کشتی گیله‌مردی آمیخته با فتوت و مردانگی

کشتی گیله‌مردی که قدمتی 3 هزار و 414 ساله دارد، یکی از قدیمی‌ترین ورزش‌های بومی و سنتی ایران به شمار می‌رود که با آمدن اسلام به ایران این ورزش پهلوانی رنگ و بوی دینی و معنوی به خود گرفت و با فتوت و مردانگی آمیخته شد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه گیلان، سنت کشتی گرفتن و پهلوانی در همه حوزه‌های فرهنگی ایران پیشه‌ای کهن دارد که در هر جای جغرافیایی با نام و شیوه‌ای خاص نظیر کشتی چوخه خراسانی، کشتی مازندران و کشتی گیله‌مردی اجرا می‌شود. کشتی گیله‌مردی که قدمتی 3 هزار و 414 ساله دارد یکی از قدیمی‌ترین ورزش‌های بومی و سنتی ایران به شمار می‌رود که هر ساله بعد از برداشت محصولات کشاورزی مثل برنج، چای و زیتون به صورت دوره‌ای در شهرستان‌های گیلان برگزار می‌شود‌.

با آمدن اسلام به ایران این ورزش پهلوانی رنگ و بوی دینی و معنوی به خود گرفت و با فتوت و مردانگی آمیخته شد؛ یکی از آیین‌هایی که پس از ورود اسلام در کشتی گیله‌مردی بوجود آمد، آیین نیایش است که پهلوانان رو به قبله و رو به مشهد الرضا(س) سلام می‌دهند که این آیین نیایش با حرکات ورزشی آمیخته شده و جنبه نرمش و رجزخوانی هم دارد؛ این ورزش سنتی در گیلان در بازارها و در مراسم عروسی‌های سنتی و در کنار روستاها و شهرهای کوچک برگزار می‌شود. میدان مصاف پهلوانان فضای وسیعی است که «‌سبزه میدان» یا «سیمبر» نیز نامیده می‌شوند.

کشتی گیله‌مردی همانند سایر کشتی‌ها مراتبی دارد و دارای فنون و قوانین خاص و آداب و رسم‌هایی است. تازه‌کاران را «نوچه» و به اصطلاح محلی «تنگوله» می‌نامند و کشتی‌گیران میدان‌دیده و کارآزموده را «پهلوان» خطاب می‌کنند و در هر محله و روستا نیز یکی از پهلوانان پیشکسوت، عنوان «سرپهلوان» را دارد. در گذشته برگزاری کشتی روز و زمان مشخصی نداشت؛ معمولا کشتی‌گیران هر محل، با نظر سر پهلوان تصمیم به زورآزمایی می‌گرفتند که در این صورت به شهرها و آبادی‌های نزدیک خبر می‌دادند و کشتی‌گیران آن نقاط را برای انجام مسابقه دعوت می‌کردند.

این مراسم دارای آغازی بسیار زیبا و دیدنی است، با صدای ساز و نقاره همه اهالی محل را با خبر می‌کنند و جمعیت بسیاری دور میدان کشتی گردهم می‌آیند و کشتی‌گیران هر محل در قسمتی از میدان در کنار هم قرار می‌گیرند که به طور منظم و مرتب پهلوانان میزبان و مهمان دور میدان حرکت می‌کنند و در جلوی هر دسته از مهمانان بنا به رسم، روی زانوی چپ خم شده و سر انگشتان دست را به خاک می‌سایند و می‌بوسند و بر پیشانی می‌نهند. آغاز مصف کشتی‌گیران گیلان با رجزخوانی همراه است؛ پایان کشتی وقتی است که یکی از دو طرف جز کف پا، نقطه دیگری از تنش با زمین تماس پیدا کند که در این صورت شکست خورده و پهلوان پیروز با جست و خیز میدان را طی می‌کند و گاهی در میان جمعیت دوران می‌زند و دوباره به میدان می‌آید؛ لباس مخصوص کشتی، شلواری پارچه‌ای و تنگ و چسبان است که «لاسپاره» نامیده می‌شود.

برگزاری کشتی گیله‌مردی این شب‌ها در محله لاکان

سید رضا گسکری، رئیس هیات ورزش های روستایی و بازی های بومی محلی گیلان در گفت وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان اینکه کشتی گیله‌مردی همواره از استقبال خوبی برخوردار است، اظهار کرد: فصل بهار فصل برگزاری کشتی  گیله‌مردی است؛ متقاضیانی که علاقمند به برگزاری کشتی گیله‌مردی هستند، به اداره ورزش شهرستان مربوطه مراجعه می کنند و چنانچه شرایط برگزاری مسابقه را داشته باشند، مجوز 20 روزه جهت برگزاری مسابقه داده می شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر فقط کشتی گیله‌مردی در روستای لاکان رشت در حال برگزاری است، افزود: با توجه به محدودیت ها، مجوز برگزاری میادین کشتی گیله‌مردی به صورت چرخشی به نواحی دیگر در استان اعطا می‌شود، در حال حاضر نیز شهرستان‌های سیاهکل و شفت در نوبت قرار دارند.

گسکری بیان کرد: با توجه به استقبالی که از کشتی گیله‌مردی می‌شود، اخیرا مراسمی با حضور پهلوانان کشتی گیله‌مردی استان‌های گیلان و مازندران در منطقه آزاد انزلی برگزار کردیم که تاکنون سابقه نداشت چنین مراسمی با حضور پهلوانان دو استان برگزار شود.

رئیس هیات ورزش های روستایی و بازی های بومی محلی گیلان ادامه داد: با توجه به جایگاه بیش از دو هزار ساله کشتی گیله‌مردی، هدف‌مان این است که این ورزش را احیاء کنیم و درصدد هستیم تا در استان در قالب انجمن کشتی گیله‌مردی، مسابقات آن را به صورت لیگ برگزار کنیم.

به لحظه شروع مسابقه نزدیک شدیم ...

به همین مناسبت به محله لاکان رفتم و از نزدیک نظاره‌گر این شور و هیجان بودم، حضور مردم در این میدان جالب بود چراکه علاوه بر جوانان دیروز که امروز با عصا به تماشا نشسته بودند، جوانان امروزی هم که درگیر فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی‌اند، در این میدان حضور یافته بودند.

پهلوانان پس از گرم کردن برای مبارزه آماده شدند و با زمزمه بسم‌الله و بوسیدن خاک وارد میدان شدند که این مرحله نیایش نام دارد.

و کشتی آغاز شد؛ دو پهلوان در گیر پیچ و خم می‌شوند...

با توجه به اینکه باران نم نم شروع به باریدن کرد اما نه بازی متوقف شد نه هیچ یک از تماشاگران میدان را ترک کردند!!!

بلکه همزمان صدای طرفداران‌شان بلند می‌شود که ماشاءالله گویان پهلوان خود را صدا می‌کنند و تشویقش می‌نمایند؛ کشتی گیله‌مردی محدودیت زمانی ندارد و بعضی اوقات حتی بیشتر از 30 دقیقه هم به طول می‌انجامد، در صورت اینکه زمان بیش از 30 دقیقه طول بکشد، هیئت داوران 5 دقیقه وقت می‌دهد که طرفین در حال مبارزه کشتی را به اتمام برسانند.

سرانجام یکی از طرفین موفق به گرفتن یه خم حریف می‌شود و با رسیدن به این مرحله، تقریبا می‌توان گفت کشتی تمام شده است و دست پهلوان پیروز توسط داور بالا برده می‌شود و برنده صورت بازنده را می‌بوسد. فرد پیروز برای تشکر از مربی و هوادارانش خم می‌شود و دست به سینه احترام می‌گذارد، به ترتیب دور بعدی مسابقه با حضور گروه بعدی آغاز می‌شود.

انتهای پیام