کانال های تماس سعودی ها با مسکو/ جانشین ولیعهد چرا به روسیه رفته است؟

جانشین ولی‌عهد عربستان با سفر به مسکو و سعی در تطمیع روسیه با انعقاد توافقنامه‌های نظامی و هسته ای در تلاش است تا روسیه را برای برون رفت آبرومندانه ریاض ار باتلاق یمن قانع کند.

 پایگاه خبری النشره در مقاله‌ای نوشت: در طول دهه‌‌های گذشته عربستان سعودی آمریکا را به عنوان متحد استراتژیک خود می‌‌شناخت و به همین علت در موضع دشمنی با روسیه بود، چرا که درگیری ‌های طولانی مدتی بین واشنگتن و مسکو به ویژه در مرحله جنگ سرد و قبل از سقوط اتحاد جماهیر شوروی در جریان بودن است، همچنین عربستان سعودی نقش برجسته ‌ای در تأمین مالی جنگ‌های آمریکا در خاورمیانه ایفا کرده است.

در حالی که روسیه همواره آمادگی خود را برای ایجاد بهترین مناسبات با عربستان سعودی اعلام کرده بود، اما عربستان منافع خود را در این روابط نمی‌‌دید، به ‌ویژه که معتقد بود واشنگتن در برابر هر خطر خارجی یا داخلی حامی او باقی خواهد ماند. اما با بازگشت نفوذ روسیه به منطقه از خلال حوادث سوریه ریاض خود را مجبور دید که کانال‌های تماس با مسکو را فعال کند تا بتواند مواضع این کشور را تغییر دهد. به ویژه اینکه آمریکا ثابت کرده است که وارد مرحله جدیدی از سیاست خارجی خود شده که بر اساس آن به دنبال پایان درگیری ‌ها با جمهوری اسلامی ایران در زمینه پرونده هسته‌ای است.

پول مهم ‌ترین سلاح عربستان در این عرصه است، البته این موضوع ضرورتاً از طریق پرداخت رشوه‌ های مالی مستقیم به دولت روسیه صورت نمی‌‌گیرد، بلکه ممکن است با تشویق این کشور به عقد قراردادهای اقتصادی و نظامی انجام شود،‌ اتفاقی که ریاض پیش‌ از این نیز با فرانسه به عنوان متحد اروپایی خود به آن دست زده تا پاریس را به نماینده مواضع کشورهای خلیج فارس در قبال هر توافق احتمالی با تهران تبدیل کند.

منابع مطلع اعتقاد دارند که نگرانی‌های عربستان سعودی از مواضع آمریکا بر کسی پوشیده نیست،‌ به ویژه اینکه این موضوع باراک اوباما رئیس ‌جمهور آمریکا را مجبور به برپایی نشستی با سران کشورهای حاشیه خلیج فارس در کمپ دیوید کرد تا نسبت به آینده به آنها اطمینان دهد و تأکید کند که کشورش آمادگی امضای معاهدات دفاعی برای حمایت از آنها را دارد، اما این نشست نیز نگرانی‌ های عربستان را برطرف نکرد.

این منابع می‌افزایند که ریاض بارها به صورت مستقیم و غیرمستقیم نگرانی خود را از مناسبات پدید آمده بین واشنگتن و تهران ابراز داشت و با هر ابزار ممکن به دنبال مانع ‌تراشی در این روند برآمده، اما تاکنون شکست خورده است، به‌ ویژه اینکه باراک اوباما اعتقاد دارد امضای توافق هسته ‌ای تنها دستاوردی است که وی می ‌تواند در پایان دوره ریاست جمهوری خود به ملت آمریکا ارائه دهد.

" کلید رفع این نگرانی در دست مسکو است " این موضوعی است که شخصیت‌های سعودی در سال‌های اخیر به آن اعتقاد پیدا کرده‌اند، اما نمی ‌توانند آن را در عرصه میدانی به اجرا بگذارند ، چرا که رویکردهای جدید روسیه را درک نمی‌‌کنند. مسکو در سال‌ های اخیر به دنبال بازگشت به جامعه جهانی از طریق ولادیمیر پوتین است. این کشور برگه ‌های زیادی در دست دارد که ممکن است آنها را نادیده بگیرد، اما در برخی دیگر از برگه‌ها حتی یک قدم عقب ‌نشینی نمی‌کند. این موضوع به ‌ویژه در مورد رهبران سوریه صدق می‌کند، چرا که بازگشت روسیه به ویترین حوادث جهانی از طریق دمشق انجام شده است.

در حالی که مسکو از منافع و نفوذ خود با حمایت کامل از دولت سوریه در ابعاد سیاسی و نظامی حمایت می‌کرد ، ریاض در نقطه مقابل این رویکرد قرار داشت و اموال هنگفتی را برای براندازی بشار اسد رئیس ‌جمهور سوریه هزینه می‌کرد. این موضوع انتقادات عربستان از پوتین و معاونان وی را به دنبال داشت،‌ اما بندر بن سلطان رئیس سابق سرویس جاسوسی عربستان سعودی معتقد بود تطمیع مسکو با پول زیاد و عقد قراردادهای نظامی و اقتصادی با این کشور راهکاری مناسب برای تغییر مواضع روسیه است، اما پاسخ روسیه به این پیشنهاد غافلگیر کننده بود.

عقب‌ نشینی مسکو در سوریه به معنی از دست دادن پایگاه نظامی در دریای مدیترانه بود که در شهر طرطوس سوریه قرار دارد. این اقدام همچنین باعث می‌ شد روسیه نفوذ بین ‌المللی خود در عرصه جهانی که کم کم به سمت مدیریت چند قطبی پیش می ‌رود را از دست بدهد. قبل از آغاز بحران سوریه بندر بن سلطان معتقد بود که می ‌تواند مواضع روسیه را از طریق پول در قبال برنامه هسته ‌ای ایران تغییر دهد. وی در سال 2008 برای تحقق این هدف تلاش کرده بود.

در شرایطی که محمد بن سلمان جانشین ولی‌عهد عربستان سعودی قوی ‌ترین مرد این کشور است،‌ در روزهای گذشته به مسکو سفر کرده تا سلاح استراتژیک این کشور یعنی پول را بار دیگر بر روی میز مذاکرات قرار دهد، اما هدف اساسی این بار اوضاع سوریه نیست، بلکه براساس آنچه منابع مطلع  می‌گویند تحولات یمن است. مسکو در این عرصه از صدور قطعنامه بین ‌المللی شورای امنیت با استفاده از حق وتو ممانعت نکرده و تا حدی مواضع کشورهای حاشیه خلیج فارس را قبول دارد.

ریاض امیدوار است که پوتین به این ترتیب بتواند ایرانی ها را راضی کند تا بر جنبش انصار الله فشار وارد کنند و توافقی برای حفظ آبروی عربستان سعودی به دست آید،‌ در مقابل عربستان حاضر است توافق‌نامه‌‌های نظامی و اقتصادی مهمی با مسکو به امضا برساند که مهم ‌ترین آنها در زمینه همکاری برای استفاده از انرژی هسته ‌ای در ابعاد مسالمت ‌آمیز است.

در نتیجه در روزهای آینده به ویژه در سایه سفر قریب‌ الوقوع سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی به مسکو میزان موفقیت فرزند وی در تطمیع روسیه مشخص می ‌شود. البته قطعاً پوتین نیز می‌ داند چگونه از همگرایی ایران و آمریکا و نگرانی ریاض از این موضوع به نفع خود بهره ‌برداری کند.

روسیه معتقد است که عربستان سعودی می‌ تواند در بازگرداندن قیمت نفت به سطح طبیعی خود نقش مهمی ایفا کند، این در حالی است که ریاض با افزایش تولید نفت خود سهم عمده ‌ای در کاهش قیمت آن داشته است تا بتواند اقتصاد روسیه و ایران را هدف قرار دهد. حال این سؤال مطرح است که آیا بن سلمان در سایه جنگ ‌هایی که عربستان وارد آن شده، می ‌تواند تولیدات نفتی ریاض را کاهش دهد؟

52310