نبرد «القلمون» چگونه توازن قوا را به نفع محور مقاومت تغییر داد

خبرگزاری مهر-گروه بین الملل: منطقه «القلمون» در غرب سوریه قرار دارد و به دلیل کوهستانی بودن آن، به «کوه های القلمون» معروف است. کوه های واقع در این منطقه به سلسله کوه های واقع در مرزهای لبنان وصل می شود به همین دلیل القلمون در مرزهای مشترک سوریه و لبنان قرار دارد. از جمله مهم ترین روستاهای واقع در این منطقه می توان به «عرسال»، «معلولا»، «یبرود»، «رأس المعره» و «عسال الورد» اشاره کرد که از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار هستند. در میان روستاهایی که ذکر شد «عرسال» به دلیل موقعیت جغرافیایی و استراتژیکی که دارد از اهمیت ویژه ای برای گروه های تکفیری و همچنین محور مقاومت برخوردار است. این منطقه همواره آبستن درگیری های گسترده میان نیروهای محور مقاومت و تکفیریها بوده است که در اغلب موارد محور مقاومت توانسته برتری خود در آنجا را به دشمن دیکته کند.

اما اهمیت استراتژیک منطقه القلمون در چیست؟

منطقه «القلمون» به دلیل داشتن ساختار کوهستانی همواره مکان مناسبی برای تحرکات گروه های تکفری بوده است بدین صورت که تکفیریها از آن به عنوان منطقه ای صعب العبور برای پنهان شدن و ادامه تحرکات تروریستی خود استفاده می کنند.

از سوی دیگر، بخشی از ارتفاعات منطقه القلمون در سوریه و بخش دیگری از آن در لبنان قرار دارد، به همین دلیل هر گروهی که موفق به سیطره بر این منطقه شود، می تواند اشراف کاملی بر تحولات دمشق و یا حتی بیروت داشته باشد.

نیروهای ارتش سوریه و مقاومت مردمی لبنان طی هفته های گذشته پیروزی های بزرگی را در مبارزه با تکفیریها در القلمون به دست آورده اند که حتی برخی رسانه های غربی از جمله رویترز نیز نتوانسته از این پیروزی ها به سادگی عبور کند و از آن به عنوان «دستاورد» یاد کردند. محور مقاومت موفق شد طی چند عملیات گسترده و پی در پی بر تمامی مراکز وابسته به تروریست های داعش و جبهه النصره در مناطق غربی القلمون سیطره یابند. در جریان عملیات محور مقاومت ده ها تروریست داعش و جبهه النصره به هلاکت رسیده و بسیاری نیز به شدت مجروح شدند. در پی ایجاد شکاف گسترده در صفوف تروریست ها در القلمون بخشی از آنها فرار را بر قرار ترجیح داده و به اشکال مختلف از جمله پوشیدن لباس زنان پا به فرار گذاشتند و برخی دیگر نیز به اردوگاه های پناهندگان سوری در مرزهای لبنان گریختند و در آنجا پناه گرفتند. در جریان فاز اول درگیری ها میان محور مقاومت و تروریست های تکفیری جبهه النصره، برجسته ترین سرکرده های این گروه به هلاکت رسیدند به طوری که ضربه روحی مهلکی به اعضای آن وارد شد. آنچه که در این زمینه حائز اهمیت به نظر می رسد، سکوت دولت های غربی حامی تکفیریها در القلمون در قبال تحولات اخیر در این منطقه است.

اهمیت نتایج اخیر نبرد «القلمون» در این است که این نتایج پس از سلسله تحولات مهم اخیر در صحنه میدانی سوریه طی هفته های گذشته محقق شدند. این نتایج و دستاوردهای علیه تکفیریها در سایه جنگ روانی گسترده علیه ملت سوریه محقق شدند. برخی رسانه ها عامدانه از پیشروی گسترده گروه تروریستی موسوم به «جیش الفتح» در حومه استان ادلب با حمایت همه جانبه ترکیه، عربستان و قطر خبر دادند تا بدین صورت روحیه دولت و ملت سوریه در جریان مبارزه با تروریسم تضعیف شود.

دستاوردهای اخیر محور مقاومت در منطقه القلمون خط بطلانی بر شایعات مبنی بر نزدیک بودن آغاز «نبرد بزرگ دمشق» کشید. رسانه های منطقه ای و بین المللی حامی گروه های تکفیری اینگونه القا کردند که تروریست های «جیش الفتح» پس از پیشروی در حلب و ادلب اکنون در اندیشه آغاز نبرد بزرگ دمشق و تسلط کامل بر این شهر هستند. آنها از توافق پشت پرده ترکیه، عربستان و قطر برای تغییر روند تحولات میدانی در سوریه و به ویژه دمشق خبر دادند.

می توان گفت دستاوردهای اخیر محور مقاومت در القلمون و سیطره نیروهای مقاومت بر بخش های وسیعی از آن نه تنها موج شایعات کشنده را متوقف کرد، بلکه روحیه ارتش و ملت سوریه را تا حد زیادی بالا برده و این موضوع در تحولات میدانی اخیر کاملا واضح و آشکار است.

از سوی دیگر، موقعیت جغرافیایی ـ استراتژیکی منطقه القلمون، موجب حساس تر شدن نبردها در این منطقه شد. به گفته بسیاری از تحلیلگران ارتش سوریه و نیروهای مقاومت مردمی لبنان با سیطره کامل بر منطقه القلمون دستاوردهای بسیاری را برای آنها به دنبال خواهد داشت. از جمله این دستاوردها، تنگ شدن عرصه بر تروریست ها در منطقه استراتژیک «الزبدانی» در جنوب القلمون، تأمین امنیت نوار مرزی، تأمین امینت راه دمشق ـ بیروت و قطع کردن راه های ارتباطی میان تروریست های مستقر در القلمون و تروریست های مستقر در الغوطه الشرقیه هستند.

با پیروزی ها و دستاوردهای اخیری که نظامیان ارتش سوریه و نیروهای مقاومت مردمی لبنان در مبارزه با تکفیریها در منطقه استراتژیک القلمون به دست آوردند، تمام نقشه های ترکیه، عربستان و قطر در این منطقه استراتژیک نقش بر آب شد. بزرگترین ضربه ای که این سه کشور در القلمون متحمل شدند، ایجاد شکاف های گسترده در صفوف تروریست های جبهه النصره است. ترکیه، عربستان و قطر که از جمله بزرگترین حامیان مالی و تسلیحاتی تروریست های تکفیری از جمله جبهه النصره محسوب می شوند، از طریق حمایت های همه جانبه خود از تکفیریها در القلمون تلاش کردند تا با یک تیر دو نشان بزنند؛ آنها سعی کردند از یک سو با تسلط تروریست ها بر القلمون استان های دمشق و حمص را مورد تهدید مستقیم خود قرار داده و از سوی دیگر، لبنان را در حالت تهدید دائم در مرزهای شرقی آن باقی بگذارند.

با این حال، کارشناسان مسائل سیاسی و تحلیلگران بر این باورند که سیاست های این سه کشور در سوریه ـ با وجود فرسایشی شدن جنگ در آنجا ـ با شکست مواجه شده است. حمایت های مالی و تسلیحاتی این سه کشور از تکفیریها تاکنون هیچیک از اهداف آنها که در رأس آنها سرنگونی بشار اسد بوده و هست را محقق نکرده است. به گفته تحلیلگران اخبار منتشر شده در برخی رسانه ها مبنی بر آمادگی ترکیه برای انجام اقدام نظامی زمینی در سوریه دروغی بیش نیست. آنها معتقدند در شرایط کنونی دولت آنکارا به دلیل سیاست های خصمانه خود در سوریه آماج انتقادات داخلی قرار گرفته است و با اتخاذ هرگونه گزینه دخالت نظامی مستقیم در سوریه حکم مرگ خود را امضا خواهد کرد.

نگرانی صهیونیست ها از تحولات اخیر در القلمون

تحولات اخیر در منطقه القلمون، مقامات رژیم صهیونیستی که این تحولات را لحظه به لحظه از نزدیک دنبال می کنند، بسیار نگران ساخته است. رژیم صهیونیستی از شکسته شدن هیبت جبهه النصره در القلمون توسط نیروهای مقاومت بسیار خشمگین بوده و برای سناریوهای دیگر در این منطقه برای ضربه وارد کردن به محور مقاومت تلاش می کند. از سوی دیگر کارشناسان نظامی رژیم صهیونیستی بر این باورند که نبرد سرسختانه و تنگاتنگ القلمون به تجربه و اندوخته نظامی حزب الله افزود و قدرت نظامی آن را نیز افزایش داد. سیطره نیروهای مقاومت بر تپه های بلند و استراتژیک در القلمون موجب شده تا این نیروها بتوانند در هرگونه جنگ احتمالی آینده با رژیم صهیونیستی از این تپه ها به برای پرتاب موشک به سمت مواضع صهیونیست ها استفاده کنند.