینه های اقتصادی از جمله ماشین سازی، نساجی، ساختمان سازی، فناوریهای اطلاعاتی و غیر رو به روست. هیاتهای کشورهای اروپایی و نمایندگان بزرگترین شرکتهای جهان برای بررسی دورنماهای همکاریهای آتی راهی تهران شده اند. حالا شرکای قدیمی تهران یعنی روسیه، هند و چین باید به طور جدی با تجار غربی رقابت کنند. ولی بعید است روسیه از عهده رقابت با سرمایه گذاران جهانی در بازار ایران و عرصه بانکی بر آید. نهادهای مالی با بی صبری منتظر ایجاد فرصت ورود به بازار بورس و عرصه بانکی این کشور و پیش بینی سود حاصل هستند. این احتمال وجود دارد که بازار بورس این کشور از نظر سرعت رشد در میان کشورهای در حال توسعه مکان نخست را کسب کند. پنجمین نتیجه این است که تحریمها دائمی نیستند. وقتی کشوری در حال رویارویی قرار دارد نباید همه پلها را پشت سرش خراب کند، بلکه باید مبنایی برای توسعه و همکارهای آتی ایجاد کند.

4949