نزدیک شدن اسرائیل و عربستان، بازتاب اضطرابی منطقه‌ای

"با توجه به وضعیت وخیم امور در خاورمیانه، به آسانی نتیجه می‌گیریم که برای این خشونت‌ها، آشوب‌ها و بحران‌های در جریان، پایانی وجود ندارد. خاورمیانه سرزمین معجزه‌هاست اما چطور می‌توان افشاگری‌های اخیر درباره نشستهای محرمانه میان عربستان و اسرائیل به منظور مقابله با ایران را توضیح داد؟"

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)،‌ "دیوید اوآلالو"، تحلیلگر مسائل امنیت بین‌الملل و عضو سابق واحد اطلاعات ارتش آمریکا، در پایگاه خبری هافینگتون پست در تحلیلی درباره چگونگی نزدیکی اسرائیل و عربستان سعودی "برای مقابله با ایران" می‌نویسد: «به درستی باید گفت که در خاورمیانه هر چیزی امکان‌پذیر است. این پنهانی نیست که اسرائیل و عربستان هر دو دشمنی زیادی با ایران دارند. آنها با وجود داشتن منافع متفاوت این دیدگاه مشترک را دارند:‌ باید جلوی ایران را از تقویت بازوهای سیاسی و نظامی‌اش در منطقه بگیریم. از نظر عربستان، ایران یک تهدید مذهبی علیه ثبات این مملکت پادشاهی به ویژه در مناطق شیعه نشین شرق این کشور است.

اسرائیل نیز نگران افزایش قابلیت‌های نظامی حماس و حزب‌الله است.

قابل توجه‌ترین جنبه این دیپلماسی محرمانه این است که دیدارهای پنهانی عربستان و اسرائیل در سال 2014 هنگامی که مشخص شد باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در حال رفتن به سمت دستیابی به توافق با ایران در زمینه برنامه هسته‌ای است، آغاز شدند. با این حال این که در آن زمان علنا این نشست‌ها افشا شود دست کم برای طرف عربستانی به عنوان یک گزینه مطرح نبود. دلیل آن مشخص است: این کار نشان می‌دهد که عربستان حق موجودیت اسرائیل را به رسمیت شناخته است؛ در حالی که حکومت پادشاهی عربستان با این موضع دست کم در اصل آن مخالفت می‌کند.

به رغم همکاری میان اسرائیل و عربستان، ریاض هیچ گاه دولت اسرائیل را به رسمیت نشناخته و روابط دیپلماتیک رسمی با آن نظیر اردن و مصر برقرار نکرده است.

نشستهای دوجانبه آنها برای آن که جلب توجه نکند در هند،‌ ایتالیا و جمهوری چک برگزار شد – کشورهایی که در ارتباط با سیاست خاورمیانه چیز زیادی از آنها نمی‌شنویم.

برگزاری این نشستهای محرمانه نشان می‌دهد که واشنگتن با آنها موافق است اما می‌خواهد پشت صحنه بماند. اسناد دیپلماتیکی در سال 2010 توسط پایگاه افشاگر ویکی لیکس منتشر شدند که در آنها مشخص شد،‌ یاکوو هاداس، مقام وزارت امور خارجه اسرائیل معتقد است تنها دلیل نزدیکی میان اسرائیل و عربستان این است که عربستان و دیگر کشورهای عرب حوزه خلیج فارس معتقدند اسرائیل جایگاه خوبی دارد برای آن که بر واشنگتن اعمال نفوذ کند و با استفاده از این نفوذ می‌توان منافع عربستان در محدود کردن توسعه نظامی و ایدئولوژیک ایران در خاورمیانه را به پیش برد.

به گفته برخی تحلیلگران امنیتی همکاری میان اسرائیل و عربستان نمایانگر یک تغییر عمیق است. غیر عادی‌تر از همه این است که "دوره گولد"، نماینده اسرائیلی که در سال 2003 کتابی با عنوان "پادشاهی نفرت" درباره عربستان منتشر کرد و در آن از نقش این کشور در تامین مالی ایدئولوژی افراطگرانه و تروریسم پرده برداشت، اکنون در حال تدوین راهبرد با عربستانی‌ها درباره محدود کردن توسعه ایران است؛ چیزی که صحبت از آن یک هجو است.

کسانی که فکر می‌کنند همکاری میان عربستان و اسرائیل طولانی خواهد بود احتمالا در اشتباهند. ممکن است آنها اهدافی مشترک داشته باشند اما عربستانی‌ها واقعا می‌ترسند که تسلط شیعیان بر منطقه قدرت مذهبی که این کشور به دست آورده را تضعیف کند. اسرائیل نیز نگران است که به دلیل جنگ داخلی سوریه، ممکن است جنگ در داخل سوریه به داخل اسرائیل نیز سرایت کند.

اسرائیل همچنین نگران پشتیبانی ایران از حزب‌الله لبنان با موشکهای پیچیده‌ای است که کاملا با راکتهای بدون قابلیت هدایت پذیری که سابقا حزب‌الله استفاده می‌کرد، متفاوت هستند.

آنچه که من آن را جالب می‌دانم این است که چطور عربستانی‌ها آمریکا را دور زده و مستقیما با اسرائیل که قدرتمندترین همپیمان ما در منطقه است، تعامل کردند. این نشان می‌دهد که ملک سلمان، پادشاه فعلی عربستان می‌خواهد حکومت پادشاهی‌اش قابلیت خود را برای اقدام یکجانبه بدون پشتیبانی آمریکا نشان دهد. این نشان دادن قدرت شامل اقدام نظامی (از طریق حملات هوایی علیه یمن) و نفوذ دیپلماتیک (شرکت نکردن در نشست اخیر کمپ دیوید) نیز می‌شود. آیا این اقداماتی که عربستانی‌ها انجام دادند نشان می‌دهد که آمریکا تا این حد جایگاه غیرمرتبطی پیدا کرده است؟ بدون تردید بله.

اگر باراک اوباما به توافق با ایران دست پیدا کند این نه تنها به عنوان میراث سیاست خارجه او مطرح خواهد بود بلکه باعث تقویت هر چه بیشتر روابط میان این دو هم‌پیمان آمریکا در خاورمیانه خواهد شد؛ دو طرفی که هرگز کسی نمی‌توانست تصور کند که روزی نزد یکدیگر بروند. آیا چنین معجزاتی هرگز متوقف نخواهند شد؟»

انتهای پیام