نویسندگان برای ثروتمندان می‌نویسند/ کتاب الکترونیک، ضرورتی ندارد

​به گزارش خبرنگار مهر، عصر جمعه، ۱۸ اردیبهشت ماه، نشست مشترک انجمن نویسندگان کودک و نوجوان ایران و رییس نمایشگاه کتاب بولونیا، با حضور روبرتاکینی، فریدون عموزاده خلیلی، رئیس هیئت مدیره انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، محمود برآبادی، عضو هیات‌مدیره انجمن نویسندگان کودک و نوجوان و حدیث لزرغلامی، از نویسندگان گروه سنی کودک و نوجوان در سالن گفت‌وگوی بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.

در ابتدا، فریدون عموزاده خلیلی به سابقه شکل‌گیری انجمن نویسندگان کودک و نوجوان پرداخت و در شرح فعالیت‌های این انجمن توضیح داد: نویسندگانی چون مصطفی رحماندوست، هوشنگ مرادی‌کرمانی و جعفر ابراهیمی، عضو این انجمن هستند. نویسندگان کودک و نوجوان می‌کوشند در زمینه ارتقای ادبیات برای این گروه سنی  فعالیت کنند.

وی به اهمیت انجمن‌ها در ارتباط میان نویسندگان اشاره و بیان کرد: نمایشگاه بولونیا تا آن‌جا که من می‌دانم، فضایی برای ارتباط میان انجمن‌ها و تشکل‌ها نبود. چقدر خوب است این نمایشگاه، به عنوان بزرگ‌ترین نمایشگاه کتاب کودک  جهان، پایگاهی هم برای ارتباط انجمن‌های نویسندگان کودک در سراسر دنیا باشد.

عموزاده خلیلی در ادامه از انجام گفت‌وگو‌هایی با ناشران و نویسندگان برای راه‌اندازی کنسرسیوم ویژه نویسندگان کودک و نوجوان خبر داد و گفت: راه‌اندازی انجمن‌های مختلف می‌تواند به تبادل اطلاعات میان آن‌‌ها کمک ویژه‌ای کند. من نمی‌دانم آیا در دنیا هم چنین است که نویسندگان برای اثرشان مبلغ ناچیزی دریافت کنند؟

ارتباط نویسندگان با یکدیگر؛ کلید توسعه ادبیات کودک

روبرتا کینی، رییس نمایشگاه کتاب کودک بولونیا نیز گفت: انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، فضایی است برای ارتباط میان نویسنده‌ها و مترجمان کودک و نوجوان در ایران. می‌توان این ارتباط را کلیدی برای توسعه ادبیات کودک قرار داد زیرا اکنون نقش نویسندگان در اثر بسیار کمرنگ است و گاهی به جای مولف از نام مترجم استفاده می‌شود. البته در نمایشگاه بولونیا، بخشی هم به مترجمان تعلق دارد چون آنها وظیفه انتقال اصل یک داستان را برای زبان‌های دیگر بر عهده دارند.

وی از ایجاد کافه مولفان در نمایشگاه کتاب کودک بولونیا به عنوان یکی از تازه‌ترین تصمیم‌های این نمایشگاه یاد کرد و گفت: این کافه فضایی برای گفت‌وگو با نویسندگان و تبادل نظر میان آن‌هاست. در این بخش می‌کوشیم نشست‌هایی را برای مولفان برپا کنیم. همچنین قصد راه‌اندازی شبکه‌ای برای مولفان داریم و نقد‌هایی بر آثارشان داشته باشیم.

کینی پیشنهاد داد که پنلی برای نویسندگان و مترجمان ایرانی هم در این بخش برگزار شود تا ادبیات دنیا با نویسندگان، مترجمان و تصویرگران ایرانی هم آشنا شوند.

وی در ادامه سخنانش به راهکار ایتالیا برای جهانی شدن ادبیات اشاره کرد و گفت: نویسندگان ایتالیایی انجمنی را  شکل دادند تا آثارشان را به مردم دنیا معرفی کنند. پیشنهاد می‌کنم که چنین انجمن‌هایی در سایر کشور‌های دنیا هم برقرار شود.

رییس نمایشگاه کتاب کودک بولونیا از همکاری نمایشگاه کتاب بولونیا با انجمن سفیران کودک خبر داد و افزود: با همکاری این انجمن در صدد تشویق کودکان به کتاب‌ خواندن هستیم. امسال برای نخستین‌بار این بخش در نمایشگاه کتاب بولونیا برگزار شد که بسیار هم مورد استقبال قرار گرفت.

وی گفت: از پیشنهاد عموزاده خلیلی برای راه‌اندازی فضایی برای ارتباط انجمن‌های نویسندگان کودک با یکدیگر در نمایشگاه کتاب بولونیا استقبال می‌کنم تا نویسندگان جوان ادبیات کودک بتوانند با هم ارتباط بگیرند. نیازمند تعامل همه نهاد‌های فرهنگی جهان در این زمینه هستیم و عرصه چاپ و نشر کودک به این حمایت نیاز دارد.

درآمد نویسندگان در همه جای دنیا کم است

کینی در پاسخ به این سوال خلیلی که آیا در همه دنیا میزان درآمد نویسندگان ناچیز است؟ گفت: بله. متاسفانه کمتر نویسنده‌ای در دنیا هست که بتواند تمام اموراتش را از راه نویسندگی بگذراند. حتی با خبر هستم که برخی نویسندگان مبلغ دریافتی خود را با تصویرگران نصف می‌کنند!

وی در بخش دیگری از سخنانش به میزان شمارگان منتشر شده کتاب‌های کودک در ایتالیا اشاره کرد و ادامه داد: در ایتالیا از هر کتاب کودک، سه هزار نسخه چاپ می‌شود اما متاسفانه همیشه کتاب‌های پرزرق و برق طرفدار بیشتری دارند. مهم آن است که ناشری پیدا شود که بخواهد واقعا از اثر حمایت کند. بنابراین رابطه میان ناشران و نویسندگان اهمیت زیادی دارد.

مسئول نمایشگاه کتاب بولونیا گفت: در دنیا مرسوم است که نویسندگان به زبان مردم ثروتمند بنویسند. به این ترتیب، همواره زبان قومیت‌های مختلف مغفول می‌ماند. در نمایشگاه بولونیا از مترجمانی که کتاب‌هایی به زبان قومیت‌های  دیگر ترجمه می‌کنند، ححمایت می‌کنیم تا با این کار از این زبان‌های مهجور پشتیبانی کرده باشیم.

کینی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا در نمایشگاه بولونیا به تولید کتاب‌های الکترونیک هم توجه می‌شود؟ توضیح داد: عرصه کتاب‌‌های دیجیتال یک حقیقت است. شرایط در کشور‌های مختلف با هم متفاوت است. به هر حال، این کتاب‌ها رقیب نشر سنتی هستند. در ابتدا شاهد این بودیم که ابزار جدید فقط برای خواندن کتاب‌ها کاربرد داشتند اما به تدریج ابزار جدید، قابلیت‌های مختلفی یافتند و اکنون جمله‌ها و متن‌های بسیاری از این طریق خوانده می‌شوند. بسیار دشوار است که بتوان این مطلب را درک کرد که کودکان از این ابزار چقدر برای مطالعه بهره می‌گیرند؟

رییس نمایشگاه کتاب بولونیا با بیان این‌که کتاب‌هایی چون دایرة‌المعارف‌ هنوز هم برای کودکان جذاب هستند، ادامه داد: نمی‌دانم برای نسل‌های آینده که پدران و مادران، خودشان کاربر ابزار ارتباطات جدید هستند، چه اتفاقی رخ خواهد داد اما معتقدم که تولید کتاب‌های الکترونیک برای کودکان منطقی نیست و ضرورتی ندارد.