اصولگرایان؛ شیب حرکت به سوی معتدل ها

سيد صادق روحاني: اگرچه امروز عبدالرضا رحماني فضلي رسما آغاز پروسه انتخابات مجلس را در وزارت کشور اعلام کرد، اما مدت هاست که بحث درباره انتخابات سال آينده مجلس، نقل محافل سياسي دو جناح اصولگرا و اصلاح طلب است. در اين ميان اصولگرايان پيشتاز هستند و چندين جلسه همفکري و وحدت را برگزار کردند. آخرين نمونه آن هم پنجشنبه هفته گذشته بود. جلسه اي که شوراي همگرایی اصولگرایان با شعار «همه با هم، نه همه با من» متولي برگزاري آن بود. مدت هاست که سيد رضا تقوي ، از اعضاي شوراي مرکزي جامعه روحانيت مبارز تهران چنين جلساتي را برگزار مي کند.

تجربه سال هاي اخير براي همگرايي اصولگرايان نشان داده است که آنها سازوکارهاي جدیدی براي رسيدن به اجماع و وحدت جستجو می کنند. تلاش هاي مرحوم آيت الله مهدوي کني و مرحوم عسکراولادي در انتخابات رياست جمهوري 92 و مجلس سال 90 با وجود تلاش هاي اين دو چهره شاخص به نتيجه قابل قبولي نرسيد و ليست های متعدد اصولگرايان در انتخابات مجلس و  نامزدهای متعدد انتخابات رياست جمهوري ثابت کرد که وحدت در اصولگرايان نيازمند راهکاري جديد و تازه است.

حضور هشت ساله اصولگرايان در قدرت چه در قوه مجريه و چه در قوه مقننه،  واگرايي را بین نيروهاي اصولگرا ایجاد کرده که راه رسيدن به وحدت را سخت کرده است. اگر پيش از آن جامعتين محور وحدت بودند و جبهه پيروان خط امام و رهبري با عضويت احزاب اصولگرا به راي و نظر بزرگان جامعتين عمل مي کردند، اکنون ديگر اينگونه نيست. بسياري از اصولگرايان را نمي توان به سادگي در يک حزب و تشکل سياسي گنجاند. جغرافياي اصولگرايي صحنه رقابت دو طيف اصلي است. طيف معتدل تر که عمدتا سابقه دارهاي اين طيف هستند و طيف تندرو که شامل جدیدا اصولگرا شده های اين طيف است. نیروهای تندرو تلاش هاي زيادي مي کنند که محوريت وحدت از تهران به قم و از جامعتين به جبهه پايداري تغيير مکان دهد.

اصولگرایان چندگروهند؟

نمي توان کل اصولگرايان را به دو جناح تندرو و معتدل تقسيم کرد. اصولگرايان چهره هاي زيادي در خود دارند که تقيد حزبي و جرياني زيادي ندارند. مهترين اين چهره ها، محمود احمدي نژاد است که از زمان پايان دوره رياست جمهوري اش از رسانه ها دوري گزيده است. همچنين چهره هايي مانند محمدباقر قاليباف، يا سعيد جليلي هم آنچنان در قيد و بند احزاب و تشکل ها نيستند. همه اين مسايل راهکار رسيدن به وحدت در آستانه انتخابات مجلس شوراي اسلامي را سخت مي کند. از سوي ديگر تندروهاي اصولگرا با وجود آنکه در شعار حرف از وحدت مي زنند اما عملا وحدتي که مدنظر آن هاست، حضور همه طيف هاي اصولگرا را شامل نمي شود.

با توجه به انتخابات سال 92 و پيروزي حسن روحاني ( به عنوان آخرين سنگ محک براي سنجه افکار عمومي) به نظر مي رسد، تنها بخش هاي معتدل تر اصولگرايي امکان رقابت با اصلاح طلبان و حاميان روحاني در انتخابات رياست جمهوري را دارند. از سوي ديگر معتدل ترها از سابقه تشکلي بيشتري برخوردارند و امکان چانه زني بيشتري در ميان آن ها وجود دارد. از اين سو به نظر مي رسد که تنها راه وحدت اصولگرايان براي انتخابات آينده مجلس ، شيفت خودخواسته به سمت معتدلان باشد. شيفتي که در سال هاي اخير با تمام تلاش هاي مرحوم آيت الله مهدوي کني و مرحوم عسکراولادي محقق نشد و اکنون نيز رسيدن به آن گرچه سخت  به نظر مي رسد، اما ناممکن نیست.

2929