روسیه به هدفش در جلوگیری از توسعه ناتو نزدیک می‌شود

"جنگ سرد پایان نیافت؛ این جنگ تنها یک وقفه 24 ساله پیدا کرد. رویارویی شرق و غرب بر سر اوکراین این موضوع را آشکار می‌کند."

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی درباره جنگ سرد جدید شرق و غرب بر سر اوکراین می‌نویسد: «پس از آنکه جمهوری‌های غیر روس به دنبال سقوط شوروری آزاد شده و کشورهای اقماری در شرق اروپا نیز از زیر سلطه مسکو بیرون آمدند، عقل سلیم حکم می‌کرد که جنگ سرد پایان یافته است. همچنین گمان بر این بود که پیروزهای این جنگ، آمریکا و هم پیمانان اروپایی آن هستند که در ائتلاف ناتو به منظور جلوگیری از توسعه بیشتر شوروی در اروپا پس از جنگ جهانی دوم، متحد شدند.

از زمان سقوط شوروی همان طور که مسکو بسیار از این بابت نگران بود، ائتلاف ناتو به سوی شرق گسترش یافت و در امتداد یک خط از کشور استونی در شمال تا کشور رومانی و بلغارستان در جنوب توسعه پیدا کرد.

کرملین مدعی است که از کشورهای غربی تضمین دریافت کرده بود، این اتفاق نیفتد. اکنون تنها مناطق حائل میان مسکو و ناتو در مرز غربی روسیه کشورهای فنلاند، بلاروس و اوکراین هستند.

کرملین از سر پارانویا نیست که به این نقشه با نگرانی نگاه می‌کند. روسیه سال گذشته میلادی به این نگرانی‌های خود واکنشی چشم‌گیر نشان داد. روابط روسیه با آمریکا اکنون به زمان رویارویی‌های سیاسی و هسته‌ای خطرناک جنگ سرد در پیش از سقوط شوروری، بازگشته است.

آشوب در اوکراین هنگامی آغاز شد که ویکتور یانوکوویچ، رییس جمهور روس‌گرای مخلوع اوکراین، از توافقی بر سر روابط سیاسی و تجاری نزدیک‌تر با اتحادیه اروپا عقب نشینی کرده و به جای آن روبه تضمین‌های چند میلیارد دلاری مربوط به کمک‌های مالی روسیه آورد. این منجر شد که یک سری تظاهرات غرب‌گرایانه در شهر کی‌یف، پایتخت اوکراین برای مدتی شکل بگیرد و این ناآرامی‌ها موجب فرار یانوکوویچ به مسکو در حدود یک سال پیش شد.

هنگامی که یک دولت غرب‌گرای جدید در اوکراین قدرت را در دست گرفت، روسیه در واکنش به آن، شبه جزیره کریمه را تصرف کرد و این منطقه را بار دیگر بخشی از خاک روسیه کرد.

نیکیتا خروشچف، رهبر شوروی سابق، پیش تر این منطقه راهبردی را از جانب فدراسیون روسیه در سال 1954 به جمهوری اوکراین واگذار کرده بود. منطقه کریمه میزبان پایگاه مربوط به ناوگان دریای سیاه روسیه است. روس‌تبارها اکثریت جمعیت این منطقه را تشکیل می‌دهند.

همچنین جدایی‌طلبان روس‌زبان شرق اوکراین در طول مرز با روسیه نیز شروع به ایجاد ناآرامی کرده و سپس جنگ را برای رهایی یافتن از کنترل اوکراین آغاز کردند.

این شورشیان دارای مطالبات متنوعی اعم از خودمختاری،‌ استقلال و یا پیوستن به روسیه هستند. غرب مدعی است که این جدایی‌طلبان سلاح‌های سنگین روسیه را در یافت کرده و از سوی نیروهای روس حمایت می‌شوند. با پیشروی بیشتر جدایی‌طلبان در خاک اوکراین، ماه سپتامبر گذاشته یک کنفرانس صلح در شهر مینسک طرحی را برای آتش بس و گام‌های احتمالی به سوی حل و فصل سیاسی وضعیت درنظر گرفت.

با این حال آتش بس هرگز برقرار نشد و درگیری‌ میان نیروهای اوکراینی و جدایی طلبان تشدید شد. جدایی طلبان اراضی قابل توجهی را در این درگیری‌ها که به گفته سازمان ملل 5 هزار و 300 کشته بر جای گذاشته، به دست آوردند.

اکنون یک طرح صلح جدید مطرح شده است. این طرح صلح که طی روزهای گذشته در مذاکرات شبانه و ماراتنی به دست آمد، خواهان آتش‌بس در اوکراین از امروز (یکشنبه) شده است.

با این حال از زمان اعلام برقراری این توافق آتش‌بس، درگیری‌ها در اوکراین افزایش یافت و نیروهای اوکراینی تلاش کردند یک شهر مهم به نام دبالتسوه را در کنترل خود حفظ کنند. این شهر، حمل و نقل میان دو جمهوری مهم تحت کنترل شورشیان یعنی دونتسک و لوهانسک را برقرار می‌کند. این مناطق میزبان چند مجتمع صنعتی بسیار مهم هستند و بسیاری از این صنایع سلاح‌های ارتش روسیه را تولید می‌کنند.

در راستای توافق آتش بس جدید، دو طرف قرار است سلاح‌های سنگین خود را از جبهه درگیری عقب ببرند. کی‌یف قرار است با یک قانون اساسی جدید مطالبه خودمختاری جدایی‌طلبان را برآورده کند. اوکراین نیز مجددا کنترل مرز خود با روسیه را به دست خواهد آورد. مسکو این توافق را تضمینی برای عدم پیوستن اوکراین به ناتو تلقی می‌کند.

فرانسوا اولاند، رییس جمهوری فرانسه و آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان که این توافق را در مذاکراتی با شرکت پترو پوروشنکو، رییس جمهوری اوکراین و ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه ترتیب دادند، از آن به عنوان شانسی جدید برای صلح یاد کردند. هم‌چنین رهبران شورشیان نیز این توافق را امضا کردند.

دولت باراک اوباما، رییس جهموری آمریکا که تحریم‌های سختی را علیه مسکو به سبب اقداماتش در کریمه و شرق اوکراین اعمال کرده، رویکرد "منتظر باش و ببین" را در پیش گرفته است. کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد: آزمون حقیقی توافق آتش بس جدید اوکراین در اجرای کامل و بدون ابهام آن به ویژه از طریق پایان پایدار درگیری‌ها و بازیابی کنترل اوکراین بر مرزش با روسیه قرار دارد.

مقامات آمریکایی نسبت به اجرای این توافق چندان خوشبین نیستند. جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا صراحتا گفته است: اکنون این عمل است که مهم است. ما تعهد روسیه و جدایی طلبان را با اقدامات آن‌ها خواهیم سنجید نه حرف‌هایشان.

در این میان دولت آمریکا تصمیم خود برای ارسال سلاح‌های کشنده به اوکراین و اعمال تحریم‌های بیشتر علیه روسیه را به تعویق انداخته است. پوتین که تاکنون تحریم‌های غرب و قیمت پایین نفت که کل اقتصاد روسیه را تهدید کرده‌اند، تحمل کرده، گامی دیگر به هدفش در تضمین اینکه در مرز غربی روسیه یک عضو دیگر ناتو وجود نخواهد داشت، نزدیک شده است. »

انتهای پیام