انتقاد یک جامعه‌شناس از «ماه عسل»

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، او درباره برنامه « ماه عسل » معتقد است : « واقعیت آن است که هدف یا اهداف این برنامه همانند نامی که برای آن انتخاب شده است مبهم و به نوعی نامشخص است . البته من فکر می کنم که این برنامه به دنبال اثر شاید بتوان گفت « اثر وای » یا آنچه که در مطالعات اجتماعی   « wow effect » می گویند است .»

او می‌افزاید: «در سال های اخیر این هدف عمدتا با نشان دادن افرادی که در زندگی با مشکلات تکان دهنده ای مواجه شده بودند تأمین می شد ولی به نظر می آید که در قسمت های اخیر، دستیابی به این هدف خودش تبدیل به یک هدف شده است و محتوا از اولویت بعدی برخوردار است. ساده تر بگویم: به نظرم هدف این برنامه تکانِ روحی و روانی بیننده در مقابل تلویزیون است. حال این تکان می تواند با نشان دادن فردی باشد که مثلا نقش ساقدوش را برای داماد ایفاء می کند در حالی که اصلا داماد را نمی شناسد، یا نحوه خواستگاری جواد رضویان باشد، یا یک زن شاغل در معدن یا قصه زندگی یک کودک فقیر!»

این جامعه‌شناس یکی از مشکلات برنامه‌های مثل «ماه عسل» را گرفتار شدن در دامنه شو یا نمایش می‌داند: «معمولا برنامه های معروف گفتگو محور معروف به « تاک شو» باید به شکل متعادلی معیارهای لازم برای هم گفتگو یا تاک و هم نمایش یا شو را رعایت کنند. به نظرم این برنامه بعضا گرفتار شو یا نمایش می شود. مثلا اشک ریختن های مجری برنامه در بعضی قسمت ها، توانایی مجری برای کنترل احساساتش را زیر سوال می برد مگر آنکه آن تصور رایج درباره بعضی از مجریان تاک شوها وجود داشته باشد که با این اشک ها بخواهند به تحقق همان « اثر وای» کمک کنند.»

علیخواه همچنین درباره تاثیر این نوع برنامه‌ها بر جامعه می‌گوید:‌ «واقعیت آن است که اثر گذاری رسانه های سنتی نظیر تلویزیون بر مخاطب با آمدن رسانه های جدید بسیار دشوار شده است و تلویزیون باید این موضوع را ببیند. در یکی دو هفته گذشته مطالب انتقادی بسیاری درباره رفتارهای مجری این برنامه و آوردن بعضی مهمانان در شبکه های اجتماعی مجازی منتشر شده است که نشان می دهد موضوع اثر گذاری دشوار شده است. شاید بتوان اثرگذاری رسانه هایی همچون به تلویزیون را به قبل و بعد از ظهور شبکه های اجتماعی مجازی تقسیم کرد. طبقه متوسط تحصیل کرده به این رسانه های جدید دسترسی دارد و خیلی زود ارزیابی اش را از برنامه ها منتشر می کند و جریانی غالب در فضای مجازی شکل می گیرد که خود می تواند بر سایر مخاطبان دارای سواد رسانه ای کمتر موثر واقع شود.»

او ادامه می ‌ دهد : « به نظرم برنامه هایی از این دست تأثیرات مقطعی و بی ثباتی بر مخاطب دارند . من در کل با سیاست های فرهنگی که در یک ماه می خواهند مردم را مومن، نوع دوست یا قانونمدار کنند چندان موافق نیستم . در موضوع تأثیر رسانه های جمعی ما باید به دو ترکیب « طولانی - طولانی » و « کم - کم » توجه داشته باشیم . در خصوص ارزش هایی که به آنها اشاره شد اگر رسانه تأکید را بر فرایند اجتماعی شدن افراد بگذارد یعنی زمان « طولانی » را صرف آموزش مستقیم و غیر مستقیم افراد کند ماندگاری اثر هم « طولانی » تر خواهد بود . برنامه هایی همچون ماه عسل بیشتر با ترکیب « کم - کم » پیش می روند . شوکی وارد می کنیم، مخاطب از نظر روحی و روانی تکان می خورد و بعد از گذشت یک ماه تمام ! نکته دیگری را نیز باید درباره اثر گذاری بگویم . اثر گذاری پیام یا برنامه هایی از این دست به محیط یا زمینه پیام هم بستگی دارد و مشروط به آن است . از تلویزیون انتظار معجزه نداشته باشیم . وقتی قسمت های مختلف زمینه اجتماعی در خدمت به قول جامعه شناسان « من گرایی » یا Me-ism است شما انتظار نداشته باشید تلویزیون به تنهایی بیاید و افراد را نوع دوست بار بیاورد . این نوع اقدامات زمانی جواب می دهد که یک نوع هماهنگی اجتماعی وجود داشته باشد .»    

[span]۵۷۲۴۴