ترکیه نگران تبدیل یونان به هاب انرژی اروپاست

به گزارش خبرگزاری مهر، در هفته های گذشته نشانه هایی از گرایش ترکیه به افزایش همکاری با روسیه به ویژه در زمینه انرژی نمایان شد. این در حالی است که اتحادیه اروپا خواهان همکاری ترکیه با این اتحادیه در خصوص اجرایی شدن تحریم های این اتحادیه علیه روسیه است. امری که موجب شده تا مقامات این اتحادیه از افزایش همکاری ترکیه و روسیه ابراز نگرانی کنند.

در پی سفر ماه های گذشته پوتین رئیس جمهور روسیه و ترکیه که نقطه عطفی در همکاری انرژی دو کشور به شمار می رود وی دستور ایجاد خط لوله انتقال گاز روسیه به اروپا از خاک ترکیه را داد که در هفته های گذشته مطالعات آن اجرایی شده است.

دکتر «اورخان غفارلی» کارشناس مسایل سیاسی در مرکز مطالعات استراتژیک قفقاز جنوبی آنکارا در گفتگو با خبرنگا مهر در خصوص ابراز نگرانی های اتحادیه اروپا از افزایش همکاری های ترکیه و روسیه در زمینه انرژی به ویژه بعد از تصمیم روسیه برای توقف ساخت خط لوله ساوث استریم از طریق دریای سیاه و احداث آن از طریق خاک ترکیه گفت: اتحادیه اروپا تمایل دارد مسیر های انرژی که از اروپای شرقی وارد اروپای مرکزی می شود را کنترل کند. این اتحادیه همچنین مایل است نسبت به توفیق و امنیت صادرات انرژی از روسیه به اروپا و دیگر مسیرهای جایگزین اطمینان حاصل کند.

وی تصریح کرد: امروزه به دلیل مسیرهای انتقال انرژی ترکیش استریم (( Turkish Stream و ساوترن گاز کریدور (Southern Gas Corridor) بر سر ترکیه رقابت شدید شکل گرفته است. روسیه قصد دارد در خصوص تاسیس خصوط انتقال انرژی، اتحادیه اروپا را به شک بیاندازد. رقابت موجود بر سر ترکیش استریم و ساوترن گاز کریدور، ادامه رقابت بر سر خطوط نوباکو و ساوث استریم است. هر چند که اسم ها و مسیرهای انتقال عوض شده باشد، اما رقابت بر سر انتقال انرژی به اروپای شرقی و مرکزی همچنان ادامه دارد.

وی در ادامه گفت: اتحادیه قصد دارد با استفاده از اوکراین و ساوث استریم، روسیه را تحت فشار قرار داده و اقدام به احداث یک خط انتقال انرژی جدید از جنوب کند. هدف ساوترن انرژی کریدور، انتقال گاز ترکمنستان، آذربایجان، ایران، عراق و در آینده مدیترانه شرقی به اروپای شرقی است.

این کارشناس در ادامه افزود: در کنار تمامی این اتفاقها، سیاست های ترکیه نیز اهمیت بالایی دارد. آنکارا می خواهد با جلب توجه ژئوپلیتیکی، یک فضای رقابتی ایجاد کند. ترکیه همچنین قصد دارد به کمک این برنامه ها، وابستگی انرژی کشورش به روسیه را کاهش داده و خود را تبدیل به یک هاب انرژی کند.

وی تأکید کرد: اتحادیه اروپا این موضوع را به خوبی درک می کند، اما می خواهد بر روی سیاست های انرژی ترکیه نظارت داشته باشد و ترکیه هم تا به حال با این موضوع مخالفتی نداشته است. اروپا همچنین علاوه بر ترکیه، باید بر نظارت ها و تاثیر خود را بر روی رومانی، صربستان، مجارستان و یونان افزایش دهد. زیرا این کشورها هم حداقل به اندازه ترکیه اهمیت دارند.

غفارلی همچنین با اشاره به دعوت مقامات ترکیه از رئیس دولت جدید یونان برای دیدار از این کشور با وجود اختلافات بین دو کشور، در خصوص هدف چنین اقدامی از سوی دولت ترکیه گفت: اروپایی ها بر این باورند که سه کشور ترکیه، روسیه و یونان، سیاست های مشخصی در پیش گرقته اند و نسبت به سیاست های اتحادیه اروپا نگرانند. 

وی تاکید کرد: نزدیک شدن ترکیه و یونان، باعث ایجاد فضای رقابت در ژئوپلیتیک انرژی خواهد شد. به همین دلیل بهبود روابط ترکیه و یونان را نمی توان تنها به دید یک نزدیکی تاکتیکی پذیرفت. علاقه یونان برای تبدیل شدن به مرکز انتقال انرژی، ممکن است باعث سقوط اهمیت ترکیه شود و این موضوع برای ترکیه مشکلات بسیاری به همراه خواهد داشت.

همچنین این کارشناس ترک درباره اهمیت گرایش های مقامات ترکیه به سمت شرق و اوراسیا و اینکه آیا این اقدام از سوی ترکیه یک حرکت استراتژیک است یا تاکتیکی گفت: ترکیه در دهه گذشته سیاستهای خارجی خود را از جهات مختلفی گسترش داده است. با کشورهای اوراسیا، روابط دوجانبه و سه جانبه ایجاد کرده است. همچنین روابط خود با ایران و آذربایجان و همچنین نهادها و سازمانهای منطقه ای را گسترش داده است.

وی در ادامه افزود: اتحادیه اروپا، همچنان استراتژی مهم سیاست خارجه ترکیه است. بیش از ۵۰ درصد صادرات ترکیه به اتحادیه اروپا صورت می گیرد.  روابط سیاسی و اقتصادی بین دو طرف، سالیان درازیست که ادامه دارد و روابط نظامی در چارچوب ناتو همچنان پابرجاست. تمام این روابط، به معنی نبود مشکل میان دو طرف نیست. گاهی اوقات سیاسیون ترکیه در حرف اولویت اصلی خود را سازمان همکاری های شانگهای اعلام می کنند،  اما در واقعیت اهمیت اتحادیه اروپا بسیار بیشتر از اهمیت این سازمان است. ممکن است گاهی اوقات بین ترکیه و اتحادیه اروپا چالشهای تاکتیکی مطرح گردد، اما اتحادیه اروپا انتخاب راهبردی و استراتژیک ترکیه است. با این وجود ترکیه همچنان خواهان گسترش روابط خود با سازمان همکاری های شانگهای است.

گفتگو: پیمان یزدانی