روابط کوبا-ونزوئلا مستقل از روابط واشنگتن-هاواناست

به گزارش خبرگزاری مهر، در پی تحولات اخیر در روابط آمریکا و کوبا که به نظر می رسد موجب نزدیکی دو کشور در آینده خواهد شد، گفتگویی با دکتر" «آلبرت بینیناچویلی» استاد علوم سیاسی دانشگاه کلمبیا در نیویورک و مسئول سابق بخش آسیای میانه رادیو بی بی سی گفتگویی انجام شده که در در بخش اول این مصاحبه به دلایل تمایل دو کشور در خصوص بهبود روابط پرداخته شد.

در بخش دوم این مصاحبه که در زیر مشروح آن آمده است استاد دانشگاه کلمبیا به تاثیر بهبود روابط آمریکا و کوبا بر روابط آمریکا و دیگر کشورهای آمریکایی لاتین می پردازد.

به نظر شما عوامل اقتصادی تا چه اندازه در تصمیم دو کشور برای بهبود روابط تاثیر داشته اند به ویژه برای کوبا؟

در سال های گذشته اقتصاد کوبا توسط یارانه هایی که از سوی ونزوئلا به این کشور داده شده است پا بر جا بوده که این یارانه ها بیشتر در قالب نفت ارزان قیمت بوده است. کاهش قیمت نفت موجب شده است تا اقتصاد ونزوئلا در شرایط سختی قرار بگیرد. کوبا نگران این است که فروپاشی اقتصاد ونزوئلا آنهم در مقطعی که کوبا در تلاش است تا به سوی رهبری جدید و سیستم اقتصادی جدید گذر کند، موجب محدود شدن منابع مالی این کشور شود.

هاوانا و کاراکاس روابط چند وجهی گسترده ای داشته اند بطوریکه ونزوئلا اصلی ترین حامی اقتصادی هاوانا بوده و این کار را با دادن نفت ارزان قیمت انجام می داده است و در قبال آن از قابلیتهای بالای سرویس های اطلاعاتی کوبا درمنطقه آمریکای لاتین و در داخل ونزوئلا بهره برده است. این همکاری مقامات کاراکاس را از تهدیداتی که از درون آنها را تهدید می کرده است، مطلع کرده به ویژه از نارضایتی های موجود در درون نیروهای مسلح این کشور.

بهبود روابط کوبا و آمریکا چه تاثیری در سیاست های ونزوئلا در قبال کوبا خواهد داشت؟

هر چند نزدیکی روابط آمریکا و کوبا تغییرات سریعی در روابط کاراکاس و هاوانا ایجاد نخواهد کرد اما در درازمدت با افزایش فشارهای اقتصادی ممکن است ونزوئلا نزدیکی روابط واشنگتن و هاوانا را تهدیدی بالقوه برای خود بداند. نهایتا سرنوشت ونزوئلا بستگی به قیمت نفت و توانایی «نیکلاس مادورو» در مدیریت ناآرامی های خیابانی دارد و به همین دلیل سال آینده سالی حساس برای وی خواهد بود.

آیا می توان دیدار «جو بایدن» معاون رئیس جمهور آمریکا با «نیکلاس مادرو» رئیس جمهور ونزوئلا در مراسم تحلیف رئیس جمهور برزیل را نشانه ای از تغییر سیاست آمریکا در قبال کشورهای آمریکای لاتین دانست؟ در صورتیکه جواب شما آری است به نظر شما چه الزاماتی موجب این تغییر شده است؟

تغییر دیدگاه های طرفین بسیار واضح و عیان است. به قول شما ایرانی ها آن چیز که عیان است چه حاجت به بیان است. سیاست های آمریکا در قبال آمریکایی لاتین به خاطر تغییرات و تحولات منطقه در حال تغییرات جدی است. آمریکای لاتین در حال آماده شدن برای یک واقع بینی جدید است. منطقه نیاز به بازارهای باز، همکاری های تجاری و منطقه ای دارد. اوباما با حرکتی که در برابر کوبا انجام داد راه را برای نوعی تعامل دیپلماتیک با کشورهای آمریکای لاتین گشود که در 6 سال اول ریاست جمهوریش شاهد آن نبوده ایم. آمریکای لاتین هم باید اقدامی تکمیلی در قبال آن انجام دهد. زمان ناراحتی و حمله در برازیلیا، کاراکاس و همچنین در هاوانا و میامی به پایان رسیده است.

تعامل آمریکا و کوبا می تواند مشوقی اضافی برای مادورو باشد تا به سوی آمریکا متمایل شود و حقیقت این است که چند ساعت بعد از اعلان توافق آمریکا و کوبا، مادورو بطور علنی اعلام کرد که که مایل است روابط سیاسی خود را با آمریکا بهبود ببخشد.

مادورو در اوایل امسال در فضایی که خیلی علنی نبود یک نامزد برای سفارت در آمریکا برگزید و مذاکراتی را در این خصوص برای عادی سازی روابط با واشنگتن انجام داد و در طول سال گذشته گزارش های متعددی در این خصوص منتشر شد اما این مذاکرات هنوز به هیچ توافقی منجر نشده است. در پی توافق آمریکا و کوبا مذاکرات ونزوئلا و آمریکا را هم می توان احیاء کرد.

آیا نزدیک شدن به آمریکا می تواند مشکلات اقتصادی ونزوئلا را برطرف کند؟

با اینحال تجدید روابط با آمریکا نمی تواند تمامی مشکلات مادورو را حل کند. مشکلات اقتصادی ونزوئلا و تاثیر منفی آن بر حزب حاکم این کشور از مشکلات درازمدت ساختاری این کشور ناشی شده است که به سادگی قابل حل و فصل نیست.

آیا برای نزدیکی روابط آمریکا و ونزوئلا هم به حرکتی مشابه آنچه که اوباما در قبال کوبا انجا داد، نیاز است؟

برقراری روابط دیپلماتیک با آمریکا بیشتر نیازمند عوامل داخلی ونزوئلا است تا اقدامی از سوی اوباما و یا رئیس جمهور بعدی آمریکا.

آیا سیاست های جدید آمریکا در منطقه چالش هایی برای این کشور خواهد داشت و اساسا آمریکا از تغییر سیاست در قبال آمریکای لاتین چه اهدافی را دنبال می کند؟

سیاست آمریکا در قبال کوبا همچنین سیاست های آمریکا را با کل آمریکای لاتین با چالش هایی مواجه خواهد کرد؛ کشورهایی که آمریکا در حال حاضر با آنها روابط عادی دارد. اوباما گفت در ماه آوریل در نشست سران کشورهای آمریکایی در پاناما شرکت خواهد کرد، نشستی که آقای کاسترو هم به آن دعوت شده است.

ونزوئلا در حال حاضر رهبری ائتلافی از کشورها را در منطقه در دست دارد که سیاست های ضد آمریکایی دارند. دولت ونزوئلا به خاطر کاهش قیمت نفت با انتخابات پارلمانی مشکلی در سال 2015 مواجه خواهد بود. رئیس جمهور بعدی آرژانتین هم احتمالا کمتر از «کریستینا فرناندز» که در سال 2015 دوران ریاست جمهوری اش به پایان می رسد، تند خواهد بود. کلمبیا هم که متحد آمریکا است ممکن است در سال 2015 با شورشیان چپگرای فارک به توافق برسد و مذاکرات صلح موفقیت آمیز باشد. همچنین «دیلما روسف» رئیس جمهور برزیل هم در دور دوم ریاست جمهوری خود می تواند عملگرا تر باشد.

برآورد کلی من این است که ما در آستانه تغییرات کلی و برجسته ای در روابط بین کشورهای آمریکا با همدیگر قرار داریم.

---------------

گفتگو از پیمان یزدانی