فتوای تاریخی امام خمینی(ره) مبنی بر مهدورالدم بودن سلمان رشدی

انقلاب اسلامی ایران، ضربه سنگینی بر پیکره غرب وارد کرد و پایه‌های قدرت آن را سست نمود. اما ایمان مردم مسلمان ایران و مجاهدت و پایمردی آن‌ها و رهبری بی‌نظیر حضرت امام، تمام توطئه‌های غریبان را برای براندازی نظام مقدس جمهوری اسلامی بر باد داد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) غرب که علت ناکامی خود را در برخورد با ملتی غیرتمند، اسلام و آموزه‌های مترقی اسلام می‌دانست، سعی در حمله به اسلام به عنوان روح و سرچشمه مقاومت ملل مسلمان خصوصا ملت ایران نمود. یکی از این توطئه‌ها، انتشار کتاب آیات شیطانی به نویسندگی سلمان رشدی بود.

این کتاب با حمله به پایه‌های اعتقادی و ایمانی مسلمین و با تمسخر و استهزا و توهین به مقدسات اسلامی و توهین به قرآن کریم و حضرت رسول اکرم(ص) قصد داشت با وهن پایه‌های دین و مذهب، زمینه‌های نفوذ انقلاب اسلامی و بازیافت هویت اسلامی را در میان جوامع اسلامی، سد کند. توزیع این کتاب خشم مسلمانان جهان را بر انگیخت.

در مهرماه سال 1367، مسلمانان هند و پاکستان با تظاهرات علیه سلمان رشدی که خود هندی الاصل و تبعه انگلیس بود، نفرت خود را از انتشار کتاب آیات شیطانی اعلام کردند. در 25 دی 1367، مسلمانان شهر برادفورد انگلیس، نسخه‌هایی از آیات شیطانی را سوزاندند و در 24 و 25 بهمن همان سال در جریان تظاهرات مردم پاکستان و هند علیه این کتاب، دست کم هفت نفر کشته شدند.

حضرت امام خمینی(ره) به مثابه رهبری روشن‌بین، روشنگر و شجاع، فتنه جهان استکبار را با صدور حکم ارتداد و مهدور الدم بودن نویسنده و ناشرین آن، به خود آنان بازگرداندند.

با صدور فتوای تاریخی امام موجی توفنده از امت مسلمان در مصاف با کفر پدید آمد. سلمان رشدی از لحظه صدور حکم، مخفی شده و پلیس اسکاتلندیارد، حفاظت وی را با صرف هزینه‌های کلان بر عهده گرفت.

متن فتوای امام خمینی(ه) علیه آیات شیطانی به این شرح است:

«بسمه‌تعالی

انالله و اناالیه راجعون

به اطلاع مسلمانان غیور سراسر جهان می‌رسانم مؤلف کتاب «آیات شطانی‌» که علیه اسلام و پیامبر و قرآن، تنظیم شده است، همچنین ناشرین مطلع از محتوای آن، محکوم به اعدام می‌باشند. از مسلمانان غیور می‌خواهم تا در هر نقطه که آنان را یافتند، سریعا آن‌ها را اعدام نمایند تا دیگر کسی جرأت نکند به مقدسات مسلمین توهین نماید و هر کس که در این راه کشته شود، شهید است ان‌شاءالله. ضمناَ اگر کسی دسترسی به مؤلف کتاب دارد ولی خود قدرت اعدام او را ندارد، او را به مردم معرفی نماید تا به جزای اعمالش برسد.

والسلام علیکم و رحمة الله وبرکاته

روح الله الموسوی الخمینی»

آثار جهانی حکم امام(ره)

حکم امام رحمه الله ، نشان دهنده قدرت اسلام و گرایش جوامع مسلمان به انقلاب اسلامی و وحدت بی‌سابقه آنان بود. این حکم، ثمراتی نیز به دنبال داشت؛ ثمراتی که روح تازه‌ای به جهان اسلام بخشید. نشان دادن قدرت اسلام و گرایش گسترده جوامع به انقلاب و وحدت بی‌سابقه آنان؛ صدور انقلاب اسلامی و طرح اندیشه‌های اصیل آن؛ نشان دادن نفوذ و موقعیت مستحکم رهبری امام در جهان، به ویژه جوامع اسلامی؛ مقابله با تحریف های مذهبی غرب در راه ضعیف کردن باورهای دینی و ایمانی مسلمین؛ فرو ریختن اقتدار غرب و دمکراسی دروغین آن ها؛ و آشکار کردن ماهیت سران سازش کار کشورهای اسلامی و مدافعان اسلام آمریکایی، از جمله ثمرات این فتوا بود. دشمنان انقلاب و نیز حتی خود مسلمانان که فکر می‌کردند جمهوری اسلامی، پس از جنگ محدود شده، دریافتند که ایران، از استحکامی بی نظیر برخوردار است و با وجود تهدیدهای بسیار، باز هم مدافع اسلام خواهد بود.

بازتاب حکم امام(ره)

با پشتیبانی و حمایت قاطع، سریع و همه‌جانبه مسلمانان کشورهای مختلف، در یک مقطع کوتاهِ زمانی، هرگونه تردیدی در مورد رهبری جهان اسلام به وسیله امام خمینی رحمه الله ازبین رفت و زنگ خطر را برای غرب و نیز سران وابسته کشورهای اسلامی و محافل مدافع اسلام آمریکایی به صدا درآمد. آنان حمایت همه جانبه و صریح مسلمانان را که در عمل، پیامی جز تحکیم رهبری امام در جهان اسلام نداشت، با اضطراب مشاهده کردند. فتوای رهبر انقلاب، در واقع صف نیروهای واقعی اسلام اصیل را از سودجویانی که خود را به اسلام می‌بندند، جدا کرد و ماهیت شوم غرب را که برای انهدام زمینه های نفوذ انقلاب یعنی بنیان‌های عقیدتی مسلمانان، دست به این اقدام زده بود، فاش شد. به همین دلایل بود که از ابتدا، حرکت‌های کوری همراه باجوسازی بر ضد فتوای امام آغاز کردند، ولی سرانجام باخواری، حرف‌های خود را پس گرفته و عقب‌نشینی نمودند.

اثر مثبت و مفید داخلی فتوا

فرمان رهبر کبیر انقلاب بر ضد سلمان رشدی، اثرهای مثبت و مفیدی نیز در زمینه داخلی داشت وموجب شد، اصالت انقلاب و نهایت پای بندی رهبری به آرمان‌ها برای مردم آشکار و تبلیغات غرب خنثی گردد. تبلیغات منفی استکبار، پس از قبول قطع نامه 598 و سعی آن ها در تحقیر ملت ایران، منتفی شد و این قاطعیت، موجب زنده شدن غرور مقدس ملت ایران و توجه آن ها به نقش حساس و ویژه خود در مقابل مستکبران گردید. ملت ایران فهمید که توطئه‌ها و دسیسه‌های دشمنان انقلاب پایان نیافته و استمرار دارد و تنها شکل آن تغییر کرده است. امت مسلمان ایران باحضور گسترده و پرشور در صحنه و راهپیمایی‌های وسیع در شهرهای مختلف، امید کشورهای غربی و دشمنان را به یأس بدل کرده و اعقتاد خود را به پیروی از رهبر خود بیان داشته واز تنش های داخلی دوری جستند.

مشکلات داخلی ایران درمقابل حمایت ازفتوا

مبارزه مقدس و پاک مردم ایران بر ضد توطئه‌های فرهنگی دشمنان، به ویژه کتاب آیات شیطانی، که با حمایت دیگر مسلمانان نیز همراه بود، مشکلاتی ازجهات سیاسی و اقتصادی برای ملت و دولت به همراه داشت. این مشکلات، عمدتا به صورت تنش‌های سیاسی و روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی با دولت های غربی، میدان دادن به ضد انقلاب و منافقان و ایجاد فشارهای مختلف در مجامع بین المللی، کارشکنی در روند بازسازی که پس از جنگ آغاز شده بود، و نیز اخلال در روند رشد بنیه دفاعی کشور پدید آمد، ولی ملت انقلابی و حماسه ساز ایران، می دانستند که هم‌چنان باید مبارزه بی‌امان خود را با تمامی کفر، با صلابت و قدرت ادامه دهند و تحت هیچ شرایطی، کوچک‌ترین عقب نشینی از خود بروز ندهند تا موجب ذلّت امت اسلام نشوند. آن ها با استواری و پایداری، دفاع همه جانبه خود را از حریم اسلامْ به پیروی از امام آشکار ساختند.

واکنش اقلیت های مذهبی ایران

در پی حکم شرعی امام برضد سلمان رشدی، کشور یک پارچه فریاد وخروش شدو امت اسلامی، با برپایی تظاهرات در برابر سفارت انگلیس، حمایت کامل خود را از رهبر فرزانه و خشم وانزجار خویش را از این گونه نقشه ها اعلام کردند. اقلیت‌های مذهبی کشور نیز با انتشار اطلاعیه‌هایی، به وحدت و یک پارچگی خود با خیل مسلمانان قوت بیشتری بخشیدند. خلیفه ارامنه از طرف شورای خلیفه‌گری و کلیه هم ‌طنان ارمنی، انتشار این کتاب موهن را شدیدا محکوم کرد. هم چنین مرجع کلیمیان ایرانْ در بیانیه ای، اهانت و اساله ادب به مقام شامخ پیامبر اسلام را، توهین به همه پیامبران الهی دانست و آن را محکوم کرد. خلیفه گری آشوری، کلدانی و کاتولیک آذربایجان، با انتشار بیانیه‌ای، انزجار و نفرت خود را بیان کردند و انجمن زرتشتیان نیز، ضمن ابراز تنفر وانزجار از نویسنده و حمایت کنندگان او، حمایت خود را از فرمان امام اعلام کرد.

پیامدهای فتوا در جهان غرب

حرکت تاریخی امام در برخورد با توطئه شوم کتاب آیات شیطانی، موجب شد تا واقعیت غرب آشکار شود. ضعف غرب در تحلیل جامع و کامل از انقلاب اسلامی، نشان دادن عمق دشمنی غرب باانقلاب اسلامی و تجدید تجید حیات اسلام، تسلیم‌پذیری و شکنندگی جهانی در مقابل قیام یک پارچه امت اسلام، گسترش حوزه نفوذ انقلاب اسلامی در غرب و پیوستن به معادلات جهانی، از پیامدهای این حکم قطعی بود. غرب که به میزان قدرت معنوی انقلاب پی نبرده بود، با حمایت مسلمانان از ایران، ضمن فهم این مهم، مجبور به بازنگری در تحلیل های خویش شد. جهان غرب در ماجرای آیات شیطانی و حمایت همه‌جانبه از سلمان رشدی و برخورد عجولانه آن ها در مقابله با فتوای امام، کینه عمیق خود را به اسلام نشان داد و در ابتلای امر، به حمایت همه جانبه وگسترده از رشدی پرداخت؛ چرا که فکرمی کرد می تواند اعتراض های مسلمانان را سرکوب کند، در حالی که در نهایت، در مقابل حرکت عظیم مسلمانان مبهوت مانده و مجبور به عقب نشینی شد.

واکنش جهان غرب

مقام‌های آمریکایی، هم‌چون جرج بوش رئیس جمهور وقت فتوای امام را غیرمسئولانه، تروریستی و توهین به جامعه متمدن توصیف کردند و از دولت شوروی خواستند این تهدید را محکوم به مرگ کند. بازار مشترک اروپا به بهانه دفاع از آزادی و حقوق بشر و برای ضرب شست نشان دادن به ایران، عالی‌ترین مقام‌های سیاسی خود را از ایران فراخواند. اسپانیا فتوای اعدام را محکوم کرد. ایتالیا آن رانگران کننده دانست. فرانسه از واکنش ایران به شدت انتقاد کرد. هلند، دانمارک و یونان، این فتوا را محکوم کردند. آلمان هم جزو محکوم کنندگان فتوا بود. انگلستان در ابتدا سعی کرد با فشارسنگین سیاسی و تهدید اقتصادی، حکم قتل را لغو کند، ولی تلاش‌های آن‌ها، هیچ یک اثر بخش نبوده و در انتها، از روابط سیاسی با ایران محروم شدند.

واکنش مسلمانان غرب

تظاهرات گسترده مسلمانان در «بُن» نشان داد که مسلمانان آلمانْ فتوای امام را تأیید می کنند. مسلمانان انگلستان در تظاهراتی گسترده، این کتاب و نویسنده را محکوم کردند و ضمن به آتش کشیدن نسخه‌ای از این کتاب، خواستار عذرخواهی ناشر آن از جامعه اسلامی شدند. در ایتالیا تعدادی از کتاب فروشی ها اعلام کردند که هنگام بازکردن در کتاب فروشی، با نامه های تهدیدآمیز مواجه شده اند. فدراسیون ملی مسلمانان فرانسه، با انتشار اطلاعیه‌ای، اعلام کرد از تمامی راه‌ها و امکانات قانونی، برای جلوگیری از انتشار کتاب آیات شیطانی استفاده خواهد کرد. فریادهای «مرگ بررشدی» و «رشدی باید اعدام گردد» در هلند و تعداد دیگری از کشورهای غربی، نشان از اعتراض آن ها به این کتاب و حمایت از فتوای امام داشت.

ضربه بر پیکره غرب

حکم صادره از سوی رهبر مسلمانان و ولیّ امر زمان، مبنی بر وجوب اعدام نویسنده و ناشران کتاب آیات شیطانی، بزرگ ترین ضربه را بر پیکره استعمار قرن وارد ساخت. انتشار این حکم در سراسر جهان، توطئه عظیم فرهنگی دشمنان را خنثی کرد و رعب و وحشتی در دل مزدوران قلم به دست استعمار به وجود آورد؛ چراکه این حکم امام، یعنی اجرای یکی از حدود الهی، و اجرای حد الهی، بر حاکمیت امام عادل و صدور حکم مؤثر ازناحیه او متکی است.

امام کاظم علیه السلام می‌فرمایند: «این که خدا می‌فرماید زمین را پس از مرگش زنده می‌کنیم، منظور این نیست که توسط باران زمین زنده می‌شود، بلکه خداوند، بزرگ مردانی را برمی‌انگیزاند که زمین را با زنده کردن عدالت، حیات نوین می‌بخشند؛ زیرا اجرای یک حد در زمین، سودمندتر از بارش چهل شبانه روز باران است»

و امام، یکی از این بزرگ مردان بود.

اعتراف به شکست

به رغم تلاش‌هایی که در راه محکوم کردن ایران و فتوای امام برضد سلمان رشدی از سوی دیگر کشورها صورت گرفت، دیپلمات های سرخورده جامعه اقتصادی، یکی پس از دیگری به تهران بازگشتند. یکی از روزنامه های ایتالیا در این زمینه نوشت «امام خمینی در مصاحبه ای آتشین، اروپا را به مسخره می‌گیرد و دلیل آن، بازگشت سفیران کشورهای اروپایی به تهران است که به دلیل مسأله رشدی، برای مشورت به کشورهای خود فراخوانده شدند. به عقیده امام خمینی، این دیپلمات‌ها، خجالت زده وحقیر و سرکوب شده به ایران بازگشتند». و این حکم، هنوز نیز قطعی و لازم الاجراست.

تلاش مذبوحانه برای بازگشت

سلمان رشدی در ابتدا که با حمایت همه‌جانبه و کامل اروپایی‌ها روبه رو گشت، شادمان از عمل خود، سرود فتح می‌خواند، ولی رفته رفته که موج خشم و نفرت مسلمانان و حتی برخی غیرمسلمانان بالا گرفت و محدودیت‌هایی برای او به وجود آمد، ازعمل خود پشیمان شد، ولی دیگر پشیمانی سودی نداشت. او خود در نامه‌ای که به یکی از روزنامه‌های فرانسه نوشته، به این مطلب اشاره می‌کند: «من چرا گول انگلیسی‌ها را خوردم و لغزیدم؟ من اگر یک انسان خردمند و فرزانه بودم، باید پرچم مبارزه با این تبهکاران را به دوش می‌گرفتم و قدم جای قدم گاندی، جواهر لعل نهرو، اقبال لاهوری و دیگر مردان فداکار کشورم می نهادم، ولی افسوس که دیر شده است و پشیمانی سودی ندارد. من عاشق و دل باخته شهرت بودم؛ نه... دیوانه شهرت بودم. اینک که این نامه را برای شما می نویسم، به آن امیدم که اندکی از فشار روحی خود بکاهم. اکنون در واحدی در طبقه چهارم یک آپارتمان، در حالی که بیست محافظ مسلح دارم، زندگی می کنم؛ نه زندانی هستم؛ زندانی ای بدون آزار و شکنجه».

***********************

منابع:

- پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه hawzeh.net

- مرکز اسناد انقلاب اسلامی